ماده 131 قانون مالیات های مستقیم یکی از اصلی ترین و مهمترین ماده های قانون مالیات های مستقیم می باشد که باید حتما نحوه محاسبات این ماده را فراگرفت. ماده 131 قانون مالیات به روش پلکانی و طبقه بندی نسبت به درآمد فرد مشخص می شود اما نرخ مالیات برای اشخاص حقوقی به روش ثابت است پس لطفا دقت داشته باشید.در ادامه نحوه درست محاسبات به شما آموزش داده شده است که این مطلب بخشی از کتاب آموزشی قانون مالیات های مستقیم به نام قانون مالیات را قورت بده می باشد.
ماده 131- نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به استثنای مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانهای میباشد به شرح زیر است:
- تا میزان پانصد میلیون (500,000,000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ پانزده درصد (15%)
- نسبت به مازاد پانصد میلیون (500,000,000) ریال تا میزان یک میلیارد (1,000,000,000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست درصد (20%)
- نسبت به مازاد یک میلیارد (1,000,000,000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست و پنج درصد (25%)
در این ماده مشخص میشود که میزان مالیات اشخاص حقیقی (اصناف و اشخاص و کلاً تمام افراد بجز اشخاص حقوقی یا شرکت ها) را تعیین میکند و دقیقاً توضیح داده که به هر محدوده درآمدی چه میزان درآمدی تعلق میگیرد. به دلیل اهمیت این ماده برای شما جدولی طراحی کرده ایم تا به سادگی نرخ های این ماده را به خاطر بسپارید.

روش محاسبه جدول فوق:
از مبلغ: شروع مبلغ (تمام اعداد به ریال میباشد.)
تا مبلغ: پایان مبلغ در همان سطح
درصد مالیات: نرخ مالیاتی در همان سطح.
مأخذ: با فرمول (ستون تا مبلغ – ستون از مبلغ) بدست میآید.
مالیات قابل پرداخت: مانده نهایی که باید به سازمان مالیاتی پرداخت شود و با فرمول (مأخذ * درصد مالیات) بدست میآید.
مثال: شخصی مبلغ 4.000.000.000 ریال درآمد مشمول مالیات (سود) داشته، مطلوب است مالیات را بر اساس ماده 131 قانون مالیات محاسبه نمایید.
گام اول
75.000.000 = 15% * 500.000.000
گام دوم
100.000.000 = 20% * 500.000.000
گام سوم
750.000.000 = 25% * 3.000.000.000
مبلغ نهایی قابل پرداخت مالیات
925.000.000 = 750.000.000 + 100.000.000 + 75.000.000
باید به ترتیبی که قانون گذار ذکر کرده محاسبات را انجام دهیم یعنی:
گام اول: در گام اول تا سقف 500.000.000 ریال را در نرخ 15% محاسبه کنیم.
گام دوم: در گام دوم بین 500.000.000 تا 1.000.000.000 ریال را (میشود 500.000.000) ضربدر نرخ 20% کنیم.
گام سوم: در گام سوم مازاد 1.000.000.000 ریال هر مبلغی بود ضربدر نرخ 25% میکنیم.
نــکته: این فرمول همیشه ثابت است.
مثال: آقای حسینی در طول یک سال 1.300.000.000 ریال سود خالص داشته است. مطلوب است:
گام اول
75.000.000 = 15% * 500.000.000
گام دوم
100.000.000 = 20% * 500.000.000
گام سوم
75.000.000 = 25% * 300.000.000
مبلغ نهایی قابل پرداخت مالیات
250.000.000 = 75.000.000 + 100.000.000 + 75.000.000
تبصره- به ازای هر ده درصد (10%) افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آنها، یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخهای مذکور کاسته میشود. شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه در مهلت اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی است.
مثال اول: آقای جوادی به شرح ذیل اظهارنامههای خود را در سالهای 98 و 99 تسلیم کرده است. مطلوب است محاسبات تبصره ماده 131:
درآمد ابرازی در اظهارنامه سال 1398: 1.200.000.000 ریال
درآمد ابرازی در اظهارنامه سال 1399: 1.350.000.000 ریال
محاسبات برای اظهارنامه سال 1398 به شرح زیر است:
75.000.000 = 15% * 500.000.000
100.000.000 = 20% * 500.000.000
50.000.000 = 25% * 200.000.000
محاسبات برای اظهارنامه سال 1399 به شرح زیر است:
75.000.000 = 15% * 500.000.000
100.000.000 = 20% * 500.000.000
84.000.000 = 24% * 350.000.000
همانطور که متوجه شدید در محاسبات سال 99 چون درآمد آقای جوادی 10% درصد بیشتر شده بود یک واحد درصد به او تخفیف تعلق گرفت و در قدم سوم بهجای اینکه نرخ مالیاتی 25% باشد، 24% شد.
مثال دوم: آقای جوادی به شرح ذیل اظهارنامههای خود را در سالهای 98 و 99 تسلیم کرده است. مطلوب است محاسبات تبصره ماده 131:
درآمد ابرازی در اظهارنامه سال 1398: 1.400.000.000 ریال
درآمد ابرازی در اظهارنامه سال 1399: 8.500.000.000 ریال
محاسبات برای اظهارنامه سال 1398 به شرح زیر است:
75.000.000 = 15% * 500.000.000
100.000.000 = 20% * 500.000.000
100.000.000 = 25% * 400.000.000
محاسبات برای اظهارنامه سال 1399 به شرح زیر است:
75.000.000 = 15% * 500.000.000
100.000.000 = 20% * 500.000.000
1.500.000.000 = 20% * 7.500.000.000
نــکته مهم: همانطور که دیدید برای سال 99 و در قدم آخر بهجای 25% نرخ مالیاتی، %20 محاسبه انجام شد. قانون گذار به ازای هر 10% افزایش درآمد یک واحد درصد تخفیف و حداکثر تا پنج واحد درصد. یعنی اگر 50 برابر درآمدمان بیشتر شود پنج واحد درصد تخفیف میگیریم.
بنابراین اگر 1000 برابر هم درآمدمان افزایش پیدا کند باز هم همان پنج واحد درصد را تخفیف میگیریم.
نــکته: در صدر تبصره ماده 131 از عبارت “افزایش درآمد ابرازی” استفاده کرده است. درآمد ابرازی یعنی وقتی خودمان در اظهارنامه ابراز کنیم بنابراین اگر اظهارنامه تسلیم نکنیم پس چیزی هم ابراز نکردهایم و این تخفیف شامل مان نمیشود.
در این تبصره نکته مهمی وجود دارد، در اینجا مفهوم یک واحد درصد را باید دقت کنیم که با درصد اشتباه نگیریم. در اینجا قانون گذار بیان کرده “به ازای هر ده درصد افزایش درآمد ابرازی” یعنی مثلاً سال گذشته شما ده میلیون تومان درآمد به سازمان مالیاتی اعلام کردهاید و امسال با ده در صد افزایش اعلام کردهاید یعنی ده میلیون سود شما شده دوازده میلیون تومان.
ادامه قانون گذار گفته ” نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آنها، یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخهای مذکور کاسته میشود” اگر بخواهیم 15 درصد را در نظر بگیریم در صورتی که 3 واحد درصد از آن کم کنیم میشود 12 درصد. وقتی میگوید واحد درصد یعنی بدون هیچ ضرب و تقسیمی به تعدادی که گفته پایین یا بالا برویم.
اگر به فرض نرخ بهره پرداختی بانکها به سپردهها برای جلوگیری از سرکوب مالی یا کاهش آثار منفی آن از ۱۰ درصد به ۱۵ درصد افزایش یابد، معمولاً غیر اهل دقت و فن میگویند نرخ سپردهها ۵ درصد افزایش یافته است؛ یعنی ۵۰ درصد بالا رفته است.
چگونه میتوان این مشکل را رفع ابهام کرد با بهکارگیری «واحد درصد» که در بالا اشاره شد؟ در این مثال باید گفت: نرخ سود سپردهها به اندازه ۵ واحد درصد افزایش داشته است. یعنی از ۱۰ درصد به ۱۵ درصد رسیده است. اگر نرخ مزبور ۵ واحد درصد افت میکرد انتظار داشتید به چند برسد؟ به همان نرخ اولیه یعنی ۱۰ درصد.
برگرفته از کتاب: قانون مالیات را قورت بده
نظرات کاربران
تعداد نظرات : 0