دستورالعمل شماره 33 روابط کار

شماره: ٧٧٤٦١ 
تاریخ: ۱۳۹۲٫۰۵٫۰۹ 
 
مدیران کل محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان ها 
سلام علیکم
همانطور که مطلعید آیین نامه جدید چگونگی تشکیل ، حدود وظایف و اختیارات و نحوه عملکرد انجمنهای صنفی و کانون های  مربوط، مصوب هیات محترم وزیران به شماره ۱۷۶۴۷۷ ت ۳۷۲۹۲ ک مورخ ۱۳۸۹٫۸٫۸ با تایید مورخ ۱۳۸۹٫۸٫۳ مقام محترم ریاست جمهوری جهت اجرا ابلاغ گردیده است. از آنجا که ممکن است ابهاماتی در برخی ماده های آیین نامه برای همکاران وجود داشته باشد و یا برداشت های  متفاوتی از مفاد آن حاصل شود، لذا تشریح برخی موارد در آیین نامه به عنوان دستورالعمل اجرایی آیین نامه چگونگی تشکیل ، حدود وظایف و اختیارات و نحوه عملکرد انجمنهای صنفی و کانونهای مربوط بمنظور بسترسازی قانونمند توسعه کمی و کیفی تشکل های  کارگری و کارفرمایی و ایجاد وحدت در سراسر کشور ابلاغ می گردد. 
 

۱- در خصوص امکان یا عدم امکان قانونی تشکیل انجمنهای صنفی کارفرمایی در بخشها و قسمتهای محدود یک استان مانند مناطق شهری  با توجه به این که قسمتی از یک استان در ماده ۲ قابل تعمیم و تفکیک به بخشها و مناطق مختلف تقسیم بندی در استان است ، با تعریف  و تعیین دقیق حدود و ثغور جغرافیایی ، تشکیل انجمنهای صنفی کارفرمایی در تقسیم بندی های مختلف در قالب مناطق شهرداری ها ، بخش  ها ، شهرستان ها و نظایر آن منعی ندارد. 
2- با توجه به مفهوم مخالف تبصره ۳ ماده ۲، عضویت کارگران و کارفرمایان به اعتبار یک فعالیت در انجمنهای صنفی متفاوت مجاز نیست . و کارگران و کارفرمایان به اعتبار یک فعالیت نمی توانند به عضویت دو یا چند انجمن صنفی در آن حرفه با صنعت که در دو یا چند حوزه مکانی  تشکیل شده اند در آیند. 
3- در شرایطی که انجمن صنفی در یک حرفه با صنعت تشکیل شده باشد و اشخاصی به اعتبار فعالیت در آن حرفه یا صنعت به عضویت انجمن  صنفی مربوط در آمده باشند. سپس بر اساس تبصره ۱ ماده ۱۵ آیین نامه در بخشی تخصصی تر از حرفه یا صنعت مذکور انجمن صنفی تشکیل  شود. اشخاص عضو انجمن صنفی قبلی که واجد شرایط عضویت در انجمن صنفی متاخر نیز باشند جهت عضویت در آن الزمی به خروج از  عضویت در انجمن صنفی قبلی ندارند. 
4- بر اساس تبصره ۳ ماده ۲ آیین نامه انجمنهای صنفی و کانونهای مربوط، یک نفر نمی تواند همزمان در دو انجمن صنفی رئیس هیات  مدیره یا دبیر باشد. به عنوان مثال در یک انجمن صنفی دبیر یا رئیس هیات مدیره و در انجمن دیگری نیز دبیر با رییس هیات مدیره باشد. 
تبصره - با توجه به صدر تبصره ۳ ماده ۲ که در مورد اعضای انجمنهای صنفی است. منظور از دبیر فوق الذکر ، فردی است که عضو انجمن صنفی  است. فردی که عضو انجمن صنفی نیست اما به عنوان دبیر در استخدام انجمن صنفی میباشد . میتواند در انجمن صنفی دیگری نیز به عنوان  دبیر یا رئیس هیات مدیره انتخاب شود. 
ب ) ماده ۳ آیین نامه که مربوط به تشکیل کانونهای انجمنهای صنفی حرفه یا صنعت خاص در سطح استان و سراسر کشور می باشد : 
1- عضویت انجمن های صنفی که بر اساس تبصره ۱ ماده ۳ آیین نامه مذکور اقدام به تشکیل کانون انجمنهای صنفی حرفه یا صنعت خاص مربوط  در استان نموده اند در کانونهای سراسری همان حرفه با صنعت موضوع تبصره (۲) بلامانع است. انجمنهای صنفی به طور مستقل از کانون  استانی می توانند در صورت داشتن شرایط به عضویت کانون سراسری مربوط نیز در آیند. 
2- عضویت انجمنهای صنفی کارفرمایی فرا استانی حرفه یا صنعت خاص در کانون سراسری انجمنهای صنفی همان حرفه با صنعت خاص  بلامانع می باشد. 
3- منظور از نمایندگان دارای حق رای هیات مدیره در تبصره ۱ همان ماده اعضای اصلی هیات مدیره میباشد که با توجه به سهمیه انجمن  صنفی در مجمع عمومی حضور می یابند. 
4- بر اساس تبصره ۳ ماده ۳ رعایت تناسب تعداد اعضای انجمنهای صنفی عضو جهت حضور نمایندگان دارای حق رای هیات مدیره در مجمع  عمومی کانونهای حرفه با صنعت خاص الزامی است. با عنایت به ماده ۲۴ آیین نامه ضروری است، متناسب با وضعیت تعداد انجمن های صنفی  عضو، فرمول مناسب جهت تعیین سهم آنها در اساسنامه کانونها مشخص گردد. همچنین بمنظور رعایت مفاد تبصره مذکور و تسهیل در  برگزاری مجامع عمومی و تعیین تعداد سهمیه نمایندگان هر انجمن صنفی در مجمع عمومی فهرست اعضای هر کدام از انجمن های صنفی عضو  کانون قبل از برگزاری مجمع عمومی اخذ گردد . 
5- الزام آرا به مصوبه هیات مدیره انجمنهای صنفی جهت معرفی نماینده با نمایندگان هیات مدیره در مجمع عمومی کانون در اساسنامه های  کانون های انجمنهای صنفی گنجانده شود اما در مواردی که در اساسنامه های فعلی کانون ها چنین بندی وجود ندارد عدم ارایه مصوبه هیات  مدیره جهت حضور در مجمع عمومی کانون بلامانع می باشد. 
پ ) ماده ۴ آیین نامه با موضوع تشکیل کانون انجمنهای صنفی حرف یا کانون انجمنهای صنفی صنایع استان : 
۱- کانونهای حرفه با صنعت خاص استان و انجمنهای صنفی فاقد کانون میتوانند مبادرت به تشکیل کانون انجمنهای صنفی حرف یا کانون  انجمن های صنفی صنایع استان نمایند نمایندگان کانونهای حرفه یا صنعت خاص با توجه به تعداد انجمنهای صنفی عضو ، طبق اساسنامه  کانون حرف یا صنایع استان، حداکثر به تعداد سه نماینده جهت حضور در مجمع عمومی معرفی میشوند هر کدام از انجمن های صنفی فاقد  کانون نیز میتوانند یک نماینده در مجمع عمومی کانون انجمنهای صنفی حرف با صنایع استان داشته باشند. 
2- تا زمانی که در استان کانونهای حرفه یا صنعت خاص تشکیل نشده باشد، با توجه به تبصره ماده ۴، حداقل ۲ انجمن صنفی در حرف می  توانند مبادرت به تشکیل کانون حرف و ۲ انجمن صنفی صنعت مبادرت به تشکیل کانون صنایع استان نمایند. 
3- در صورتی که کانون مطابق بند ۲ فوق الذکر تشکیل گردد. رعایت تناسب تعداد اعضای انجمن های صنفی جهت معرفی نمایندگان آنها در  مجمع عمومی کانون الزامی است. 
4- اگر در استان ، کانون حرف یا صنایع مطابق تبصره ماده ۴ تشکیل شده باشد و بعدا در استان کانون خاص تشکیل گردد، می توانند اساسنامه  کانون حرف یا صنایع را مطابق ماده ۴ اصلاح نمایند و نمایندگان کانونهای خاص نیز در مجامع عمومی کانون حرف یا صنایع حضور یابند و یا  این که انجمنهای صنفی عضو کانونهای خاص بدون اصلاح اساسنامه کانون حرف با صنایع و بدون توجه به عضویت در کانون خاص بر اساس  تعداد اعضا در مجمع عمومی کانون حرف با صنایع حضور یابند. 
ت ) ماده ۵ آیین نامه که مربوط به تشکیل کانون انجمنهای صنفی استان می باشد : 
1-کانون انجمنهای صنفی استان بر اساس ماده ۵ آیین نامه چگونگی تشکیل، حدود وظایف و اختیارات و نحوه عملکرد انجمن های صنفی و  کانون های مربوط تشکیل می گردند. 
2- کانون انجمنهای صنفی حرف و کانون انجمنهای صنفی صنایع با توجه به تعداد اعضا نمایندگان خود را جهت حضور در مجمع عمومی  كانون انجمنهای صنفی استان معرفی می نمایند. نحوه تناسب تعداد اعضا  کانونهای مذکور جهت معرفی نمایندگان .. در اساسنامه کانون  انجمن های صنفی استان مشخص می گردد. 
3-در استانهایی که بین اعضای کانون انجمنهای صنفی حرف و کانون انجمنهای صنفی صنایع استان از لحاظ تعداد. تناسب وجود نداشته  باشد. به منظور تعیین تعداد نمایندگان واجد شرایط هر کدام از آنها جهت حضور در مجمع عمومی کانون انجمنهای صنفی استان می توانند در اساسنامه کانون استان تعداد نمایندگان اعضای کانونهای حرف و کانونهای صنایع را بصورت جداگانه با وزن متفاوت تعیین نمایند . به گونه ای 
که جهت انتخاب اعضای هیات مدیره و بازرسان مطابق تبصره ۲ ماده ۵ مشکلی وجود نداشته باشد.
4- در استانهایی که یکی از کانونهای حرف یا صنایع تشکیل شده است، نمایندگان کانون حرف یا صنایع مذکور مطابق اساسنامه کانون  انجمنهای صنفی استان، توسط کانون مورد نظر معرفی میگردند. نمایندگان انجمنهای صنفی که فاقد کانون مربوط (کانون حرف با صنایع)  می باشند. بر اساس تبصره ۱ ماده ۵ آیین نامه با توجه به تعداد اعضا، مطابق اساسنامه کانون انجمنهای صنفی استان . توسط انجمن های  صنفی عضو که مستقیما به عضویت کانون استان درآمده اند معرفی می گردند.
5-در استانهایی که هیچ یک از کانونهای انجمن های صنفی حرف با صنایع تشکیل نشده است ، انجمنهای صنفی استان بر اساس تبصره ۱  ماده ۵ آیین نامه ، میتوانند مستقیما مبادرت به تشکیل کانون استان نمایند. انجمنهای صنفی استان با توجه به تعداد اعضا و مطابق اساسنامه  کانون انجمنهای صنفی استان، نمایندگان خود را جهت حضور در مجمع عمومی معرفی می نمایند. با توجه به الزام رعایت تبصره ۲ ماده ۵  در خصوص ترکیب هیات مدیره کانون استان، ضروری است که تعداد انجمن های صنفی و نمایندگان آنها در مجمع عمومی کانون استان به تعدادی باشد که ارکان کانون انجمنهای صنفی استان تشکیل، بعبارت دیگر اعضای هیات مدیره و بازرسان کانون استان مطابق تبصره فوق انتخاب کردند. 
ث ) درج آگهی در شرف تاسیس بودن انجمنهای صنفی با کانونهای در شرف تاسیس در روزنامه کثیر الانتشار موضوع بند ۲ ماده ۷ و بند ۷ ماده ۱۳ :
1- با توجه به بند ۲ ماده ۷ و بند ۷ ماده ۱۳ آیین نامه ، به منظور دعوت جهت عضویت در انجمن صنفی (به استثنای انجمن های صنفی کارگری  در سطح کارگاه ) ، قبل از درج آگهی دعوت به مجمع عمومی باید آگهی پذیرش عضویت در روزنامه کثیر الانتشار درج گردد. مگر این که کلیه  واجدین شرایط عضویت ، عضو انجمن صنفی شده باشند که در این صورت درج متن آگهی پذیرش عضویت و دعوت به مجمع عمومی در قالب یک آگهی بلامانع می باشد. منظور از روزنامه کثیر الانتشار در ماده های ۷ ، ۱۳ و ۱۴ آیین نامه ، به معنای رایج و همان مطبوعه ای است که به صورت روزانه محلی یا  سراسری چاپ میشود و هفته نامه ها و گاهنامه ها و نظایر آن را در برنمی گیرد. 
ج ) در خصوص شرایط داوطلبان عضویت در هیات مدیره و بازرسان انجمن های صنفی و کانونهای مربوط ، (موضوع ماده ۹ آیین نامه ) : 
رعایت شرایط داوطلبان عضویت در هیات مدیره و بازرسان انجمنهای صنفی و کانونهای مربوط مندرج در ماده ۹ آیین نامه الزامی است و  شرایط مربوط باید در اساسنامه های تشکلهای مذکور درج گردد. جز در مواردی که واجد شرایط نبودن داوطلبان فوق الذكر كاملا محرز  می باشد ، اصل بر واجد شرایط بودن آنها است مگر اینکه در خصوص شرایط آنها اعتراضی مطرح شود که در این صورت مستلزم رسیدگی توسط 
برگزار کنندگان مجمع عمومی میباشد. مرجع نهایی اعلام نظر در این خصوص حسب مورد اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان با اداره کل سازمانهای کارگری و کارفرمایی می باشد. 
چ ) برگزاری مجمع عمومی جهت تجدید انتخابات هیات مدیره پس از پایان دوره اعتبار آنها و تشریفات قانونی انحلال (موضوع تبصره های ۲ و ۳ ماده ۱۰ و ماده ۱۷ آیین نامه ) : 
1- حداکثر ۲ ماه پس از پایان اعتبار هیات مدیره بازرس یا بازرسان به هیات مدیره در خصوص تجدید انتخابات اخطار می دهند. ظرف حداکثر 
2-ماه پس از پایان دوره اعتبار ، هیات مدیره میتواند مجمع عمومی را جهت تجدید انتخابات دعوت نماید.  در طول ۶ ماه پس از پایان اعتبار هیات مدیره، یک سوم اعضا با بازرسان میتوانند مجمع عمومی را جهت تجدید انتخابات هیات مدیره دعوت نمایند. 
3- در طول ۲ ماهه پس از پایان اعتبار هیات مدیره با توجه به این که هیات مدیره در موعد مقرر دست کم سه ماه پیش از پایان دوره اقدام به دعوت به مجمع عمومی نکرده است که به منزله استنکاف از دعوت میباشد. از بین هیات مدیره بازرسان با یک سوم اعضا ، هر کدام زودتر مجمع عمومی را دعوت نمایند از اولویت در برگزاری مجمع عمومی برخوردار می باشند. 
4- با اتمام دوماهه اول پس از پایان اعتبار هیات مدیره ، بین بازرسان و یک سوم اعضا ، هر کدام زودتر مجمع عمومی را دعوت نمایند در اولویت  برگزاری مجمع عمومی می باشند. 
5- اگر اعتبار بازرس یا بازرسان همزمان با هیات مدیره به اتمام رسیده باشد میتوانند در خصوص بند ۲ فوق الذکر و همچنین اعلام انحلال  تشكل مطابق تبصره ۳ ماده ۱۰ اقدام نمایند. اگر اعتبار بازرس یا بازرسان قبل از هیات مدیره به پایان رسیده باشد نمی توانند در این خصوص  اقدام نمایند. 
6- در مواردی که تشکل به لحاظ عدم تجدید انتخابات هیات مدیره حداکثر شش ماه پس از پایان اعتبار آنها و یا بر اساس مصوبه مجمع عمومی  فوق العاده تشکل منحل می گردد، بازرس یا بازرسان مکلفند انحلال تشکل را حسب مورد به اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان با اداره کل سازمانهای کارگری و کارفرمایی اعلام نمایند. 
7- حتی در صورت عدم اقدام بازرسان در خصوص بند (۱) فوق الذکر، در هر حال درج آگهی انحلال تشکل در روزنامه کثیر الانتشار سراسری یا  محلی الزامی است. 
با احترام - موفق باشید. 

ابراهیم نظری جلالی 
معاون روابط کار