فهرست مندرجات 

مقدمه استانداردهای حسابرسی، سایر خدمات اطمینان بخشی و خدمات مرتبط 

کلیات 

1. هدف از انتشار این مقدمه مشخص کردن دامنه کاربرد و جایگاه استانداردهای حسابرسی، سایر خدمات اطمینان بخشی و خدمات مرتبط است.

2. طبق بند ۴ تبصره ۲ قانون تشکیل سازمان حسابرسی و بند ز ماده ۷ قانون اساسنامه سازمان حسابرسی، "تدوین اصول و ضوابط حسابداری و حسابرسی در ایران" به عنوان بخشی از وظایف سازمان حسابرسی است. در این راستا و به منظور تدوین استانداردهای حسابرسی، سایر خدمات اطمینان بخشی و خدمات مرتبط، كميته تدوین استانداردهای حسابرسی در سازمان حسابرسی تشکیل شده است. ایـن کمیتـه،  استانداردها را برمبنای استانداردهای تدوین شده توسط هیئت استانداردهای بین المللی حسابرسی و اطمینان بخشی فدراسیون بین المللی حسابداران و با درنظر گرفتن شرایط کشور، تدوین میکند. این استانداردها پس از طی مراحل قانونی لازم، برای اجرا منتشر میشود. 

3. این استانداردها حاکم بر کنترل کیفیت، حسابرسی، بررسی اجمالی خدمات اطمینان‌بخشی به جز حسابرسی و بررسی اجمالی، و خدمات مرتبط میباشد. حسابرس نباید اظهار کند که این استانداردها را رعایت کرده است مگر اینکه در انجام کار، تمام استانداردهای مرتبط با آن را به طور کامل اجرا کرده باشد. 

دامنه کاربرد و جایگاه استانداردها 

4. استانداردهای حسابرسی باید در حسابرسی اطلاعات مالی تاریخی بکار گرفته شود. این استانداردها اساسا برای حسابرسی صورتهای مالی توسط  یک حسابرس مستقل تدوین میشود و باید در صورت لزوم نسبت به شرایط حاکم بر حسابرسی سایر اطلاعات مالی تاریخی تعدیل شود. 

5. استانداردهای بررسی اجمالی باید در بررسی اجمالی اطلاعات مالی تاریخی بکار گرفته شود. 

6. استانداردهای خدمات اطمینان بخشی به جز حسابرسی و بررسی اجمالی باید در خدمات اطمینان بخشی غیر از حسابرسی یا بررسی اجمالی اطلاعات مالی تاریخی بکارگرفته شود. 

7. استانداردهای خدمات مرتبط باید در مورد تنظیم اطلاعات مالی، روشهای توافقی رسیدگی به اطلاعات مالی و سایر خدمات مـرتبط  بکارگرفته شود.  

8. استانداردهای کنترل کیفیت باید در مورد تمام خدماتی که طبق استانداردهای ذکر شده در بندهای ۴ تا ۷ انجام میشود، بکار گرفته شود. 

9. استانداردهای مورد اشاره در بندهای ۵ تا ۷ دربرگیرنده اصول بنیادی و روشهای اساسی حسابرسی (که در هر استاندارد با حروف پررنگ و با کلمه "باید“ مشخص شده است)، همراه با توضیحات کاربردی و سایر نکات لازم (از جمله پیوستها) است. اصول بنیادی و روشهای  آساسی باید با توجه به توضیحات کاربردی بکار گرفته شود. از این رو لازم است به منظور بکارگیری اصول بنیادی و روشهای اساسی، تمام متن استاندارد مدنظر قرار گیرد. 

10. اصول بنیادی و روشهای اساسی استانداردهای موضوع بندهای ۵ تا ۷ باید در تمام مواردی که به شرایط کار مربوط میباشد، بـه کار بـرده شود با این وجود، در شرایط استثنایی، حسابرس ممکـن است به منظور دستیابی به هدف یک روش اساسی، انحراف از آن روش را  ضروری تشخیص دهد. در چنین وضعیتی، حسابرس باید نحوه انجام روشهای جایگزین برای دستیابی به هدف روش اساسی و نیز دلایل انحراف را، در صورت روشن نبودن، مستند کند. انتظار می رود انحراف از یک روش اساسی توسط حسابرس، تنها در شرایط خاصی که روش مورد نظر اثربخشی ندارد، رخ دهد. 

11. پیوستهای استانداردهای موضوع بندهای ۵ تا ۷، که تشکیل دهنده بخشی از توضیحات کاربردی هستند، جزء لاینفک آن استانداردها محسوب میشوند. هدف و کاربرد مورد نظر یک پیوست در متن استاندارد مربوط یا در عنوان و مقدمه آن پیوست تشریح میشود. 

قضاوت حرفه ای 

12. ماهیت استانداردها، حسابرس را ملزم میکند که در بکارگیری استانداردها قضاوت حرفه ای خود را اعمال کند. این قضاوت باید مستدل و قابل دفاع باشد

بکارگیری استانداردها

13. در هر استاندارد، دامنه کاربرد، تاریخ اجرا و هرگونه محدودیت خاص در بکارگیری آن مشخص شده اسـت. همچنین بکـارگیری استانداردها قبل از تاریخ اجرا، مجاز است. 

14. این استانداردها در ارائه خدمات حرفه ای توسط حسابرسان به واحدهای بخش عمومی نیز کاربرد دارد. ملاحظات خاص اضافی مربوط به واحدهای بخش عمومی، بر حسب شرایط، در استانداردها ارائه شده است. 

15. مجموعـه این استانداردها اساسا منطبـق با استانداردهای بین المللی تدوین شده توسط هیئت استانداردهای بین المللی حسابرسی و اطمینان بخشی فدراسیون بین المللی حسابداران است. در مواردی که استاندارد یا رهنمود آن در این مجموعه ارائه نشده است، حسابرسان میتوانند از مجموعه استانداردهای بین المللی مزبور استفاده کنند.