20- بخشنامه شماره 97/320832 مورخ 1397/09/13; ترجمه دستورالعمل‌های مدیریت ریسک اعتباری در بانک‌ها و موسسات مالی توسعه‌ای (مجموعه رهنمودهای بانک مرکزی مالزی)

شماره ۹۷۳۲۰۸۳۲
تاریخ ۱۳۹۷٫۰۹٫۱۳

جهت اطلاع مدیران عامل محترم بانکهای دولتی غیر دولتی شرکت دولتی پست بانک موسسات اعتباری غیربانکی و بانک مشترک ایران ونزوئلا ارسال میشود.
با سلام
احتراما همان گونه که استحضار دارند مدیریت ریسک اعتباری یکی از مهمترین حلقه های مدیریت ریسک جامع در بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی میباشد. این موضوع از آن جهت حایز اهمیت است که به طور معمول بخش عمده ای از داراییهای مؤسسات اعتباری را تسهیلات تشکیل میدهد و هرگونه قصور در بازپرداخت تسهیلات اعطایی موجد ریسک اعتباری برای مؤسسات اعتباری و انباشت مطالبات غیرجاری آنها خواهد بود. بدیهی است اهمیت این موضوع زمانی که مؤسسه اعتباری دارای بدره پرتفوی متنوعی از تسهیلات مختلف باشد افزون تر می شود. لذا مدیریت مؤثر بدره اعتباری از الزامات مدیریت ریسک جامع مؤسسه اعتباری به شمار می آید. در کشورمان عملکرد صحیح شبکه بانکی با توجه به روش تامین مالی نظام اقتصادی کشور که بانک - محور می باشد یکی از مهمترین عوامل رشد اقتصادی محسوب میشود. از آنجایی که مؤسسات اعتباری نقش مؤثری در تأمین منابع مالی مورد نیاز بخشهای مولد اقتصادی تقویت تولید و اشتغال دارند عدم توجه به ریسک اعتباری می تواند مؤسسات اعتباری و به تبع آن اقتصاد کشور را دچار معضل نماید. برخی از آثار عدم رعایت مدیریت ریسک اعتباری مناسب کاهش کیفیت مطالبات و افزایش مطالبات غیرجاری است. در واقع عدم توجه به ریسک اعتباری در بلند مدت می تواند به توقف فعالیت یا تجدید ساختار مؤسسات اعتباری بیانجامد. با توجه به اهمیت ریسک اعتباری طراحی سیستمی برای مدیریت آن از مهمترین دغدغه های مؤسسات اعتباری کمیته بال و بانکهای مرکزی در دنیا میباشد مدیریت ریسک اعتباری در مؤسسات اعتباری از سال ۱۹۸۸ میلادی مورد توجه خاص کمیته بال بوده و این امر دلیل اصلی تدوین سند کفایت سرمایه آن کمیته موسوم به سند بال یک بوده است که البته تا به امروز با در نظر گرفتن سایر ریسکهای پیش روی مؤسسات اعتباری سند بال سه نیز توسط کمیته بال منتشر شده است. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیز با آگاهی از اهمیت موضوع اولین بار یکی از اسناد کمیته بال تحت عنوان اصول مدیریت ریسک اعتباری را ترجمه و طی بخشنامه شماره مب ٫ ٦٦٩ مورخ ۱۳٨٤٫٤٫٧ به شبکه بانکی کشور ابلاغ نمود. بعد از آن نیز در سال ۱۳۸۶ مجموعه رهنمودهایی برای مدیریت مؤثر ریسک اعتباری تدوین شد و طی بخشنامه شماره مب ١٥٤٨ مورخ ۱۳۸۶٫۴٫۱۹ به شبکه بانکی کشور ابلاغ گردید. در ادامه موضوع ریسک اعتباری و نحوه مدیریت آن در بخشنامه های مختلف از جمله بخشنامه شماره ۹۷٫۳۱۴۳۴ مورخ ۱۳۹۷٫۲٫۵ با عنوان دستورالعمل محاسبه سرمایه نظارتی و کفایت سرمایه مؤسسات اعتباری مورد توجه قرار گرفت. در همین راستا و با عنایت به تغییرات رخ داده در شرایط و فضای کسب و کار مؤسسات اعتباری تدوین ضوابطی ناظر بر نحوه مدیریت مؤثر ریسک اعتباری در دستور کار این بانک قرار گرفته است. بدین منظور دو دستور العمل مدیریت ریسک اعتباری مؤسسات مالی و اعتباری در کشور مالزی که از مقررات به روز و کارآمد در این زمینه است ترجمه شد که برای استحضار و بهره برداری به پیوست ایفاد می گردد. برخی از ویژگی دستورالعملهای مدیریت ریسک اعتباری مؤسسات مالی و اعتباری کشور مالزی به قرار زیر است توجه به مدیریت ریسک اعتباری در مؤسسات مالی توسعه ای به عنوان مکمل بانکها به روز بودن و تطابق با الزامات و ترتیبات دستورالعمل ریسک اعتباری منشره توسط کمیته بال؛ شفافیت در انتظارات حاکمیت در خصوص مشارکت هیأت مدیره و واحد مدیریت ریسک در تصمیمات اعتباری توجه به مدیریت اعتبارات استثنایی مدیریت ریسک تمرکز ریسک کشوری ریسک ،انتقال مدیریت اعتبارات مشکل دار و واحد بازبینی اعتباری مستقل در کنار مدیریت دو لایه در مؤسسات اعتباری امید است ما حصل انتشار چنین آثاری به بسط و تعمیق ادبیات نوین نظارت بانکی در شبکه بانکی و ارتقای ثبات و سلامت نظام بانکی کشور بیانجامد.

مدیریت کل مقررات مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی
اداره مطالعات و مقررات بانکی
حمیدرضا غنی آبادی