دستورالعمل تبصره ماده ۱۰۰ {کلیک کنید}

استانداردهای حسابرسی ایران

صفحه اصلی

قوانین و استاندارد ها

استانداردهای حسابرسی ایران

ارزیابی تحریف‌های شناسایی شده در حسابرسی (استاندارد ۴۵۰)

ارزیابی تحریف‌های شناسایی شده در حسابرسی (استاندارد ۴۵۰)

آخرین اصلاحات: 1404/04/21

فهرست مندرجات

  بند
کلیات  
دامنه کاربرد  1
 تاریخ اجرا 2
اهداف 3
تعاریف 4
الزامات  
گردآوری تحریفهای شناسایی شده 5
توجه به تحریفهای شناسایی شده همزمان با پیشرفت کار حسابرسی 6-7
اطلاع رسانی و اصلاح تحریفها 8-9
ارزیابی اثر تحریفهای اصلاح نشده 10-11
اطلاع رسانی به ارکان راهبری واحد تجاری 12-13
تاییدیه کتبی 14
مستندسازی 15
توضیحات کاربردی  
تحريفها ت-1
گردآوری تحریفهای شناسایی شده ت-2تا ت-3
توجه به تحریفهای شناسایی شده همزمان با پیشرفت کار حسابرسی ت-4تا ت-6

اطلاع رسانی و اصلاح تحریفها

ت-7تا ت-10
ارزیابی اثر تحریفهای اصلاح نشده ت-11تا ت-23
تاییدیه کتبی ت-24
مستندسازی ت-25

این استاندارد باید همراه با استاندارد حسابرسی ۲۰۰ " اهداف کلی حسابرس مستقل و انجام حسابرسی طبق استانداردهای حسابرسی“ مطالعه شود.

 

کلیات
دامنه کاربرد

1. در این استاندارد، مسئولیت حسابرس در زمینه ارزیابی اثر تحریفهای شناسایی شده بر حسابرسی و اثر تحریفهای اصلاح نشده، در صورت وجود، بر صورتهای مالی مطرح شده است.

در استاندارد ۷۰۰ ، مسئولیت حسابرس برای اظهار نظر نسبت به صورتهای مالی توصیف گردیده است که بر اساس آن حسابرس باید مشخص کند که آیا از نبود تحریف با اهمیت در صورتهای مالی به عنوان یک مجموعه واحد اطمینان معقولی کسب شده است یا خیر.

حسابرس ملزم است در نتیجه گیری خود، اثر تحریفهای اصلاح نشده، در صورت وجود، بـر صورتهای مالی را طبق این استاندارد ارزیابی کند. مسئولیت حسابرس در قبال کاربرد صحیح مفهوم اهمیت در برنامه ریزی و انجام حسابرسی صورتهای مالی، در استاندارد ۳۲۰ توصیف شده است.


تاریخ اجرا
2. این استاندارد برای حسابرسی صورتهای مالی که دوره مالی آن از اول فروردین ۱۳۸۸ و پس از آن شروع می شود، لازم الاجراست.

 

اهداف

3. هدف این استاندارد کمک به حسابرس برای ارزیابی موارد زیر است:

 

الف - اثر تحریفهای شناسایی شده بر حسابرسی، و

ب - اثر تحریفهای اصلاح نشده بر صورتهای مالی.

 

تعاریف

4. در استانداردهای حسابرسی اصطلاحات زیر با معانی مشخص شده برای آنها بکار رفته است:

 

الف - ارکان راهبری - شخص (اشخاص) یا سازمان (سازمانهای) مسئول نظارت بر هدایت راهبردی و تعهدات مرتبط با پاسخگویی واحد تجاری است. این نظارت، شامل نظارت بر فرایند گزارشگری مالی است.

در اغلب واحدهای تجاری منظور از این اصطلاح، هیئت مدیره است، لیکن بسته به ساختار تشکیلاتی و حقوقی واحد تجاری، ممکن است شامل هیئت امنا، هیئت عامل یا سایر ارکان مشابه باشد.

 

ب - تحریف. هر گونه مغایرت بین مبلغ نحوه طبقه بندی، ارائه یا افشای یک قلم گزارش شده در صورتهای مالی و مبلغ، نحوه طبقه بندی، ارائـه یا افشای آن قلم طبق الزامات استانداردهای حسابداری. تحریفها ممکن است ناشی از اشتباه یا تقلب باشد. (رک: بند ت۔۱)
در مواردی که حسابرس راجع به اینکه آیا صورتهای مالی از تمام جنبه های با اهمیت به نحو مطلوب ارائه شده یا خیر، اظهار نظر میکند، تحریفها همچنین شامل آن دسته از تعدیلات در مبالغ نحوه طبقه بندی ارائه یا موارد افشا است که بنا به قضاوت حسابرس، اعمال آن برای ارائه مطلوب صورتهای مالی از تمام جنبههای با اهمیت، ضروری است.

 

پ - تحریفهای اصلاح نشده تحریفهایی که حسابرس در جریان حسابرسی گردآوری کرده، ولی هنوز اصلاح نشده است.

 

الزامات

گردآوری تحریفهای شناسایی شده
5. حسابرس باید تحریفهای شناسایی شده در جریان حسابرسی را، غیر از مواردی که مشخصاً ناچیز است، گردآوری کند. (رک: بندهای ت-۲ و ت-۳)

 

توجه به تحریفهای شناسایی شده همزمان با پیشرفت کار حسابرسی

6. حسابرس در صورت وجود شرایط زیر باید مشخص کند که آیا طرح کلی و برنامه حسابرسی نیازمند تجدیدنظر است یا خیر:

 

الف ـ ماهیت تحریفهای شناسایی شده و شرایط وقوع آنها بیانگر امکان وجود تحریفهای دیگری باشد که در صورت تجمیع با تحریفهای گردآوری شده در جریان حسابرسی، میتواند با اهمیت قلمداد شود، (رک: بند ت۔۴)


ب- مجموع تحریفهای گردآوری شده در جریان حسابرسی، نزدیک به سطح اهمیت تعیین شده طبق استاندارد ۳۲۰ باشد. (رک: بند ت-۵)

 

7. اگر مدیریت بنا به درخواست حسابرس، گروهی از معاملات، مانده حسابها یا موارد افشا را بررسی و تحریفهای کشف شده را اصلاح کرده باشد، حسابرس باید برای مشخص نمودن وجود یا نبود تحریفهای اصلاح نشده، روشهای حسابرسی لازم را اجرا کند.(رک: بند ت۶)

 

اطلاع رسانی و اصلاح تحریفها

8. حسابرس باید همه تحریفهای گردآوری شده در جریان حسابرسی را به موقع به اطلاع سطح مناسبی از مدیریت اجرایی برساند، مگر اینکه طبق قانون یا مقررات از این کار منع شده باشد. حسابرس باید از مدیریت اجرایی بخواهد که آن تحریفها را اصلاح کند. (رک: بندهای ت۷ تا ت۹)

 

9. اگر مدیریت اجرایی از اصلاح برخی یا همه تحریفهای گزارش شده توسط حسابرس خودداری کند حسابرس ملزم است دلایل مدیریت برای خودداری از اصلاح را مشخص کند، و هنگام ارزیابی اینکه آیا صورتهای مالی به عنوان یک مجموعه واحد عاری از تحریف با اهمیت اسـت یـا خیر، آن دلایل را مورد توجه قرار دهد. (رک: بند ت۱۰)

 

ارزیابی اثر تحریفهای اصلاح نشده
10. پیش از ارزیابی اثر تحریفهای اصلاح نشده، حسابرس باید سطح اهمیت تعیین شده طبق استاندارد ۳۲۰ را دوباره ارزیابی کند تا مشخص شود که آیا با توجه به نتایج مالی واقعی واحد تجاری، این سطح همچنان مناسب است یا خیر. (رک: بندهای ت۔۱۱ و ت۔۱۲)

 

11. حسابرس باید مشخص کند که آیا تحریفهای اصلاح نشده، به تنهایی یا در مجموع، با اهمیت است یا خیر. بدین منظور، حسابرس باید موارد زیر را ارزیابی کند:

 

الف - ماهیت و میزان تحریفها، هم در رابطه با گروههای معاملات، مانده حسابها یا موارد افشای مربوط و هم صورتهای مالی به عنوان یک مجموعه واحد و شرایط خاص رخداد آنها، و( رک بندهای ت۱۳- تا ت۱۷، و ت۱۹ و ت۲۰)


ب - اثر تحریفهای اصلاح نشده مربوط به دوره های قبل بر گروههای معاملات، مانده حسابها یا موارد افشای مربوط و صورتهای مالی به عنوان یک مجموعه واحد. (رک: بند ت۱۸)

 

اطلاع رسانی به ارکان راهبری واحد تجاری
12. حسابرس باید تحریفهای اصلاح نشده و آثار آنها به (تنهایی یا در مجموع) بر اظهار نظر حسابرس را به اطلاع ارکان راهبری واحد تجاری برساند مگر اینکه به موجب قانون یا مقررات از انجام این کار منع شده باشد. این اطلاع رسانی باید مشخص کننده تحریفهای اصلاح نشده ای باشد، کـه بـه تنهایی با اهمیت هستند. حسابرس باید درخواست کند که تحریفهای اصلاح نشده، اصلاح شوند (رک: بندهای ت۔۲۱ تا ت-۲۳)

 

13. حسابرس همچنین باید اثر تحریفهای اصلاح نشده، دوره های قبل بر گروههای معاملات، مانده حسابها یا موارد افشای مربوط و صورتهای مالی بـه عنوان یک مجموعه واحد را به اطلاع ارکان راهبری واحد تجاری برساند.


تأییدیه کتبی
۱۴. حسابرس باید از مدیریت اجرایی، و در صورت لزوم، از ارکان راهبری واحد تجاری در مورد اینکه آیا به باور آنها آثار تحریفهای اصلاح نشده، به تنهایی و در مجموع، بر صورتهای مالی به عنوان یک مجموعه واحد بی اهمیت است یا خیر، تأییدیه کتبی دریافت کند. خلاصه ای از چنین اقلامی باید در تأییدیه مدیریت درج شده یا پیوست آن شود. (رک: بند ت۲۴)

 

مستندسازی
۱۵. مستندسازی حسابرسی باید شامل موارد زیر باشد: (رک: بند ت-۲۵)

 

الف - مبلغی که تحریفهای کمتر از آن مشخصاً ناچیز محسوب میشود، (بند۵)

ب - همه تحریفهای گردآوری شده در جریان حسابرسی و اینکه آیا آنها اصلاح شده اند یا خیر (بندهای ۵، ۸ و ۱۲)، و
پ - نتیجه گیری حسابرس در این مورد که آیا تحریفهای اصلاح نشده به تنهایی یا در مجموع، با اهمیت هستند یا خیر، و مبنای نتیجه گیری مذکور (بند ۱۱).

***

 

توضیحات کاربردی

تحریفها (رک: بند ۴- الف)
ت-1. تحریفها ممکن است نتیجه وقوع موارد زیر باشد:

 

الف - بی دقتی در گردآوری یا پردازش دادههای مبنای تهیه صورتهای مالی،

ب- حذف یک مبلغ یا یک مورد افشا،
پ- براورد حسابداری نادرست ناشی از نادیده گرفتن، یا تفسیر نادرست واقعیات، و
ت - قضاوتهای مدیریت در خصوص براوردهای حسابداری که حسابرس آن را نامعقول میداند یا انتخاب و بکارگیری رویه های حسابداری که حسابرس آن را نامناسب ارزیابی می کند.

نمونه هایی از تحریفهای ناشی از تقلب در استاندارد ۳۲۴۰ ارائه شده است.

 

گردآوری تحریفهای شناسایی شده (رک: بند ۵)
ت-۲. حسابرس ممکن است مبلغی را تعیین کند که تحریفهای کمتر از آن مشخصاً ناچیز محسوب میشود و نیاز به گردآوری ندارد، چرا که وی انتظار دارد گردآوری ندارد، چنین مبالغی اثر با اهمیتی بر صورتهای مالی نخواهد داشت.

اصطلاح "مشخصاً ناچیز"، مترادف اصطلاح "بی اهمیت“ نیست. تحریفهای مشخصاً ناچیز، بسیار کمتر از سطح اهمیت تعیین شده طبق استاندارد ۳۲۰ است، و خواه به تنهایی یا در مجموع در نظر گرفته شوند و خواه براساس معیارهای اندازه، ماهیت یا شرایط مورد قضاوت قرار گرفته باشند، بدون تردید ناچیز تلقی می شوند.

هر گاه در باره اینکه یک یا چند قلم مشخصاً ناچیز میباشند یا خیر، تردید وجود داشته باشد موضوع را نباید مشخصاً ناچیز دانست.

 

ت-3. برای کمک به حسابرس در ارزیابی اثر تحریفهای گردآوری شده در جریان حسابرسی و اطلاع رسانی تحریفها بـه مـدیریت اجرایی و ارکان راهبری واحد تجاری، تمایز قائل شدن بین تحریفهای قطعی، تحریفهای قضاوتی و تحریفهای تعمیم یافته، می تواند مفید باشد.

 

  • تحریفهای قطعی، تحریفهایی هستند که درباره آنها هیچ تردیدی وجود ندارد.
  • تحریفهای قضاوتی، تفاوتهای ناشی از قضاوتهای مدیریت در خصوص براوردهای حسابداری است که حسابرس آنها را نامعقول میداند یا معلول انتخاب یا بکارگیری رویه های حسابداری است که حسابرس آنها را نامناسب ارزیابی می کند.
  • تحریفهای تعمیم یافته، عبارتند از بهترین براورد حسابرس از تحریفهای موجود در جامعه که متضمن تعمیم تحریفهای شناسایی شده در نمونه های منتخب حسابرس به کل جامعه ای است که نمونه به آن تعلق دارد. رهنمودهای لازم برای تعیین تحریفهای تعمیم یافته و ارزیابی نتایج آن در استاندارد ۵۳۰ بیان شده است.

 

توجه به تحریفهای شناسایی شده همزمان با پیشرفت کار حسابرسی (رک: بندهای ۶ و ۷)
ت-۴. یک تحریف ممکن است رویدادی منحصر به فرد نباشد. شواهد ممکن است بیانگر وجود تحریفهای دیگری باشد. برای مثال در مواردی که حسابرس تشخیص میدهد تحریف ناشی از زیر پا گذاردن کنترلهای داخلی است یا ناشی از مفروضات یا روشهای ارزشیابی نامناسبی است که به طور گسترده ای توسط واحد تجاری بکار رفته است، احتمال وجود تحریفهای دیگر نیز وجود دارد.

 

ت-5. اگر مجموع تحریفهای گردآوری شده در اجرای روشهای حسابرسی، به سطح اهمیت تعیین شده طبق استاندارد ۳۲۰ نزدیک شود، خطر اینکه مجموع تحریفهای کشف نشده احتمالی و مجموع تحریفهای گردآوری شده در اجرای روشهای حسابرسی، از مرز اهمیت فراتر رود، ممکن است بیشتر از حد پایین قابل قبول خطر باشد.

وجود تحریفهای کشف نشده میتواند به دلیل وجود خطر نمونه گیری یا خطر غیر نمونه گیری باشد.

 

ت-6. حسابرس ممکن است از مدیریت اجرایی بخواهد که یک گروه معامله، مانده حساب یا مورد افشا را برای شناخت علت تحریف شناسایی شده توسط حسابرس بررسی کند، روشهایی را برای تعیین مبلغ تحریف واقعی در آن گروه معامله، مانده حساب یا مورد افشا اجرا کند، و صورتهای مالی را اصلاح کند.

چنین درخواستی از مدیریت ممکن است، برای مثال، بر اساس تعمیم تحریفهای شناسایی شده توسط حسابرس در یک نمونه حسابرسی به کل جامعه ای که نمونه از آن انتخاب شده است، انجام شود.


اطلاع رسانی و اصلاح تحریفها (رک: بندهای ۸ و ۹)

ت-7. اطلاع رسانی به موقع تحریفها به سطح مناسبی از مدیریت اجرایی، حائز اهمیت است زیرا مدیریت را قادر میسازد تا واقعی بودن تحریف را ارزیابی کند و در صورت مخالف بودن با نظر حسابرس، وی را مطلع سازد، و اقدامات لازم را انجام دهد. معمولاً سطح مناسب مدیریت، شخصی است که مسئولیت و اختیار ارزیابی تحریفها و انجام اقدامات لازم را بر عهده دارد.


ت-8. قوانین یا مقررات ممکن است حسابرس را از اطلاع دادن برخی تحریفها به مدیریت اجرایی، یا سایر کارکنان واحد تجاری منع کند. برای مثال، قوانین یا مقررات ممکن است مشخصاً، اطلاع دادن یک عمل غیرقانونی قطعی یا مشکوک، یا هر اقدام دیگری که ممکن اســت بـه تحقيقات مقامات ذیصلاح در این مورد آسیب بزند، ممنوع کند.

در برخی شرایط ممکن است حل و فصل تضاد احتمالی بین مسئولیت رازداری حسابرس و مسئولیت وی در قبال اطلاع رسانی، پیچیده باشد. در چنین مواردی حسابرس میتواند با مشاور حقوقی مشورت کند.

 

ت- ۹. اصلاح همه تحریفها توسط مدیریت، از جمله تحریفهای گزارش شده توسط حسابرس، مدیریت را قادر می سازد تا سوابق و دفاتر حسابداری دقیقی را نگهداری و خطرهای تحریف با اهمیت صورتهای مالی دوره های بعد را به دلیل اثر تحریفهای بی اهمیت اصلاح نشده مربوط به دوره های قبل، کاهش دهد.


ت- ۱۰. طبق استاندارد ۷۰۰، حسابرس ملزم است ارزیابی کند که آیا صورتهای مالی از تمام جنبه های با اهمیت طبق استانداردهای حسابداری مربوط تهیه و ارائه شده است یا خیر. این ارزیابی شامل توجه به تمامی جنبه های کیفی رویه‌های حسابداری واحد تجاری، از جمله نشانه های جانبداری احتمالی در قضاوتهای مدیریت است، که ممکن است تحت تأثیر آگاهی حسابرس از دلایل مدیریت برای عدم اعمال اصلاحات قرار گیرد.

 

ارزیابی اثر تحریفهای اصلاح نشده (رک: بندهای ۱۰ و ۱۱)
ت- ۱۱. تعیین سطح اهمیت توسط حسابرس طبق استاندارد ۳۲۰، اغلب مبتنی بر برآورد نتایج مالی واحد تجاری است، زیرا نتایج مالی واقعی ممکن است هنوز مشخص نشده باشد. بنابراین، قبل از ارزیابی اثر تحریفهای اصلاح نشده توسط حسابرس، ممکن است تجدیدنظر در سطح اهمیت تعیین شده طبق استاندارد ۳۲۰ با توجه به نتایج مالی واقعی، ضروری باشد.

 

ت-12. طبق استاندارد ۳۲۰ اگر حسابرس در جریان حسابرسی به اطلاعاتی دست یابد که منجر به تعیین مبلغ یا مبالغی متفاوت از مبلغ یا مبالغ اولیه تعیین شــده برای سطح اهمیت گردد، آنگاه اهمیت در سطح صورتهای مالی به عنوان یک مجموعه واحد (و در صورت امکان، در سطح یا سطوح گروههای معاملات، مانده حسابها یا موارد افشا) تجدید نظر می شود.

بنابراین، قبل از ارزیابی اثر تحریفهای اصلاح نشده توسط حسابرس، احتمال هــر گـونـه تجدیدنظر عمده وجود دارد. با این وجود، اگر ارزیابی مجدد سطح اهمیت تعیین شده توسط حسابرس طبق استاندارد ۳۲۰ (موضوع بند ۱۲ ایــن استاندارد) منجر به تعیین مبلغ یا مبالغ پایین تری برای سطح اهمیت شود، آنگاه سطح (سطوح) اهمیت و مناسب بودن ماهیت، زمانبندی و میزان روشهای حسابرسی لازم به منظور کسب شواهد حسابرسی کافی و مناسب به عنوان پشتوانه اظهار نظر حسابرس، مجدداً مورد ارزیابی قرار می گیرد.

 

ت- ۱۳. هر یک از تحریفها باید مورد بررسی قرار گیرد تا اثر آن بر گروههای معاملات، مانده حسابها یا موارد افشای مربوط، از جمله اینکه آیا تحریفها از سطح اهمیت تعیین شده برای آنها (در صورت وجود) فزونی یافته اند یا خیر، ارزیابی شود.


ت- ۱۴. اگر یک تحریف به تنهایی با اهمیت تلقی شود، بعید است که بتوان آن را با سایر تحریفها تهاتر نمود. برای مثال، اگر درآمد به میزان با اهمیتی بیش نمایی شده باشد، صورتهای مالی به عنوان یک مجموعه واحد به طور با اهمیتی گمراه کننده خواهد بود، اگر اثر تحریف در آمدها به طور کامل با بیش نمایی یکسان هزینه ها خنثی شده باشد.

تهاتر تحریفهای موجود در یک مانده حساب یا گروه معامله خاص ممکن است مناسب باشد، اما قبل از نتیجه گیری در مورد اینکه آیا تهاتر (حتی برای تحریفهای بی اهمیت) مناسب است یا خیر، خطر وجود سایر تحریفهای کشف نشده مورد توجه قرار می گیرد.


ت- ۱۵. قضاوت درباره اهمیت یک تحریف طبقه بندی، مستلزم ارزیابی ملاحظات ،کیفی مانند اثر آن بر بدهی یا تعهدات قراردادی، هر یک از سرفصلها یا جمعهای فرعی، یا نسبتهای کلیدی صورتهای مالی است. در شرایط خاص ممکن است حسابرس به این نتیجه برسد که یک تحریف طبقه بندی، در صورتهای مالی به عنوان یک مجموعه واحد، تحریف با اهمیتی قلمداد نمیشود، هر چند ممکن است آن تحریف از سطح یا سطوح اهمیت مورد استفاده در ارزیابی تحریفهای دیگر، بیشتر باشد.

برای مثال، زمانی که مبلغ تحریف طبقه بندی به نسبت اندازه سرفصلهای مربوط در ترازنامه، کوچک باشد و بر صورت سود و زیان یا هر یک از نسبتهای کلیدی اثر نداشته باشد، تحریف طبقه بندی در بین سرفصلهای ترازنامه ممکن است در سطح صورتهای مالی به عنوان یک مجموعه واحد، با اهمیت تلقی نشود.


ت- ۱۶. شرایط مربوط به برخی تحریفها ممکن است باعث شود که حسابرس آنها را به تنهایی یا در مجموع با سایر تحریفهای گردآوری شده در طی حسابرسی، با اهمیت تلقی کند، حتی اگر کمتر از سطح اهمیت تعیین شده برای صورتهای مالی به عنوان یک مجموعهٔ واحد باشد. شرایطی که ممکن است ارزیابی حسابرس را تحت تأثیر قرار دهد عبارتند از اینکه تحریفها تا چه اندازه:

 

  • رعایت الزامات قانونی را تحت تأثیر قرار میدهد،
  • رعایت الزامات قراردادهای وام یا دیگر الزامات قراردادی را تحت تأثیر قرار میدهد،
  • به انتخاب یا کاربرد نادرست یک رویه حسابداری مربوط میشود که اثر بی اهمیتی بر صورتهای مالی دوره جاری دارد ولی احتمالاً اثر با اهمیتی بر صورتهای مالی دوره های آتی دارد،
  • تغییر در سود یا روندهای دیگر را به ویژه با در نظر گرفتن شرایط عمومی اقتصادی و صنعتی، پنهان می کند،
  • نسبتهای مورد استفاده برای ارزیابی وضعیت مالی نتایج عملیات یا جریانهای نقدی را تحت تأثیر قرار میدهد،
  • اطلاعات قسمتها را، که در صورتهای مالی ارائه میشود، تحت تأثیر قرار میدهد (برای مثال، مهم بودن یک موضوع برای یک قسمت یا بخش دیگری از فعالیتهای تجاری واحد تجاری که نقش عمده ای در عملیات یا سودآوری آن واحد دارد)،
  • بر افزایش دریافتیهای مدیریت، مثلاً از طریق اطمینان یافتن از تحقق الزامات پرداخت پاداش یا سایر موارد تشویقی، اثر دارد،
  • با توجه به شناخت حسابرس از اطلاع رسانیهای قبلی به استفاده کنندگان (برای مثال، در رابطه با پیش بینی سود)، مهم است،
  • به معاملات با اشخاص خاصی مربوط میشود (برای مثال، آیا اشخاص برون سازمانی طرف معامله به مدیریت واحد تجاری وابستگی دارند یا خیر)،
  • نتیجه از قلم افتادن اطلاعاتی است که افشای آن مشخصاً توسط استانداردهای حسابداری الزامی نشده، ولی بنا به قضاوت حسابرس، افشای آن اطلاعات برای شناخت بهتر وضعیت مالی عملکرد مالی، یا جریانهای نقدی واحد تجاری توسط استفاده کنندگان مهم است، یا
  • سایر اطلاعات مندرج در گزارشهای حاوی صورتهای مالی حسابرسی شده را تحت تأثیر قرار میدهد (برای مثال، اطلاعات مندرج در گزارش هیئت مدیره به مجمع عمومی) و به طور منطقی میتوان انتظار داشت که این اطلاعات تصمیمات اقتصادی استفاده کنندگان از صورتهای مالی را تحت تأثیر قرار دهد. استاندارد ۷۲۰ به موضوع ارزیابی سایر اطلاعات مندرج در گزارشهای حاوی صورتهای مالی حسابرسی شده می پردازد که حسابرس مسئولیتی برای ارائه گزارش در مورد آن ندارد.

این شرایط تنها نمونه هایی هستند که احتمالاً همۀ آنها در همۀ حسابرسیها اتفاق نمی افتد و همچنین لزوماً همۀ شرایط را در بر نمی گیرد. وجـود هـر یک از شرایط مذکور لزوماً منجر به با اهمیت تلقی شدن آن تحریف نخواهد شد.

 

ت- ۱۷. در استاندارد ۲۴۰ بیان می شود که چگونه پیامدهای یک تحریف ناشی از تقلب (یا احتمالاً ناشی از تقلب) باید در رابطه با سایر جنبه های حسابرسی مورد بررسی قرار گیرد، حتی اگر اندازه تحریف نسبت به صورتهای مالی، با اهمیت نباشد.


ت- ۱۸. اثر انباشته تحریفهای بی اهمیت اصلاح نشده مربوط به دوره های قبل ممکن است اثر با اهمیتی بر صورتهای مالی دوره جاری داشته باشد. روشهای قابل قبول مختلفی برای ارزیابی چنین تحریفهای اصلاح نشده ای در صورتهای مالی دوره جاری توسط حسابرس وجود دارد. استفاده از یک روش ارزیابی یکسان باعث یکنواختی در دوره های مختلف می شود.


ملاحظات خاص واحدهای بخش عمومی
ت- ۱۹. در حسابرسی واحدهای بخش عمومی، ارزیابی میزان اهمیت یک تحریف ممکن است تحت تأثير قوانین و مقررات و نیز مسئولیتهای اضافی حسابرس برای گزارش سایر موضوعات مانند تقلب، قرار گیرد.

 

ت- ۲۰. افزون بر این، ملاحظاتی چون منافع عمومی، پاسخگویی، درستکاری و به خصوص اطمینان از نظارت قانونی مؤثر ممکن است ارزیابی میزان اهمیت یک تحریف از لحاظ ماهیت را تحت تأثیر قرار دهد. این موضوع بطور خاص در ارتباط با رعایت قوانین، مقررات یا سایر الزامات حاكم مصداق بیشتری دارد.

 

اطلاع رسانی به ارکان راهبری واحد تجاری (رک: بند ۱۲)
ت- ۲۱. اگر تحریفهای اصلاح نشده به اطلاع شخص یا اشخاص دارای مسئولیتهای مدیریت اجرایی رسیده باشد، و آن شخص یا اشخاص جـزء ارکان راهبری، نیز باشند، دیگر نیازی نیست که دوباره این تحریفها به اطلاع آن شخص یا اشخاص برسد.

با این حال حسابرس باید متقاعـد شـود کـه اطلاع رسانی به شخص یا اشخاص دارای مسئولیتهای مدیریت اجرایی، به حد کافی منجر به آگاهی همۀ افراد مورد نظر شده است. در غیر ایــن صورت حسابرس موظف است به عنوان اشخاص ثالث آنها را از موضوع آگاه کند.


ت- ۲۲. در مواردی که تعداد زیادی تحریفهای اصلاح نشده وجود داشته باشد که به تنهایی بی اهمیت ارزیابی شده اند، حسابرس ممکن است و مجموع اثر ریالی آنها را به جای جزئیات هر یک از آنها اطلاع رسانی کند.


ت- ۲۳. حسابرس ممکن است با توجه به اندازه و ماهیت تحریف مشخص شده در شرایط حاکم و پیامدهای احتمالی تحریفها در رابطه با صورتهای مالی دوره های بعد راجع به دلایل و پیامدهای قصور در اصلاح تحریفها با ارکان راهبری واحد تجاری گفتگو کند.

 

تأییدیه کتبی (رک: بند ۱۴)
ت- ۲۴. به دلیل اینکه مدیریت اجرایی و در صورت لزوم ارکان راهبری واحد تجاری، مسئولیت تعدیل صورتهای مالی را برای اصلاح تحریفهای با اهمیت بر عهده دارند، حسابرس باید از آنها بخواهد تأییدیه ای کتبی در مورد تحریفهای اصلاح نشده ارائه کنند.

در برخی شرایط مدیریت اجرایی، و در صورت لزوم، ارکان راهبری واحد تجاری ممکن است اعتقاد نداشته باشند که تحریفهای اصلاح نشده، واقعاً تحریف هستند. بـه همین دلیل آنها ممکن است بخواهند در تأییدیه خود کلماتی چون ما موافق نیستیم که اقلام ... و ... تحریف هستند زیرا [ توصیف دلایل را درج کنند. با این وجود گرفتن این تأییدیه، رافع مسئولیت حسابرس برای نتیجه گیری در مورد اثر تحریفهای اصلاح نشده نیست.

 

مستند سازی (رک بند ۱۵)
ت- ۲۵. مستندسازی تحریفهای اصلاح نشده توسط حسابرس ممکن است با توجه به موارد زیر انجام شود:

 

الف - ارزیابی مجموع آثار تحریفهای اصلاح نشده،

 

ب - ارزیابی اینکه آیا مجموع آثار تحریفهای اصلاح نشده از سطح یا سطوح اهمیت تعیین شده برای گروههای معاملات، مانـده حسابها یا موارد افشا (در صورت وجود) فزونی یافته است یا خیر، و
ارزیابی اثر تحریفهای اصلاح نشده بر نسبتها یا روندهای کلیدی و رعایت الزامات قانونی، مقرراتی و قراردادی (برای مثال، الزامات قراردادهای وام).