در فرایند رسیدگی مالیاتی چگونه حرفه ای تر باشیم

نحوه رفتار حرفه‌ای با ممیز مالیاتی یکی از مهارت های اساسی ای است که حسابداران و مدیران مالی باید کسب کنند. با توجه به این مسئله مهم و ضعف های فراوانی که در ادارات مالیاتی توسط حسابداران مشاهده کرده ام تصمیم گرفتم این مقاله را بنویسم.

ممیز مالیاتی کیست

ممیز مالیاتی فردی است که مسئول پاسخگویی و انجام امور مربوط به افرادی است که به سازمان امور مالیاتی مراجعه کرده اند تا امور مالیاتی خود را پیگیری یا پرداخت کنند. (با حفظ ساختار و چارت سازمانی)

درجات شغلی کارمندان مالیاتی

• کمک ممیز: این افراد تحصیلاتی بین دیپلم تا فوق دیپلم دارند که از بین کارمندان سازمان امور مالیاتی انتخاب می شوند و نامه ها و کارهایی انجام شده توسط این افراد باید توسط ممیز یا کارشناس مالیاتی تایید شود.
• ممیز مالیاتی یا کارشناس مالیاتی: معمولا این افراد از بین کارمندانی که لیسانس یا فوق لیسانس دارند و حداقل 3 سال سابقه کار در سازمان امور مالیاتی را دارند می توانند ممیز مالیاتی یا کارشناس مالیاتی باشند که فعالیتشان تحت نظر کارشناس ارشد مالیاتی می باشد. وقتی به سازمان امور مالیاتی مراجعه می کنیم به پیگیری امورات معمولی باید به این فرد مراجعه کنیم مگر اینکه ممیز ما را به سرممیز معرفی کند.
• سرممیز: این افراد باید حداقل تحصیلات کارشناسی داشته و در سازمان امور مالیاتی 5 سال سابقه خدمت داشته باشند. به عبارتی این افراد به عنوان سرپرست واحد های مالیاتی هستند. رسیدگی های مالیاتی معمولا توسط این افراد انجام می شود البته بسته به شرایط مختلف ممیز هم می تواند رسیدگی کند.
• ممیز کل یا رئیس گروه مالیاتی: از بین کارمندانی که بیش از 8 سال سابقه دارند و تحصیلات شان از کارشناسی بالاتر است می توانند در این پست قرار بگیرند. وظیفه این افراد بررسی و رسیدگی به کارهای واحدهای مالیاتی می باشد که ممیز کل زیر نظر رئیس اداره امور مالیاتی فعالیت می کند. معمولا وقتی نسبت به بخشودگی جریمه درخواستی داشته باشیم یا بخواهیم پرونده ای را وارد هیات های حل اختلاف کنیم باید امضای کارشناس ارشد مالیاتی بر روی پرونده ما باشد.
• رئیس اداره امور مالیاتی: رئیس اداره امور مالیاتی فردی است که تمام مسئولیت مربوط به واحدهای زیربط را به عهده دارد و داشتن این پست در ادارات امور مالیاتی بستگی به نظر مدیرکل استان و استراتژی های مدیریتی درون سازمانی دارد.

مودی مالیاتی کیست

مودی شخصی است که دارای پرونده مالیاتی می باشد و براساس ماده (۱) قانون مالیات‌های مستقیم مکلف به پرداخت مالیات است. مودی مالیاتی می تواند شخصیت حقیقی (صاحبان مشاغل) یا شخصیت حقوقی داشته باشد. 

چگونه حرفه‌ای‌تر رفتار کنیم

۱. صحبت با زبان قانون و استاندارد

یکی از موارد مهمی که تصمیم گرفتم این مقاله را بنویسم این است که با توجه به فعالیتی که دارم (وکیل مالیاتی) روزانه به ادارات مختلف امور مالیاتی مراجعه می کنم تا بتوانم امور پرونده های مالیاتی را پیگیری کنم و مودیان زیادی را میبینم از جمله حسابدارانی که برای پیگیری امور مالیاتی شرکت و یا واحد اقتصادی خود مراجعه می کنند.

بسیاری از مودیان یا نمایندگان آنان (حسابدار مودی) را میبینم در که در جلسات رسیدگی و یا تعاملات عادی با ممیز مالیاتی در تمام جلسه دست پایین را میگیرند و گویی که یک خلافکار هستند و الان آمده اند پیش قاضی تا اعتراف کنند. برایم کمی دردآور است بگویم ولی متاسفانه مدیران مالی را گاها میبینم که چنین رفتاری دارند. در این حالت یقین پیدا می کنم درصد بسیار پایینی احتمال دارد مودی نتیجه خوبی از این جلسه بگیرد چراکه با رفتارش همه چیزش را واگذار کرده! در صورتیکه یک مودی و علی الخصوص نماینده او (یعنی حسابدارش) وقتی به حوزه مالیاتی مراجعه می کند باید قاطعیت تمام و با زبان قانون (و البته با کمال احترام) با کارشناس مالیاتی خود رفتار کند تا ممیز مالیاتی بداند که فردی که در مقابلش نشسته است یک آدم کاربلد و قانون بلد است در این حالت به طور ناخودآگاه سخت گیری های ممیز کمتر می شود تا زمانی که ممیز متوجه شود فردی یا اعتماد به نفس ضعیف و با فقر دانش در مقابلش قرارگرفته! و نهایتا نتایجی که از جلسات مالیاتی بدست می آید بسیار رضایت بخش تر است.

در اینجا منظور من گستاخی نیست بلکه منظورم این است وقتی شما بتوانید با زبان قانون مالیات و زبان استانداردهای حسابداری با کارشناس مالیاتی رفتار کند و جسارت و قاطعیت در صحبت های شما موج بزند درصد بسیار پایینی احتمال دارد تا به نتیجه دلخواه خود نرسید. این نکته ای که یاداور شدم در جلسات رسیدگی بسیار کاربرد دارد و می تواند نتایج اعجاب آوری را برای شما خلق کند. 

تجربه من نشان می دهد که اشخاصی که با علم و البته اعتماد بنفس در رسیدگی های مالیاتی شرکت می کنند نتایج بسیار شگفت انگیزی دارند و بعنوان یک نکته مهم باید عرض کنم که ممیزین مالیاتی در ابتدای کار شخص مقابل خود را برآورد می کنند تا متوجه شوند فرد چه میزان اعتماد به نفس دارد و به قوانین مالیاتی مسلط است. در صورتیکه به این نتیجه برسند که مودی اطلاعاتی ندارد (یا کمبود اطلاعات دارد) در فرایند رسیدگی و صدور برگ تشخیص بسیار سخت گیرانه تر عمل می کنند.

۲. اصل دفاع از حقوق طرفین

وقتی شما به عنوان یک مودی به اداره امور مالیاتی مراجعه می کنید و از کارشناس مالیاتی می خواهید تا امورات شما را پیگیری کند باید بدانید که این فرد کارمند و نماینده دولت برای دریافت و وصول مالیات است و شما هم به عنوان یک حسابدار یا مدیر مالی نماینده مودی هستید تا بتوانید به نفع خود مبلغ و شرایط پرداخت مالیات را فراهم سازید. پس در اینجا یک حالت رقابتی بین مودی و ممیز پیش می آید چون هر کدام از طرفین می خواهند به نتایج بهتری دست پیدا کنند.

۳. اصل صداقت

فردی که در مقابل شما به عنوان کارشناس مالیاتی یا مراتب بالاتر قرار گرفته است احتمالا فردی حسابرس یا حسابدار است و با قوانین مالیاتی و اصول حسابداری مسلط است پس سعی نکنید که بخواهید او را فریب دهید. حتی اگر بتوانید او را فریب دهید و دانش شما بیشتر باشد شما مرتکب کار غیر اخلاقی شده اید و این اصلا درست نیست.

اگر به توافق نرسیدیم چه کنیم؟

بسیاری از اوقات پیش می آید که در جلسه ای که با گروه رسیدگی داشته اید موفق نشده اید بر سر یک موضوع به جمع بندی برسید یا اینکه شرابطی به وجود آمده که برای شما بسیار ناپسند است در این حالت شما باید به روش های زیر از پرونده تان دفاع کنید:

• مذاکره حرفه ای با ممیز یا ممیز کل
• نامه نگاری و پیگیری از رئیس گروه
• ارجاع پرونده به هیات موضوع ماده (۲۳۸) قانون مالیات های مستقیم

تا اینجا در مورد نحوه رفتار با ممیز مالیاتی صحبت کردیم. مواردی که در انتهای مقاله ذکر شد مربوط به تکنیک های رسیدگی هست که در مقالات آتی بصورت مفصل در مورد آن صحبت می شود. همچنین اضافه می گردد در صورتیکه به آموزش مالیات نیاز دارید می توانید با استفاده از کتاب مالیات به زبان ساده و روان قوانین مالیاتی را آموزش ببینید.