استانداردهای حسابداری بخش عمومی (دولتی)
نحوه ارائه اطلاعات بودجه‌ای در صورتهای مالی (استاندارد 2)
آخرین اصلاحات: 1403/09/03
استاندارد حسابداری بخش عمومی شماره ٢
نحوه ارائه اطلاعات بودجه‌ای در صورتهای مالی
| ردیف | فهرست مندرجات | شماره بند |
|---|---|---|
| 0 | هدف | ١ |
| 1 | دامنه کاربرد | ٢ |
| 2 | تعاریف | ٣ |
| 3 | بودجه اولیه و بودجه نهایی | ٤ |
| 4 | مقایسه بودجه و عملکرد | ٨ - ٥ |
| 5 | ارائه صورت مقایسه بودجه و عملکرد | ١٠ - ٩ |
| 6 | سطح تجمیع | ١٣ - ١١ |
| 7 | افشای تغییرات در بودجه اولیه | ١٥ - ١٤ |
| 8 | مبنای قابل مقایسه | ١٩ - ١٦ |
| 9 | افشای مبنای تهیه، طبقه بندی، دوره و شخصیت گزارشگری بودجـه‌ای در یادداشتهای توضیحی | ٢٧ - ٢٠ |
| 10 | صورت تطبیق عملکرد برمبنای قابل مقایسه با مبالغ مندرج در صورتهای مالی | ٣١ - ٢٨ |
| 11 | تاریخ اجرا | ٣٢ |
| 12 | پیوست شماره ١ : مبانی نتیجه‌گیری | |
| 13 | پیوست شماره ٢ : نمونه‌ای از ساختار صورت مقایسه بودجه و عملکرد |
هدف
١ . این استاندارد مقایسه بودجه و عملکرد ناشـی از اجـرای بودجـه را در صـورتهای مـالی واحدهای گزارشگر الزامی می کند. همچنین طبق این استاندارد، واحدهای گزارشگر ملـزم به افشای دلایل تفاوتهای با اهمیت بین بودجه و عملکرد می‌باشند. با رعایت الزامات ایـن استاندارد، بخشی از وظیفه پاسخگویی واحدهای بخش عمومی ایفا مـی‌گـردد و شـفافیت صورتهای مالی آنها از طریق ارائه موارد زیر بهبود می‌یابد:
الف. رعایت بودجه‌های مصوب؛ و
ب . میزان دستیابی به اهداف بودجه.
دامنه کاربرد
٢ . این استاندارد درخصوص تمام واحدهای بخش عمومی، کـه صـورتهای مـالی خـود را براسـاس استانداردهای حسابداری بخش عمومی تهیه می‌کنند، کاربرد دارد.
تعاریف
٣ . اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص زیر بکار رفته است:
•اعتبار: عبارت از مبلغی است که براي مصرف یا مصارف معین به منظور نیـل بـه اهـداف و اجراي برنامه‌هاي دولت به تصویب مجلس شوراي اسلامی می‌رسد.
•بودجه: برنامه مالی واحد گزارشگر است که بـرای یـک سـال مـالی، تهیـه شـده و حـاوی پیش بینی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینه ها و مخارج برای انجام عملیاتی است که منجر به نیل به سیاستها و هدفهای قانونی می‌شود.
•بودجه اولیه: اولین بودجه مصوب برای سال مالی است.
•بودجه نهایی: آخرین بودجه مصوب بعد از اعمال تمام تغییرات نسبت به بودجه اولیه است.
•تخصیص اعتبار: مجوز استفاده از تمام یا قسمتی از اعتبار مصوب است.
•عملکرد: عبارت است از نتایج حاصل از اجرای بودجه.
•مبنای بودجه ای: عبارت است از مبنای حسابداری، طبقـه بنـدی و دوره زمـانی کـه بودجـه براساس آن تهیه می‌شود.
•مبنای حسابداری: عبارت است از مبنای تعهدی، نقدی یا مبنای دیگری کـه صـورتهای مـالی براساس آن تهیه می‌شود.
•مبنای قابل مقایسه: عبارت است از تعدیل مبالغ عملکرد طبق مبنای حسابداری ، طبقه بندی، شخصیت واحد گزارشگری و دوره مالی مشابه با بودجه.
بودجه اولیه و بودجه نهایی
٤ . برآورد تمام منابع و مخارج در بودجه اولیه امکان پذیر نیست. در برخی موارد، لازم اسـت بودجه اولیه از طریق متمم بودجه تعدیل شود. به عنوان مثال می توان از بودجـه موردنیـاز برای جبران آثار حوادث یا بلایای طبیعی نام برد. علاوه بر این، ممکن اسـت در مـواردی براساس مجوز قانونی، در داخل طبقه بندیهای بودجـه ای تغییراتـی داده شـود ولـی ایـن تغییرات در جمع بودجه، تغییری ایجاد نکند. این گونه موارد که اصلاحیه بودجه نام دارند نیز سبب تعدیل بودجه اولیه می شوند. بودجه نهایی شـامل همـه اصـلاحات و مـتمم هـا می‌باشد.
مقایسه بودجه و عملکرد
٥ . این استاندارد واحد گزارشگر را ملزم می کند تا مقایسه بودجه و عملکرد را ارائه کنـد. مقایسـه بودجه و عملکرد باید اطلاعات لازم شامل موارد زیر را براي اعمال نظارت قانونی فراهم سازد:
الف. مقایسه بودجه اولیه و نهایی؛
ب . مقایسه بودجه نهایی و عملکرد براساس یک مبنای قابل مقایسه؛ و
پ . افشای دلایل تفاوتهای با اهمیت بین بودجه نهایی با بودجه اولیه و عملکرد در یادداشتهای توضیحی.
٦ . ارائه بودجه اولیه و نهایی و عملکرد در صورتهای مالی براساس مبنای قابل مقایسه، تکمیل کننده چرخه پاسخگویی واحد گزارشـگر خواهـد بـود. ایـن کـار از طریـق کمـک بـه استفاده کنندگان صورتهای مالی در تعیین اینکه آیا منابع طبق بودجه، تحصـیل و مصـرف شده است یا خیر، صورت می گیرد. افشای تفاوت بین بودجه نهایی با عملکـرد و بودجـه نهایی با بودجه اولیه که اغلب در حسابداری به آن انحراف گفته می شـود، مـی توانـد بـه کامل بودن صورتهای مالی کمک کند.
٧ . بند ١٤ این استاندارد، ارائه توضیح در مورد دلایل تفاوت بـین بودجـه نهـایی و اولیـه را الزامی می کند. این موارد افشا همراه با افشاهای مقرر در بند ٥، زمینه پاسخگویی عمـومی واحدهای گزارشگر را در قبال عملکرد آنها فراهم می‌کند.
٨ . در صورتی‌که بودجه صرفا برای بعضی از واحدها یا فعالیتهای واحد گزارشگر تهیه شود، الزامات بند ٥ فقط برای آن واحدها یا فعالیتها بکار گرفته خواهد شد.
ارائه صورت مقایسه بودجه و عملکرد
٩ . واحد گزارشگر باید مقایسه بودجه و عملکرد را در قالب یک صورت مالی ارائه کند.
١٠ . در مواردی که صورتهای مالی و بودجه براساس مبانی متفاوتی تهیه شـده باشـد، جهـت اطمینان از اینکه استفاده‌کنندگان، تفسیر اشتباهی از صورتهای مالی که بر مبناهای مختلـف تهیه شده است، انجام ندهند، در صورتهای مالی باید تصریح شود که مبانی حسـابداری و بودجه متفاوت است و اینکه صورت مقایسه بودجه و عملکرد براساس مبنـای بودجـه ای تهیه شده است.
سطح تجمیع
١١ . اسناد بودجه ممکن است شامل جزئیاتی در مورد واحدها، برنامه ها یـا فعالیتهـای خـاص باشد. این جزئیات اغلب در طبقه بندیهای مختلف بودجه ای برای تصـویب توسـط ارکـان صلاحیت دار ارائه می شود. افشای اطلاعات بودجه و عملکـرد مطـابق بـا طبقـه بنـدیها و سرفصلهای بودجه ای این اطمینان را می دهد که مقایسه های انجام شده در سطح مورد نظر ارکان صلاحیت‌دار صورت گرفته است.
١٢ . در برخی موارد ممکن است نیاز باشد اطلاعات مالی تفصیلی ارائه شده در بودجـه، بـرای ارائه در صورتهای مالی تجمیع شود. این تجمیع در راستای جلوگیری از ارائـه اطلاعـات اضافی انجام می شود. تعیین سطح تجمیع نیازمند قضاوت حرفه ای است. این قضاوت باید در راستای اهداف این استاندارد و ویژگی‌های کیفی ارائه شده در چارچوب نظری باشد.
١٣ . اطلاعات مکمل بودجه ای، مانند اطلاعاتی درخصوص دستیابی به اهداف، ممکن است در مستنداتی غیر از صورتهای مالی ارائه شود. عطف صورتهای مالی به چنین مدارکی به ویژه مرتبط کردن مبالغ بودجه ای و عملکرد با اطلاعات غیرمالی بودجه ای و دستیابی به اهداف مورد تأکید است.
افشای تغییرات در بودجه اولیه
١٤ . واحد گزارشگر باید توضیحات کافی در مورد تفاوت بین بودجه اولیه و نهایی را در یادداشـتهای توضیحی صورتهای مالی ارائه کند.
١٥ . بودجه نهایی شامل همه تغییرات مصوب صورت گرفته جهت اصلاح بودجه اولیه اسـت. یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی باید حاوی توضیحاتی پیرامون تفاوت بـین بودجـه اولیه و نهایی باشد. این توضیحات شامل مواردی همچون جابجـایی بـین طبقـه بنـدیهای بودجه اولیه و تغییر در کل بودجه در نتیجه عواملی همچون تغییر سیاستهای دولت است.
مبنای قابل مقایسه
١٦ . تمام مقایسه‌های بین بودجه و عملکرد باید برمبنای قابل مقایسه با بودجه ارائه شود.
١٧ . مقایسه بودجه و عملکرد براساس مبنای حسابداری (تعهدی، نقدی یا سایر مبانی)، مبنـای طبقه بندی، شخصیت گزارشگری و دوره مالی مشابه بـا بودجـه ارائـه مـی گـردد. انجـام این کار، اطمینان می دهد که افشای اطلاعات پیرامون رعایت بودجه در صورتهای مالی بر مبنایی مشابه با بودجه است.
١٨ . در صورتهای مالی تلفیقی، اطلاعات واحدها و فعالیتهای تحت کنترل یک واحد گزارشگر منعکس می‌شود. ممکن است برای واحدها یا فعالیتهایی کـه جزئـی از صـورتهای مـالی تلفیقی هستند، بودجه جداگانه ای تصـویب و در دسـترس عمـوم قـرار گیـرد. در چنـین مواردی، بودجه‌های جداگانه باید به گونه‌ای با هم ترکیب شود که امکـان ارائـه صـورت مقایسه بودجه و عملکرد در سطح واحد گزارشگر امکان‌پذیر گردد.
١٩ . مبنای حسابداری ممکن است با مبنای بودجه متفاوت باشد. به عنوان مثال، ممکـن اسـت مبنای تعهدی برای تهیه صورتهای مالی و مبنای نقدی برای تهیه بودجه بکار گرفته شـود. علاوه بر این، ممکن است شخصیت واحد گزارشگری و طبقه بندی بودجـه بـا شخصـیت واحد گزارشگری و طبقه بندی صورتهای مالی متفاوت باشد. در چنین مواردی، اطلاعـات مربوط به عملکرد براساس مبنای بودجه، تهیه و در صورت مقایسه بودجه و عملکرد ارائه می‌شود.
افشای مبنای حسابداری، مبنای طبقه‌بنـدی، دوره مـالی و شخصـیت گزارشـگری بودجـه‌ای در یادداشـتهای توضیحی
٢٠ . واحد گزارشگر باید در یادداشـتهای توضـیحی صـورتهای مـالی، اطلاعـاتی درخصـوص مبنـای حسابداری و طبقه‌بندی بودجه افشا کند.
٢١ . ممکن است مبنای حسابداری مورد استفاده در تهیه بودجه با مبنای حسابداری بکار گرفته شده در تهیه صورتهای مالی متفاوت باشد. تأکید بودجه می تواند بر جریانهای نقدی باشد، در حالیکه صورتهای مالی، جریانهای نقدی و اطلاعات تعهدی را گزارش کند.
٢٢ . شکل و نحوه طبقه بندی پذیرفته‌شده برای ارائه بودجه ممکن اسـت بـا صـورتهای مـالی، متفاوت باشد. به عنوان مثال، طبقه بندی بودجه ممکن است برمبنای ماهیت، کارکرد، برنامه یا فعالیت باشد.
٢٣ . استاندارد حسابداری بخش عمومی شماره ١، واحـدهای گزارشـگر را ملـزم بـه افشـای رویه های مهم حسابداری در یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی می کند. افشـای مبنـای حسابداری و نحوه طبقه بندی پذیرفته شده برای تهیه بودجه بـه اسـتفاده کننـدگان در درک بهتر رابطه بین بودجه و اطلاعات حسابداری افشا شده در صورتهای مالی کمـک خواهـد کرد.
٢٤ . واحد گزارشگر باید در یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی، دوره بودجه را افشا کند.
٢٥ . صورتهای مالی، حداقل سالی یکبار ارائه می‌شود. افشـای دوره بودجـه، در مـواردی کـه دوره بودجه متفاوت از دوره گزارشگری پذیرفته شده برای صـورتهای مـالی اسـت، بـه استفاده کنندگان صورتهای مالی در درک بهتر ارتباط بـین اطلاعـات بودجـه‌ای و مقایسـه بودجه با صورتهای مالی، کمک خواهد کرد. افشـای دوره بودجـه در مـواردی کـه دوره بودجه با دوره صورتهای مالی یکسان باشد نقش تأیید کننـدگی مـؤثری خواهـد داشـت، خصوصا زمانی که بودجه و صورتهای مالی میان‌دوره‌ای نیز تهیه می‌شود.
٢٦ . واحد گزارشگر باید در یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی، واحدهاي منظور شـده در بودجـه خود را مشخص کند.
٢٧ . اســتانداردهای حســابداری بخــش عمــومی، واحــدهای گزارشــگر را ملــزم مــی‌کنــد صورتهای مالی تلفیقی واحدهای تحت کنترل خود را تهیه کند. صورتهای مالی تهیه شـده در سطح کل دولت شامل واحدهای استفاده‌کننده از بودجه دولت و شرکتهای تحت کنترل دولت می باشد. افشای واحدهای منظور شده در بودجه، استفاده کنندگان را در تعیین اینکه تا چه حد فعالیتهای واحد گزارشگر، وابسته به بودجه بوده است و چگونه شخصیت واحد گزارشگری در بودجه، متفاوت از شخصیت واحد گزارشگری در صورتهای مـالی اسـت، کمک خواهد کرد.
صورت تطبیق عملکرد برمبنای قابل مقایسه با مبالغ مندرج در صورتهای مالی
٢٨ . در مواردی که مبنای تهیه صورتهاي مالی با بودجه متفاوت است، عملکرد برمبنای قابل مقایسـه با بودجه باید با مبالغ مربوط در صورتهای مالی، تطبیق داده شود. همچنین هرگونـه تفـاوت در مبنای تهیه و طبقه بندی، دوره و شخصیت گزارشگری نیز بایـد مشـخص گـردد. ایـن صـورت تطبیق باید در یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی افشا شود.
٢٩ . تفاوتهای بین عملکرد بر مبنای قابل مقایسه با مبالغ مندرج در صورتهای مـالی مـی توانـد در قالب موارد زیر طبقه‌بندی شود:
الف. تفاوت در مبنا، زمانی رخ می دهد که بودجه بر مبنـایی غیـر از مبنـای حسـابداری مورد عمل در صورتهای مالی تهیه شده باشد. برای مثال ممکن است بودجه برمبنای نقدی و صورتهای مالی برمبنای تعهدی تهیه شـده باشـد. همچنـین ممکـن اسـت تفاوتهایی در نحوه طبقه‌بندی صورتهای مالی و بودجه وجود داشته باشد؛
ب . تفاوت در زمان بندی، هنگامی اتفاق مـی افتـد کـه دوره بودجـه، متفـاوت از دوره گزارشگری صورتهای مالی باشد؛ و
پ . تفاوت در شخصیت واحد گزارشگری، وقتی اتفاق می افتد که برخی برنامـه هـا یـا واحدها در تهیه صورتهای مالی منظور شده باشد، اما در بودجـه واحـد گزارشـگر لحاظ نشده باشد.
٣٠ . ارائه اطلاعات مقایسه‌اي مربوط به دوره قبل، بر طبق این استاندارد الزامی نیست.
٣١ . طبق این استاندارد، ارائه مقایسه عملکرد دوره قبل با بودجه دوره قبل و همچنین توصیف دلایل انحراف بین آنها الزامی نیست.
تاریخ اجرا
٣٢ . الزامات این استاندارد در مورد کلیه صورتهاي مالی که دوره مالی آنهـا از تـاریخ اول فـروردین ١٣٩٤ و بعد از آن شروع می‌شود، لازمالاجراست.
پیوست شماره١
مبانی نتیجه‌گیری
این پیوست بخشی از استاندارد شماره ٢ محسوب نمی‌شود.
دامنه کاربرد
١ . ایفای مسئولیت پاسخگویی دولت مستلزم مقایسه عملکرد با بودجه و انتشار آن برای اطلاع عموم است. چنین الزاماتی با هدف ارتقای شفافیت فعالیتهای دولت صورت می‌گیرد. ایـن استاندارد برای کلیه واحدهایی که در قبال بودجه خـود مسـئولیت پاسـخگویی عمـومی دارند، کاربرد دارد.
٢ . بودجه، منعکس‌کننده تصویر مالی برنامه‌های دولت برای یک سال مالی است. گزارشـگری نتایج حاصل از اجرای بودجه در قبال این برنامه هـای مـالی منجـر بـه ارتقـای شـفافیت صورتهای مالی گردیده و یک عنصـر مهـم در ایفـای مسـئولیت پاسـخگویی واحـدهای گزارشگر محسوب می شود. انعکاس مقایسه مبالغ بودجه ای و عملکرد در صورتهای مالی، به استفاده کننده در ارزیابی این موضوع کمک می کند که آیا منـابع، طبـق پـیش بینـی هـا تحصیل شده و طبق بودجه به مصرف رسیده است یا خیر. در این استاندارد، واژه عملکرد برای توصیف نتایج حاصل از اجرای بودجه بکار گرفته شده است.
٣ . پیش از این استاندارد نیز مقایسه عملکرد با بودجه واحـدهای بخـش عمـومی در قالـب صورتحساب عملکرد بودجه سالانه کـل کشـور، گـزارش تفریـغ بودجـه، یادداشـتهای توضیحی صورتهای مالی یا سایر گزارشهای مشابه تهیه و ارائه می‌گردید. این رویه، از نظر کمیته تدوین استانداردهای حسابداری بخش عمومی رویه مناسبی است و ایـن اسـتاندارد برای تقویت آن منتشر شده است.
ضرورت تدوین استاندارد
٤ . کاربرد الزامات این استاندارد در تهیه صورت مقایسه بودجه و عملکرد، ایفـای مسـئولیت پاسخگویی عمومی در قبال عملکرد را ارتقا می‌بخشد.
مقایسه عملکرد با بودجه
٥ . طبق این استاندارد، ارائه مقایسه مبالغ بودجه اولیه با نهایی و بودجه نهایی با عملکـرد بـر یک مبنای قابل مقایسه، ضروری است. این الزامات، استفاده کنندگان را قادر می سازد تا از تفاوت بین مبالغ بودجه اولیه با نهایی و بودجه نهایی با عملکرد آگـاه شـوند. طبـق ایـن استاندارد توضیح تفاوتهای بااهمیت عملکرد با بودجه نیز از طریق یادداشتهای توضـیحی صورتهای مالی افشا می شود. افشای این اطلاعات، شفافیت صـورتهای مـالی را ارتقـاء و پاسخگویی را افزایش می‌دهد.
افشای بودجه اولیه و نهایی
٦ . بودجه‌اساسا قبل از شروع دوره گزارشگری تهیـه مـی‌شـود و ممکـن اسـت طـی دوره، به دلایلی مانند تغییر در شرایط اقتصادی، بودجه اولیه اصلاح شود. افشای بودجه اولیـه و نهایی برای اطمینان از اینکه استفاده‌کنندگان صورتهای مالی از اهمیـت و میـزان تغییـرات بودجه اولیه طی دوره آگاه هستند، ضروری است.
٧ . اصلاحات بودجه اولیه ممکن است به دلیل تغییـر در سیاسـتهای دولـت، از جملـه تغییـر در اولویتهای دولت طی دوره بودجه، یا شرایط اقتصادی پیش بینی نشده رخ دهد. افشای توضـیح دلایل تغییر، از جمله اینکه آیا این تغییر حاصل از جابجایی اعتبارات درون بودجـه اسـت یـا سایر عوامل، برای ایفای مسئولیت پاسخگویی ضروری است و اطلاعات مفیدی، برای تحلیـل تأثیرات مالی حاصل از تغییر در شرایط اقتصادی، ارائه می‌کند. این توضـیحات مـی‌توانـد در یادداشتهای توضیحی یا سایر گزارشهای منتشر شده، مرتبط با صورتهای مالی ارائه شود.
مبانی تهیه بودجه و صورتهاي مالی
٨ . برای تهیه بودجه و صورتهای مالی ممکن است مبانی متفاوتی بکار گرفته شـود . بـه طـور مثال ممکن است صورتهای مالی بر مبنای تعهدی و بودجه برمبنای نقدی تهیه و ارائه شود. تفاوت میان مبنای بودجه و صورتهای مالی می توانـد همچنـین حاصـل تفـاوت در دوره زمانی، شخصیت گزارشگر و یا نحوه طبقه‌بندی باشد.
٩ . طبق این استاندارد، مقایسه بودجه و عملکرد باید براساس مبانی مـورد اسـتفاده در تهیـه بودجه (از نظر شکل و نحوه ارائه، اصطلاحات، مبنـای حسـابداری و طبقـه‌بنـدی) بـرای شخصیت گزارشگر و دوره مالی که بودجه برای آن تصویب شده است، ارائه شود. وجود مبنای یکسان، مقایسه بودجه و عملکرد را میسـر مـی سـازد. در نتیجـه در شـرایطی کـه در مبنای حسابداری، زمان بندی یا شخصیت گزارشگر تفاوت وجود دارد، مبـالغ مـنعکس شده در صورت مقایسه بودجه با عملکرد باید به شکل قابل مقایسه با بودجه، تجدید ارائه گردد.
١٠ . به منظور کمک بـه اسـتفاده کننـدگان در درک ارتبـاط میـان صـورتهای مـالی و بودجـه، در شرایطی که صورتهای مالی و بودجه برمبنای یکسانی تهیه نشده اند، این استاندارد، تطبیق عملکرد برمبنای بودجه با مقادیر متناظر در صورتهای مالی را الزامی می‌کند و همچنین ارائـه این تفاوتها به تفکیک تفاوت در مبنا، زمان‌بندی و شخصیت گزارشگر صورت می‌گیرد.
١١ . در مفاهیم نظری گزارشگری مالی، مبنای تعهدی برای تهیه صورتهای مالی پذیرفتـه شـده است، در صورتی که بودجه هم اکنون بر مبنای نقدی تهیه می شود. لذا مقایسه بودجـه و عملکرد به صورت ستونهای اضافی در صورتهای مالی امکان پذیر نیست و بایـد در یـک صورت جداگانه گزارش شود. علاوه بر این، در صورت یکسان بودن مبنا، ارائه اطلاعـات مقایسه بودجه و عملکرد به صورت مجزا برای استفاده‌کنندگان قابل فهم‌تر است.
عدم الزام به افشای مبالغ مقایسه‌ای
١٢ . طبق این استاندارد، افشای مقایسه بودجه و عملکرد دوره قبـل و توضـیحات مربـوط بـه تفاوتهای مهم آنها در صورتهای مالی دوره جاری، الزامی نیست.
١٣ . تمرکز این استاندارد بر تقویت ایفای مسئولیت پاسخگویی واحد گزارشگر در قبال رعایت بودجه مصوب طی دوره گزارشگری جاری است. الزام بـه افشـای اطلاعـات مقایسـه ای منجر به پیچیده‌تر شدن الزامات گزارشگری می‌شود.
نمونه‌ای از ساختار صورت مقایسه بودجه و عملکرد
این پیوست به منظـور آشـنایی بـا نحـوه اجـرای الزامـات منـدرج در اسـتاندارد حسـابداری بخش عمومی تهیه شده است و بخشی از استاندارد محسوب نمی شود. استاندارد حاضر، اجـزای صورت مقایسه بودجه و عملکرد و حداقل مواردی را که لازم است در این صورت افشا شود و همچنین اقلام دیگری را که ممکن است در این صورت یا در یادداشتهای توضیحی ارائه شود، را مشخص کرده است. هدف این پیوست، ارائه نمونه ای از چگونگی رعایت الزامـات مربـوط بـه نحوه ارائه اطلاعات بودجه ای است. در این راستا، نمونه ای از صورت مقایسه بودجه و عملکـرد ارائه شده است. نمونه های مربوط به صورت وضعیت مالی، صورت تغییرات در وضعیت مالی، و صورت تغییرات در ارزش خالص در استاندارد حسابداری بخش عمومی شماره ١ با عنوان نحوه ارائه صورتهاي مالی ارائه شده است. در صورت لزوم و برای دستیابی به ارائه مطلـوب اطلاعـات در شرایط خاص هر واحـد گزارشگر، می توان نحوه ارائه و شرح اقلام اصـلی را تغییـر داد. در نمونه های ارائه شده تمام طبقات منابع و مصارف پیش بینی شده است، اما هر واحــد گزارشـگر ممکن است برخی از این طبقات را بر حسب نوع فعالیت خود دارا باشد.
واحد گزارشگر نمونه صورت مقایسه بودجه و عملکرد
براي سال مالی منتهی به ٢٩ اسفند ماه ٢×١٣
بودجه عملکرد بر مبناي تفاوت بودجه
یادداشت اولیه نهایی قابل مقایسه نهایی و عملکرد
منابع از محل منابع عمومی
اعتبارات هزینه‌اي اعتبارات تملک دارایی‌هاي سرمایه‌اي
اعتبارات تملک دارایی‌هاي مالی
جمع از محل منابع اختصاصی
درآمدهای مالیاتی درآمدهای ناشی از کمک‌هاي اجتماعی
درآمدهای حاصل از مالکیت دولت درآمدهاي حاصل از فروش کالاها و خدمات درآمدهای حاصل از جرایم و خسارات درآمدهای متفرقه واگذاری داراییهای سرمایه‌ای
جمع جمع منابع مصارف
جبران خدمت کارکنان استفاده از کالاها و خدمات
هزینه هاي اموال و دارایی یارانه (غیر از یارانه سازمان هدفمندي)
کمک‌هاي بلاعوض رفاه اجتماعی سایر هزینه‌ها
تملک داراییهای سرمایه‌ای تملک داراییهای مالی
جمع مصارف مازاد منابع بر مصارف
وجوه انتقالی
میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... (.....)
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... (.....)
..... ..... ..... (.....)
..... ..... ..... (.....)
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... (.....)
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... (.....)
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... .....
..... ..... ..... .....
(.....) (.....) (.....) .....
..... ..... ..... .....
٩٨
استاندارد حسابداری بخش عمومی شماره ٢ نحوه ارائه اطلاعات بودجه‌ای در صورتهای مالی پیوست شماره ٢- ادامه
بودجه عملکرد بر مبنای تفاوت بودجه
یادداشت اولیه نهایی قابل مقایسه نهایی و عملکرد
وجوه انتقالی١ میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال
وجوه انتقالی سال‌هاي قبل ..... ..... ..... ــ
مصارف از محل وجوه انتقالی (.....) (.....) (.....) .....
وجوه انتقالی مصرف نشده ــ ــ ..... .....
وجوه مصرف نشده سال جاري ــ ــ ..... .....
وجوه انتقالی به سال آتی ــ ــ ..... .....
منابع به نمایندگی از دولت
درآمدهای مالیاتی ..... ..... ..... .....
درآمدهای ناشی از کمک‌هاي اجتماعی ..... ..... ..... .....
درآمدهای حاصل از مالکیت دولت ..... ..... ..... (.....)
درآمدهای حاصل از فروش کالاها و خدمات ..... ..... ..... .....
درآمدهای حاصل از جرایم و خسارات ..... ..... ..... (.....)
درآمدهای متفرقه ..... ..... ..... .....
واگذاری دارایی‌هاي سرمایه‌اي ..... ..... ..... (.....)
واگذاری دارایی‌هاي مالی ..... ..... ..... .....
جمع منابع دریافتی به نمایندگی از دولت ..... ..... ..... .....
یادداشتهای توضیحی جزء لاینفک صورتهای مالی است.
١. این بخش در مورد واحدهایی مصداق دارد که دارای مجوز قانونی برای انتقال مانده وجوه مصرف نشده هستند.
واحد گزارشگر نمونه (عنوان دستگاه اجرایی ...، ردیف دستگاه اجرایی ...)
یادداشتهای توضیحی صورتهاي مالی
سال مالی منتهی به ٢٩ اسفند ماه ٢×١٣
خلاصه اهم رویه‌های حسابداری
(١) مبنای حسابداری تهیه بودجه و صورتهای مالی، متفاوت است. بودجـه برمبنـای نقـدی و
صورتهای مالی برمبنای تعهدی تهیه شده است. طبقه بندی هر دو بر حسب ماهیت می‌باشد.
همچنین سال مالی و شخصیت گزارشگر بودجه و صورتهای مالی، یکسان است.
سایر یادداشتهاي توضیحی
(٢) بودجه اولیه در تـاریخ ...... ............ و مـتمم بودجـه .............. در تـاریخ ................. بـه
تصویب رسیده است. اهـداف و سیاسـتهای بودجـه اولیـه و مـتمم آن بـه طـور کامـل
در یادداشت توضیحی ... ، ارائه شده است.
(٣) مازاد مخارج واقعی نسبت به بودجه نهایی بـه میـزان ٥% در رابطـه بـا طرحهـای تملـک
داراییهای سرمایه‌ای است.
(٤) درآمدها و هزینه برحسب فصول هزینه، برنامه و ردیف مطابق با واحـد گزارشـگر نمونـه
(کل دولت) تهیه و گزارش می‌شود.
اشتراک های پیشنهادی
1 ماهه
دسترسی به اطلاع رسانی بخشنامه
حقوق و دستمزد
استهلاک
اشتراک گزاری پیامک بخشنامه
دسترسی به تحلیل بخشنامه
دسترسی به علاقه مندی
مشاوره مالیاتی
درخواست بخشنامه
700,000تومان
1 ماهه
دسترسی به اطلاع رسانی بخشنامه
حقوق و دستمزد
استهلاک
اشتراک گزاری پیامک بخشنامه
دسترسی به تحلیل بخشنامه
دسترسی به علاقه مندی
مشاوره مالیاتی
درخواست بخشنامه
300,000تومان