بخشنامه شماره مب/2351 مورخ ۱۳۸۷/۰۶/۲۴ ; ابلاغ نرخ سود علی الحساب سپرده‌های سرمايه گذاری بانک ها و موسسات اعتباری غيربانکی (موضوع ماده 17 بسته سياستی-‌نظارتی سيستم بانکی کشور در سال 1387)

شماره: 2351
تاریخ: ۱۳۸۷/۰۶/۲۴

موضوع: جهت اطلاع کلیه مدیران عامل بانکهای دولتی غیر دولتی شرکت دولتی پست بانک موسسات اعتباری توسعه و سینا و موسسات دارای مجوز تبدیل و تطبیق ارسال گردید.
همانطور که استحضار دارند بند دوم ماده ی ۱۷ بسته سیاستی نظارتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای سال ۱۳۸۷ مقرر می دارد پرداخت سود علی الحساب صرفاً در مواردی که بانک نسبت به محاسبه سود قابل وصول و پیش بینی عملیات و اقدامات اعتباری و سرمایه گذاری خود اقدام و میزان سودی که با حداکثر اطمینان محاسبه و به بانک مرکزی ارائه و تایید آن بانک را اخذ کند مجاز است در اجرای بند فوق و با توجه به ارزیابی عمومی از شرایط اقتصادی کشور و وضعیت ترازنامه های بانکها و مؤسسات اعتباری و به منظور کاهش ارجاعات موردی بانک مرکزی مقررات و طیف معینی از نرخ سود على الحساب سپرده های سرمایه گذاری قابل اعلام به عموم را به شبکه ی بانکی کشور اعم از بانکهای دولتی غیر دولتی و مؤسسات مالی و اعتباری با هدف ایجاد و گسترش شرایط رقابتی ، به شرح ذیل جهت اجرا ابلاغ میکند:

1- با توجه به لزوم ایجاد شرایط رقابتی در میان بانکها و مؤسسات اعتباری مفاد بخشنامه ی حاضر در خصوص عموم بانکهای خصوصی و دولتی و مؤسسات اعتباری و همچنین مؤسساتی که مجوز تبدیل و تطبیق از بانک مرکزی اخذ نموده اند به صورت یکسان حکمفرماست.

2- شبکه بانکی کشور توضیح داده شده در مقدمه بخشنامه ملزم هستند با توجه به انواع عملیات اعتباری خود سود قابل تحصیل بانک یا مؤسسه اعتباری گردش عملیات شامل درآمد و هزینه را بر اساس بررسیهای کارشناسی و ترازنامه ای ناشی از گردش کل عملیات با لحاظ وضعیت منابع و مصارف مورد انتظار محاسبه و پیش بینی نمایند. نرخ سود علی الحساب انواع سپرده های بانکها و مؤسسات اعتباری بر مبنای برآورد فوق و مستخرج از برآوردهای سودآوری بانک یا مؤسسه اعتباری و طبق مقررات و ضوابط این دستور العمل باید تعیین شود.
3- گزارش برآورد سودآوری بانکها و مؤسسات باید بر اساس اصول و ضوابط و استانداردهای مالی و حسابداری و منطبق بر اطلاعات کامل و دقیق مؤسسه و مستند به عملکرد گذشته و پیش بینی آینده و ارقام مستخرجه از دفتر کل بانک یا مؤسسه با ثبت صحیح ذخائر مطالبات مشکوک الوصول معوق و سررسید گذشته بر اساس مقررات باشد.
4- گزارش فوق باید در هیأت مدیره بانک یا مؤسسه مورد بررسی قرار گرفته و پس از اصلاحات لازم به تصویب هیأت مدیره برسد یک نسخه از این گزارش به همراه کلیه مستندات مربوط به مدیریت کل نظارت بر بانکها و مؤسسات اعتباری بانک مرکزی ارسال و یک نسخه از آن گزارش با همه مستندات مربوط به همراه اعلام وصول بانک مرکزی در دبیرخانه هیأت مدیره نگهداری شود و قابل ارائه باشد.
5- سود قابل پیش بینی برای سپرده گذاران معادل سود حاصل از تسهیلات اعطائی بعلاوه سود اوراق مشارکت و وجه التزام دریافتی بابت تسهیلات پس از کسر حق الوکاله بانک یا مؤسسه بابت هزینه های مرتبط و به نسبت منابع حاصل از سپرده ها و منابع داخلی بانک با مؤسسه محاسبه خواهد شد.
6- نرخ سود على الحساب قابل اعلام به عموم حداقل یک واحد درصد کمتر از رقم محاسبه شده در بند ۵ فوق خواهد بود. این رقم برای مؤسساتی که نسبت کفایت سرمایه آنها از ۶ درصد کمتر باشد باید حداقل ۱٫۵ درصد کمتر از رقم محاسبه شده در بند ۵ فوق باشد.
7- اقدامات بانک یا مؤسسه اعتباری در مورد اعلام رسمی نرخ سود علی الحساب سپرده ها به عموم و انجام تبلیغات مربوط با توجه به موارد ذیل قابل اجرا خواهد بود:

7-1- چنانچه نرخ سود علی الحساب موضوع بند ۶ فوق مساوی با کمتر از جدول بند ۴-۷ زیر باشد و ۷۲ ساعت پس از تحویل مصوبه ی هیأت مدیره به بانک مرکزی مورد ایراد بانک مرکزی قرار نگیرد هیأت مدیره بانک یا مؤسسه مجاز است نسبت به اعلام رسمی آن سود علی الحساب اقدام و فعالیت های تبلیغاتی لازم را انجام دهد.
7-2- چنانچه نرخ سود على الحساب موضوع بند ۶ فوق بیشتر از ارقام مندرج در جدول بند 7-4 زیر باشد و هیأت مدیره بانک یا مؤسسه پیش بینی سودآوری بالاتری نماید و تأکید داشته باشد که سود قابل تحصیل بانک یا مؤسسه پس از کسر حق الوکاله بانک و کسر حاشیه ریسک بند ۶ فوق پیش از جدول بند ۴-۷ زیر است موضوع را با ذکر دلایل و مستندات همراه با گزارشهای کارشناسی به مدیریت کل نظارت بر بانکها و مؤسسات اعتباری بانک مرکزی ارائه و در صورت اخذ تأیید کتبی بانک مرکزی مجاز خواهد بود نسبت به اعلام نرخ ها اقدام کند.
7-3- چنانچه نرخ سود على الحساب موضوع بند ۶ فوق کمتر از ارقام مندرج در جدول بند 7-4 زیر باشد بانک یا مؤسسه مجاز نیست بیش از میزان محاسبه شده بند ۵ فوق سود على الحساب برای سپرده گذاران خود اعلام نماید.

7-4- جدول نرخهای سود علی الحساب سپرده های سرمایه گذاری:
 

سپرده کوتاه مدت عادی (حداقل ۳ ماه)	حداکثر ۹ درصد
سپرده های با سررسید یک ساله	حداکثر ۱۵ درصد
سپرده های با سررسید دوساله	حداکثر ۱۶ درصد
سپرده های با سررسید سه ساله	حداکثر ۱۷ درصد
سپرده های با سررسید چهار ساله	حداکثر ۱۸ درصد
سپرده های با سررسید پنج ساله و بیشتر	حداکثر ۱۹ درصد

8- در مورد سود علی الحساب سپرده های ویژه، هر بانک یا مؤسسه باید مشخصات سپرده ویژه مورد نظر و ویژگیهای خاص آن سپرده و پیش بینی سودآوری طرح یا فعالیتی که در نظر دارد از محل آن سپرده گیری انجام شود با اسناد و مدارک و مستندات مربوط همراه با مصوبه هیأت مدیره بانک یا مؤسسه به مدیریت کل نظارت بر بانک ها و مؤسسات اعتباری بانک مرکزی ارائه نماید تا پس از بررسیهای لازم در بانک مرکزی به صورت موردی برای سپرده ویژه مورد نظر مجوز لازم صادر گردد، مجوز مربوط به سپرده ویژه علاوه بر تعیین نرخ سود على الحساب شامل شرایط و ویژگیهای آن سپرده گذاری نیز خواهد بود.
9- پس از اتمام سال مالی و تصویب صورتهای مالی حسابرسی شده در مجمع عمومی در صورت فزونی نرخ سود قطعی بر نرخ سود علی الحساب مابه التفاوت نرخ سود على الحساب و نرخ سود قطعی باید در حداقل زمان ممکن به مشتریان اعلام و پرداخت شود.
۱۰- مفاد این بخشنامه جهت سپرده هایی که از تاریخ اول آبان ماه ۱۳۸۷ (۱۳۸۷٫۸٫۱) دریافت میشود لازم الاجرا بوده و بانکها و مؤسسات اعتباری و موسساتی که مجوز تبدیل و تطبیق از بانک مرکزی اخذ نموده اند موظفند کلیه اقدامات و همچنین نصب پلاکاردها و تبلیغات خود را بر آن اساس تنظیم کنند.
 

مدیریت کل نظارت بر بانکها و مؤسسات اعتباری
اداره مطالعات و مقررات بانکی
عبدالرحمن ندیمی بوشهری    مهناز بهرامی