رفع برخی از ابهامات فراخوان های ده‌گانه مالیات برارزش افزوده

جناب آقای دکتر عبادی
معاون محترم هماهنگی و برنامه ریزی امور حقوقی دستگاههای اجرایی معاونت حقوقی رئیس جمهور
موضوع: رفع برخی از ابهامات فراخوان های ده‌گانه مالیات برارزش افزوده

باسلام و احترام
بازگشت به نامه شماره 56109/139122 مورخ ۱۴۰۳/۰۹/۱۰ منضم به تصویر نامه شماره 27/10595/ص مورخ 1403/09/10 رئیس محترم مرکز بهبود کسب و کار کمیته حمایت از کسب و کار (موضوع بند (ب) ماده (۱۲) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور) در خصوص سوالات و ابهامات فعالان بخش خصوصی در مورد فراخوانهای مالیات بر ارزش افزوده به استحضار میرساند:

۱- به استناد اطلاعیه مرحله اول ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده، کلیه واردکنندگان و صادرکنندگان مکلف به ثبت نام و اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده از تاریخ ۱۳۸۷/۷/۱ شده اند.
بدیهی است کلیه اشخاص در صورتی که از تاریخ مذکور به بعد اقدام به واردات و یا صادرات نمایند از تاریخ اولین فقره واردات و صادرات مشمول ثبت نام در این نظام مالیاتی میباشند.
۲- به موجب بند (د) این فراخوان "کلیه فعالان اقتصادی که مجموع فروش کالاها و ارائه خدمات آنها در پنج ماهه آغازین سال ۱۳۸۷، یک میلیارد و دویست پنجاه میلیون ریال یا بیشتر بوده است" مشمول فراخوان مرحله اول میباشند. بنابر این نصاب ذکر شده صرفاً مربوط به پنج ماهه آغازین سال ۱۳۸۷ می باشد.

۱- با توجه به صراحت بند (۱) فراخوان مرحله دوم مبنی بر "کارخانه ها و واحدهای تولیدی که برای آنها جواز تاسیس و پروانه بهره برداری از وزارتخانه ذیربط صادر شده یا میشود،" صرفاً کارخانه ها و واحدهای تولیدی که دارای جواز تأسیس و پروانه بهره برداری از وزارتخانه ذیربط باشند مشمول فراخوان مرحله دوم بوده و این موضوع قابل تسری به صدور جواز تأسیس و پروانه بهره داری صادره از سایر مراجع ذی ربط نمی شود.

۲- منظور از صادر شده یا میشود در بند مورد نظر این است که کارخانه ها و واحدهای تولیدی در صورت داشتن جواز تأسیس و بهره برداری به صورت توأم از تاریخ ۱۳۸۸۷/۱ و در صورت نداشتن مجوزهای مذکور در تاریخ مذکور از تاریخ اخذ مجوزهای یاد شده، مشمول مرحله دوم این نظام مالیاتی میباشند.

۳- به موجب بندهای (۵) و (۱۱) مرحله دوم ثبت نام در این نظام مالیاتی، ارائه دهندگان خدمات مدیریتی و مشاوره ای و همچنین مؤسسات مهندسی و مهندسی مشاور شاغل در فعالیتهای موضوع بند (الف) ماده (۹۶) قانون مالیاتهای مستقیم، صرف نظر از میزان فعالیت، در صورتی که مشمول ثبت نام در مرحله اول ثبتنام نباشند، از تاریخ فوق الذکر مکلف به رعایت مقررات قانون مالیات بر ارزش افزوده می باشند.
شایان ذکر است وکلا و کارشناسان رسمی دادگستری در زمره صاحبان مشاغل موضوع بند (ب) ماده (۹۶) قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۸۰/۱۱/۲۷ محسوب و جزء مشمولین ثبت نام فراخوان مرحله دوم نمی باشند.
ضمنا وفق مقررات قانونی و به موجب بخشنامه ها و دستورالعمل‌های صادره منتهی به نامه شماره ۲۶۰/۳۰۵۰/د مورخ ۱۳۹۵/۰۶/۱۸ وظیفه تشخیص و اظهار نظر در خصوص شمولیت ،مؤدیان همچنین مطالبه و وصول مالیات و عوارض و ... بر عهده ادارات کل امور مالیاتی ذی ربط میباشد. 

۴- مصادیق موضوع بند (۶) اطلاعیه مرحله دوم ثبت نام، شامل: ارائه دهندگان خدمات اینترنتی و عاملان فروش اینترنت، خدمات شبکه، مدیریت دادهها، امنیت شبکه و دادهها، تجارت الکترونیک، طراحی، نصب و پشتیبانی از شبکه های کامپیوتری و امثالهم میباشد.

کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که بر اساس شرایط ثبت نام مراحل اول و دوم، مشمول اجرای این نظام مالیاتی نشده اند، در صورتی که مجموع فروش کالاها و ارائه خدمات (غیر معاف یا معاف و غیر معاف) آنها در سالهای ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ سه میلیارد ریال و بالاتر، باشد مشمول مرحله سوم و مکلف به اجرای این قانون از تاریخ ۱۳۸۹/۱/۱ میباشند. بنابر این نصاب ذکر شده صرفاً مربوط به سالهای ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ می باشد.

1- کارگاه صنعتی به مجموعه ای از افراد، تجهیزات و فضاهایی گفته میشود که به منظور تولید یک یا چند محصول صنعتی فعالیت میکنند. محصولات صنعتی میتوانند شامل کالاهای مصرفی، نیمه ساخته یا ساخته شده باشند. در این نوع کارگاهها معمولاً تعداد کمتری از نیروی کار مشغول به کار است و فرآیندهای تولیدی در مقیاس کوچک تر و با تمرکز بر کیفیت انجام میشود.
بنابراین به موجب بند (۱) فراخوان مرحله چهارم کلیه صاحبان کارگاههای صنعتی اعم از صنفی و غیر صنفی که دارای حداقل برق سه فاز ۵۰ آمپر باشند، چنانچه واجد شرایط ثبت نام در مراحل اول، دوم و سوم فراخوانهای اعلامی نباشند، مشمول ثبت نام در مرحله چهارم شده و مکلفند از تاریخ ۱۳۸۹/۰۷/۰۱ نسبت به انجام تکالیف مقرر قانونی اقدام نمایند.
در این چارچوب و به منظور رفع ابهامات پرتکرار مربوط به بند اول فراخوان مرحله چهارم نظام مالیات بر ارزش افزوده، شامل صاحبان کارگاههای صنعتی (اعم از صنفی و غیر صنفی که دارای حداقل برق سه فاز ۵۰ آمپر باشند)، بخشنامه شماره ۲۱۰/۱۵۰۴۴/د مورخ ۱۴۰۳/۰۳/۰۸ معاونت حقوقی و فنی مالیاتی ابلاغ شده است.

2- وفق مفاد ماده (۱) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۳۸۷ عرضه کالاها و ارائه خدمات در ایران و همچنین واردات و صادرات آنها مشمول مقررات این قانون میباشد.
لذا مودیان فراخوان شده نظام مالیات بر ارزش افزوده مکلف به اخذ مالیات و عوارض ارزش افزوده به مأخذ بهای کالا و خدمت مندرج در صورتحساب میباشند لذا تفکیک نهاده های معاف و مشمول کالا و خدمت عرضه شده به اقلام معاف و مشمول، فاقد موضوعیت میباشد.

3- با توجه به این که سینماداران مطابق فراخوان اعلامی، در زمره مؤدیان مشمول ثبت نام و اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده میباشند، بنابراین میبایست به موجب ماده (۱۳) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۳۸۷، از مأخذ فروش بلیط، مالیات و عوارض موضوعه را از خریداران اخذ و پس از کسر مالیات و عوارض پرداختی، مطابق مقررات به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز نمایند.

کلیه اشخاص حقوقی که تاکنون و براساس شرایط مراحل اول، دوم، سوم و چهارم ثبت نام، مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیده اند، در صورتیکه در هر یک از سالهای ۱۳۸۷ ، ۱۳۸۸ یا ۱۳۸۹ مجموع فروش کالاها و ارایه خدمات (غیر معاف یا معاف و غیر معاف) آنها یک میلیارد ریال و بیشتر باشد مشمول مرحله پنجم ثبت نام و اجرای قانون خواهند بود همچنین وفق بند (۲-۱) فراخوان مذکور کلیه اشخاص حقوقی که قبل یا بعد از سال ۱۳۹۰ ایجاد تأسیس و به ثبت رسیده یا میرسند و حائز شرایط مذکور نشده اند، در صورتی که مجموع فروش کالا و ارایه خدمات (غیر معاف یا معاف و غیر معاف) آنها در سال ۱۳۹۰ یا سالهای بعد به یک میلیارد ریال و بیشتر برسد، از اولین دوره مالیاتی بعد از رسیدن به آستانه مذکور، مشمول مرحله پنجم ثبتنام و اجرای قانون خواهند شد.

مطابق فراخوان یادشده، چلو کبابی ها، سالن‌های غذاخوری و سفره خانه های سنتی و همچنین اغذیه فروشی های زنجیره ای با مالکیت واحد، و یا نام و نشان و عنوان تجاری واحد فارغ از مساحت محل کسب و کار و نوع مجوز از ابتدای سال ۱۳۹۴، مشمول اجرای مقررات موضوع قانون مزبور شده اند. بدیهی است چنانچه فعالان مربوطه به موجب مستندات از جمله مجوزهای صادره توسط اتحادیه های ذی ربط دارای عناوین مصرح در فراخوان مرحله ششم ،باشند در زمره مودیان مشمول فراخوان مرحله ششم محسوب میشوند.
لازم به ذکر است فارغ از مجوز فعالیت چنانچه احراز شود ماهیت واقعی فعالیت فعال اقتصادی منطبق با فراخوانهای نظام مالیات بر ارزش افزوده است مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده میباشد.
على ايحال وفق مقررات قانونی و به موجب بخشنامه ها و دستورالعملهای صادره منتهی به نامه شماره ۲۶۰/۳۰۵۰/د مورخ ۱۳۹۵/۰۶/۱۸ وظیفه تشخیص و اظهار نظر در خصوص شمولیت مؤدیان همچنین مطالبه و وصول مالیات و عوارض و .... بر عهده ادارات کل امور مالیاتی ذیربط میباشد.

مطابق ردیف (۲-۱-۱) آخرین فهرست اصلاحی معافیتهای موضوع بند (الف) ماده (۹) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال ۱۴۰۰، صرفاً دانه قهوه سبز خام فرآوری نشده (به استثناء انواع کوبیده شده، خرد شده، پودر شده و کافئین گرفته شده) معاف از پرداخت مالیات و عوارض می باشد.
همچنین با عنایت به اینکه مطابق تبصره جزء (۱) بند (الف) ماده (۹) قانون مذكور فعالیت تفت دادن (برشته یا رست کردن) فرآوری محصولات کشاورزی محسوب نمیشود، لذا دانه قهوه برشته یا رست شده که از تفت دادن دانه قهوه سبز خام بدست می آید نیز مشمول معافیت ماده (۹) قانون مزبور می باشد.

سوال کلی: به استناد تبصره (۱) ماده (۱۴۷) قانون مالیاتهای مستقیم کلیه اشخاص حقوقی و همچنین صاحبان مشاغل موضوع ماده (۹۵) قانون مالیاتهای مستقیم که مکلف به نگهداری دفاتر میباشند، در حکم مؤسسه محسوب میشوند.

سید محمد هادی سبحانیان
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور