در ایران به دو دسته اشخاص حقیقی و اشخاص حقوقی دسته بندی می شوند. به تمام شرکت هایی که در اداره ثبت اسناد و املاک ثبت می شوند اشخاص حقوقی می گویند و بقیه اشخاص اشخاص حقیقی نامیده می شوند مانند مشاغل، اصناف، حقوق بگیران و … در قانون مالیات های مستقیم برای اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی تکالیفی جداگانه در نظر گرفته است و به همین دلیل در این مقاله به تفکیک هر کدام را توضیح می دهیم :
اشخاص حقیقی
تکالیف مالیاتی اشخاص حقیقی در ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم ذکر شده است و مفصلا اشاره شده است. در آیین نامه ماده ۹۵ گفته شده که اشخاص شامل سه گروه اول، دوم، سوم هستند و هرکدام تکالیفی مجزا دارند و باید به آن عمل کنند.
- گروه اول : اشخاصی که مجموع درآمد یا فروش سال قبل آنها مبلغ سه میلیارد تومن یا بیشتر باشد
- گروه دوم : اشخاصی که مجموع درامد یا فروش سال قبل آنها بین یک میلیارد تا سه میلیارد تومن باشد
- گروه سوم : در صورتی که مشمول گروه اول و دوم نباشد، مشمول گروه سوم است یعنی عملا درآمد زیر یک میلیارد تومن داشته باشد.
نکته مهم : در صورتی که مشاغل از نوع خدمات باشد نرخ های فوق به ۵۰% کاهش پیدا میکنند. یعنی بجای فروش یک میلیارد تومان، فروش یا درامد ۵۰۰ میلیون تومان کفایت می کند.
نکته مهم : در صورتیکه گروه اول یا دوم قرار بگیرید تا سه سال نمی توانید به گروه پایین تر انتقال پیدا کنید.
نکته : افرادی هستند که از نظر قانون گذار با هر حجم درآمد و فروش در گروه اول قرار می گیرند یعنی اگر ۵۰ هزارتومان یا ۵۰ میلیارد تومان هم درآمد داشته باشند باز در گروه اول قرار دارند.
- اشخاص دارای کارت بازرگانی
- صاحبان کارخانه ها و واحد های تولیدی دارای پروانه بهره برداری
- صاحبان هتل های سه ستاره و بالاتر
- صاحبان کلینیک های تخصصی ، بیمارستان ها ، زایشگاه ها
- صاحبان مشاغل صرافی
- فروشگاه های زنجیره ای دارای مجوز
نکته: برای بررسی مشاغل معاف از مالیات به قسمت مربوطه مراجعه کنید و اطلاعات لازم را در این خصوص دریافت کنید.
تکالیف مشاغل
- گروه اول : گروه اول باید دفاتر روزنامه و کل درخواست دهند و طبق استانداردهای حسابداری و آییین نامه مربوط به تحریر دفاتر اقدام کنند و دفاتر و اسناد و مدارک خود را تا ده سال نگهداری نمایند.
- گروه دوم : گروه دوم باید دفاتر روزنامه و کل درخواست دهند و طبق استانداردهای حسابداری و آییین نامه مربوط به تحریر دفاتر اقدام کنند و دفاتر و اسناد و مدارک خود را تا ده سال نگهداری نمایند.
- گروه سوم : در صورتیکه شخص مشمول گروه اول و گروه دوم نباشد مشمول گروه سوم است و عملا درامد زیر یک میلیاردتومان دارد و نیاز به اخذ دفاتر قانونی ندارند و فقط باید ترازنامه خود را از طریق اظهارنامه ای که تیر ماه پر می کنند ابراز می کنند.
گروه اول علاوه بر پلمپ دفاتر باید اظهارنامه ارزش افزوده و معاملات فصلی خود را بصورت فصلی ارسال کنند.
اشخاص حقوقی
در قانون مالیات های مستقیم برای اشخاص حقوقی یا شرکت ها تکالیفی در نظر گرفته شده است که با تکالیف مالیاتی اشخاص حقیقی کاملا متفاوت است که در ادامه به شرح تک تک موارد می پردازیم.
صورت معاملات فصلی
یکی از اهداف سازمان مالیاتی رصد معاملات بین اشخاص می باشد و باید بداند که دقیقا افراد چه معاملاتی با هم داشته اند. صورت معاملات فصلی یکی از ابزارهایی است که سازمان مالیاتی می تواند به اهدافش برسد. در ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم به این تکلیف مالیاتی اشاره شده است و گفته شده تمامی اشخاص حقوقی باید معاملات خود را اعلام کنند. مهلت ارسال معاملات هر فصل ۱۵ روز بعد از پایان فصل می باشد که این مهلت در بخشنامه اخیر سازمان مالیاتی به ۳۰ روز افزایش پیدا کرده است یعنی شما می توانید برای ارسال معاملات فصل تابستان تا پایان مهر ماه اقدام کنید. ماده ۱۶۹ از آن دسته ماده هایی است که اهمیت زیادی دارد و سازمان مالیاتی بدلیل اهمیت این ماده و به طبع آن شفاف سازی معاملات، برای افرادی که به درستی معاملات خود را ارسال نمی کنند جرائمی در نظر گرفته است.
حتما بخوانید : چگونه مالیات کمتری پرداخت کنید
جرائم صورت معاملات فصلی (ماده ۱۶۹)
ردیف | نوع تخلف | میزان جریمه |
۱ | عدم صدور صورتحساب یا عدم درج شماره اقتصادی خود و طرف معامله | %۱۰ مبلغ مورد معامله |
۲ | استفاده از شماره اقتصادی دیگران | %۱۰ مبلغ مورد معامله |
۳ | عدم ارائه فهرست معاملات | ۱% معاملات |
۴ | خریدار یا فروشنده شماره اقتصادی اعلام نکنند | ۱۰% مبلغ مورد معامله |
۵ | عدم ارائه صورتحساب به ماموران مالیاتی (در صورت درخواست) | ۱۰% مبلغ صورتحساب |
نکات بسیار مهم
- در متن قانون آمده، استفاده کنندگان از شماره اقتصادی دیگران نسبت به مالیات بر درامد و همچنین جرایم موضوع این ماده با اشخاصی که شماره اقتصادی آنان مورد استفاده قرار گرفته است مسئولیت تضامنی خواهند داشت.
- جرائم جدول بالا غیر قابل بخشش است.
ارزش افزوده
دیگر تکلیف مهمی که برای اشخاص حقوقی و حقیقی در نظر گرفته شده است مالیات بر درآمد ارزش افزوده است.
تعریف مالیات بر ارزش افزوده : مالیات بر ارزش افزوده «مالیات غیر مستقیمی» است که مصرفکننده (خریدار) آن را به همراه بهای خرید کالا یا خدمات میپردازد و دریافتکننده (فروشنده) موظف است مقدار مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند.
از آنجا که خود فروشنده نیز ضمن خرید اولیه چنین مالیاتی را پرداخته ولی مصرفکننده محسوب نمیشود، اینست که او حق دارد کل «مالیاتهای ارزش افزوده» پرداختی خود را از کل «مالیات بر ارزش افزوده»های دریافتی کسر کرده و مابه تفاوت را به دولت بپردازد.
چند نکته راجع به مالیات بر ارزش افزوده
- تمام اشخاصی که مشمولین یکی از هفت مرحله فراخوان ارزش افزوده هستند باید نسبت به دریافت گواهینامه ارزش افزوده اقدام کنند و تکالیف خود را انجام دهند.
- ارسال اظهارنامه ارزش افزوده تا ۱۵ روز بعد از پایان هر فصل می باشد.
- در صورت ارسال اظهارنامه ارزش افزوده جرائم سنگینی در نظر گرفته می شود.
جرائم مالیات بردرآمد ارزش افزوده
ردیف |
تخلف |
میزان جریمه |
۱ |
عدم ثبت نام در مهلت مقرر |
۷۵% مالیات متعلق |
۲ |
عدم صدور صورتحساب |
۱۰۰% مالیات متعلق |
۳ |
عدم درج صحیح قیمت در صورتحساب |
۱۰۰% مابه التفاوت مالیات متعلق |
۴ |
عدم درج و تکمیل اطلاعات صورتحساب طبق نمونه |
۲۵% مالیات متعلق |
۵ |
عدم تسلیم اظهارنامه |
۵۰% مالیات متعلق |
۶ |
عدم ارائه دفاتر یا اسناد و مدارک |
۲۵% مالیات متعلق |
مالیات عملکرد
مالیات عملکرد اشخاص حقیقی و حقوقی شباهت زیادی به هم دارند. در خرداد و تیر ماه هر سال (خرداد برای حقوقی ها و تیر ماه برای اشخاص حقیقی) اشخاص باید اظهارنامه خود را تسلیم سازمان مالیاتی کنند. در اظهارنامه تمامی اطلاعات مالی سال قبل را باید وارد کنید و سپس اظهارنامه را ارسال کنید. ارسال اظهارنامه مالیات عملکرد سالی یکبار است و نیازی نیست مانند ارزش افزوده و معاملات فصلی هر سه ماه یکبار ارسال شوند.
جرائم :
در صورتی که در ارسال اظهارنامه عملکرد کتمان داشته باشید مشمول جرائمی می شوید که به شرح جدول زیر است:
ردیف |
تخلف |
میزان جریمه |
۱ |
عدم ارسال اظهارنامه |
۳۰% مالیات متعلق |
۲ |
عدم پرداخت مالیات |
ماهیانه ۲% |
نکته بسیار مهم : عدم تسليم اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زيان در دوره معافيت موجب عدم استفاده از معافيت مقرر در سال مربوط خواهد شد.
شما می توانید جهت اطلاعات بیشتر در خصوص مباحث مرتبط با مالیات از طریق همین سایت دوره مالیات بگذرانید تا دچار اشتباه در خصوص پرداخت مالیات نشوید.
نظرات کاربران
تعداد نظرات : 0