محاسبه مالیات کامل اشخاص حقوقی

شماره: 50504/3325/5/30
تاریخ: 1371/10/13

بمنظور اجرای صحیح مقررات ماده 105 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 1366/12/03 و اصلاحیه آن ( ماده 82 قانون اصلاح موادی از قانون مالیاتهای مستقیم ) مصوب 1371/02/07 مجلس شورای اسلامی که مربوط به نحوه محاسبه مالیات بردرآمد اشخاص حقیقی است , نکات زیر متذکر میگردد :
1- مقررات بند الف ماده 105 قانون مصوب 1366 در مورد شرکتهای موضوع این بند ( شرکتهائیکه تمام یا قسمتی از سرمایه آن بطور مستقیم یا با واسطه متعلق به دولت و شهرداری است ) که سال مالی آنها مختوم به یکی از روزهای 1368/01/01 لغایت 1369/12/29 بوده است جاری میباشد و در مواردیکه سال مالی شرکتهای مذکور از تاریخ 1370/01/01 به بعد خاتمه می یابد , مقررات مذکور پس از کسر 10% درآمد مشمول مالیات شرکت بعنوان مالیات شرکت , اجراء خواهد شد .
2- مقررات بندهای ب و ج ماده 105 قانون فوق الذکر کماکان و از اول سال 1368 قابل اجراء میباشد
3- بموجب عبارت الحاقی به آخر جزء یک بند د ماده 105 قانون , از اول سال 1370 محاسبه مالیات شرکتهای تعاونی و اتحادیه آنها با رعایت متن بند د جزء مذکور براساس مقررات قسمت ب ذیل این جزء خواهد بود ( اجرای قسمت الف به جهت اینکه شرکتهای تعاونی و اتحادیه آنها فاقد سهام بی نام هستند مورد ندارد . )
4- متن قسمت ب جزء یک بند د ماده 105 قانون مصوب 1366/12/03 نسبت به سال مالی شرکتهای سهامی و مختلط سهامی که در فاصله زمانی 1368/01/01 تا پایان سال 1369 خاتمه یافته است جاری بوده و نسبت به سالهای مالی بعد ( منتهی به تاریخ 1370/01/01 و بعد ) مقررات اصلاحی قسمت مذکور ( اصلاحی قسمت ب جزء یک بند د ماده 105 قانون ) که مصوب 1371/02/07 میباشد اجرا خواهد شد .
5- در مورد سایر اشخاص حقوقی که در بندهای فوق الذکر این دستورالعمل ذکر نشده است درآمد مشمول مالیات پس از کسر 10% مالیات شرکت , بین صاحبان سرمایه شخص حقوقی به نسبتی که اساسنامه یا شرکتنامه شخص حقوقی تعیین نموده است (درصورت عدم تعیین به نسبت سرمایه شرکاء ) تقسیم و سهم هر یک بنرخ ماده 131 قانون اصلاحیه آن حسب مورد , مشمول مالیات خواهد بود .
6- از درآمد مشمول مالیات قطعی شده اشخاص و مربوط به سالهای 1368 لغایت 1372 معادل 3% بابت سهم شهرداریها ( موضوع تبصره 50 ماده واحده قانون برنامه اول توسعه اقتصادی , اجتماعی , فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1368/11/11 مجلس شورای اسلامی ) مطالبه و وصول میگردد .
7- برای توضیح بیشتر در مورد نحوه محاسبه مالیات طبق مقررات ماده 105 قانون مثالی ذکر میگردد .
الف – فرض میشود خلاصه وضعیت عملکرد سال 1370 یک شرکت سهامی عام چنین باشد . سرمایه شرکت 400,000,000 ریال و ترکیب سهامداران طبق فهرست مربوط که همراه اظهارنامه در موعد مقرر تسلیم شده است شامل 7% سهام (28،000،000 ریال ) متعلق به دولت (5% متعلق به یک وزارتخانه و 2% متعلق به یک شرکت صددرصد دولتی ) , 3% سهام (12،000،000 ریال ) بی نام و بقیه سهام (90% که معادل 360،000،000 ریال است ) متعلق به 90 نفر سهامدار با سهام مساوی و ضمنا سود ابرازی 85،000،000 ریال بوده که 30،000،000 ریال آن اندوخته و 50،000،000 ریال آن تقسیم شده است ( بقیه یعنی 5،000،000 ریال تقسیم نشده است ) و درآمد مشمول مالیات مشخصه براساس رسیدگی یا از طریق علی الراس معادل 100،000،000 ریال که در اینصورت نحوه محاسبه مالیات بشرح زیر خواهد بود .
سهم دولت ریال 7،000،000=7%×100،000،000 ریال 700،000=10% ×7،000،000 10% مالیات شرکت بنسبت سهم دولت (بندالف اصلاحی ماده 105) سهم دولت پس ازکسر10% مالیات شرکت ریال 6،300،000=700،000-7،000،000 سهم وزارتخانه ریال 4،500،000 = 7/5 × 6،300،000 25%×1،500،000+12%×1،000،000=نرخ ماده 131 اصلاحی×4،500،000 مالیات وزارتخانه 940،000=35% × 500،000+ سهم شرکت دولتی پس از کسر10% مالیات شرکت ریال 1،800،000 = 7/2 × 6،300،000 (18%×800،000+12%×1،000،000)=نرخ ماده 131 اصلاحی×1،800،000 مالیات سهم شرکت دولتی 264،000= سودسهم سهامداران بی نام و بانام ریال 93،000،000=93% × 100،000،000 10% مالیات شرکت موضوع بند د ماده 105 ریال 9،300،000=10%×93،000،000 ریال 83،700،000= 9،300،000-93،000،000 سودسهام سهامداران بی نام و با نام پس از کسر 10% مالیات سودسهام سهامداران بی نام ریال 2،700،000= 93/3 × 83،700،000 مالیات سودسهامداران بی نام ریال 440،000 = نرخ ماده 131 اصلاحی × 2،700،000 سودسهم سهامداران با نام ریال 81،000،000=93/90 × 83،700،000 اندوخته سهم سهامداران با نام ریال 27،000،000=90% × 30،000،000 ریال 2،700،000=10% × 27،000،000 10% مالیات شرکت سهم اندوخته که جنبه محاسباتی دارد ریال 24،300،000 = 2،700،000 – 27،000،000 اندوخته متعلق به هر سهامدار با نام پس از کسر 10% مالیات شرکت اندوخته متعلق به هر سهام دار با نام ریال 270،000 = 90 : 24،300،000 ریال 2،916،000 = 90 نفر × نرخ ماده 131 اصلاحی × 270،000 مالیات اندوخته متعلق به سهامداران با نام ریال 56،700،000 = 24،300،000 – 81،000،000 سودتقسیم شده و تقسیم نشده سهامداران با نام مالیات سهامداران با نام 6،804،000=90 نفر × نرخ ماده 131 اصلاحی × ( 90 : 56،700،000) 440،000)+(264،000+940،000)+(9،300،000+700،000) ریال جمع مالیات 21،364،000=(6،804،000+2،916،000+ یادآوری چنانچه مودی از تسلیم اظهارنامه , ترازنامه و حساب سود و زیان خودداری و لکن قبل از قطعیت مالیات , طبق مقررات قانونی , مصوبه مجمع و فهرست موضوع اصلاحیه قسمت ب جزء یک بند د ماده 105 قانون را به حوزه مالیاتی ذیربط تسلیم نماید , در اینصورت علاوه بر محاسبه و مطالبه مالیات بشرح بالا جریمه ای معادل یک درصد درآمد مشمول مالیات شرکت نیز مطالبه خواهد شد .
ب ) در فرض بالا اگر مصوبه مجمع عمومی راجع به تصویب ترازنامه و حساب سودوزیان و فهرست هویت و نشانی سهامداران طبق مقررات و در موعد مقرر تسلیم نشده باشد , مالیات سهامداران ( باستثناء سهم دولت ) 10% و مالیات بقیه درآمد مشمول مالیات چنین است . سودسهم سهامداران بی نام و با نام ریال 93،000،000=93% × 100،000،000 10% مالیات شرکت با نام و بی نام ریال 9،300،000 = 10% × 93،000،000 ریال 83،700،000= 9،300،000-93،000،000 سودسهام سهامداران بی نام و با نام پس از کسر 10% مالیات ریال 37،015،000 = نرخ ماده 131 اصلاحی × 83،700،000 مالیات سود سهامداران باستثناء سهم دولت 48،219،000=37،015،000+(264،000+940،000)+(9،300،000+700،000) ریال جمع مالیات
پ ) در فرض الف اگر 30،000،000 ریال اندوخته از سود ابرازی شرکت وفق مقررات ماده 138 قانون ذخیره شده و قابل قبول باشد در اینصورت نحوه محاسبه مالیات بشرح زیر خواهد بود .
سود سهم دولت (7،000،000ریال ) که مشمول مالیات است و 10% مالیات شرکت سهم دولت (700،000 ریال ) و مالیات سودسهم دولت (264،000+940،000) تغییری نمیکند . اندوخته سهم دولت که مشمول معافیت نیست ریال 2،100،000 = 7% × 30،000،000 ریال 27،900،000 = 2،100،000 – 30،000،000 اندوخته سهم سهامداران بی نام و با نام که مشمول معافیت است اندوخته معاف 27،900،000 – سهم دولت 7،000،000-100،000،000 ریال 65،100،000 = سود تقسیم شده و تقسیم نشده سهم سهامداران بی نام و با نام که مشمول مالیات است 10% مالیات شرکت موضوع بند د ماده 105 ریال 6،510،000= 10% × 65،100،000 ریال 58،590،000=6،510،000- 65،100،000 سودسهم سهام بی‌نام وبانام مشمول‌مالیات پس ازکسر 10% مالیات سهم سهامداران بی نام ریال 1،890،000 = 93/3 × 58،590،000 مالیات سود سهامداران بی نام ریال 280،200 = نرخ ماده 131 اصلاحی × 1،890،000 ریال 630،000 = (90 نفر :93/90) × 58،590،000 سهم هر سهامدار با نام (سودتقسیم شده و نشده )‌مشمول ریال 6،804،000=90 نفر × نرخ ماده 131 اصلاحی × 630،000 مالیات سودسهامداران بانام (تقسیم شده و تقسیم نشده ) (6،804،000+280،200+264،000+940،000)+(6،510،000+700،000) ریال جمع مالیات 15،498،200 =
ت ) در فرض بند الف فوق هرگاه مورد مربوط به عملکرد سال 1368 با 1369 بوده و شرکت مقررات را رعایت نموده باشد محاسبه مالیات طبق بندهای الف و د ماده 105 قانون مصوب 1366 بشرح زیر خواهد بود . سود سهم شرکت دولتی ریال 2،000،000 = 2% × 100،000،000 14% × 200،000 + 12%×200،000=نرخ ماده 131قانون 1366×2،000،000 364،000=23%×400،000+20% ×500،000+18%×400،000+16%×300،000+ مالیات سود سهم شرکت دولتی ریال 93،000،000= (5،000،000+2،000،000)-100،000،000 بقیه سود بغیر از سهم دولت 10% مالیات شرکت طبق بند د ماده 105 ریال 9،300،000 = 10% × 93،000،000 ریال 83،700،000 = 9،300،000 – 93،000،000 سود سهامداران بغیر از سهم دولت و پس از کسر 10% مالیات شرکت سود سهم سهامداران بی نام ریال 2،700،000=93/3 × 83،700،000 مالیات سود سهم سهامداران بی نام ریال 540،000 = نرخ ماده 131 قانون × 2،700،000 سود سهم هر سهامدار با نام ریال 900،000 = (90نفر : 93/90) × 83،700،000 ریال 12،240،000= 90نفر×نرخ ماده 131 قانون 1366 × 900،000 مالیات سودسهامداران با نام (12،240،000+540،000)+9،300،000+(1،264،000+364،000) ریال جمع مالیات 237،708،000 =
ث ) فرض می کنیم شرکت سهامی ب با سرمایه 27،000،000 ریال و نیز پذیرفته شده در بورس با 110 نفر سهامدار که تعداد سهم آنها جملگی مساوی است در سال 71 مبلغ 8،000،000 ریال سود ابرازی داشته باشد . ضمنا 2،000،000 ریال این سود اندوخته و 3،000،000 ریال آن تقسیم و بقیه تقسیم نشده باقی بماند . چنانچه سود مشمول مالیات مشخصه 10،000،000 ریال باشد و شرکت ضمائم مربوط به اظهارنامه را در موعد مقرر تسلیم نموده باشد , محاسبه مالیات بشرح زیر خواهد بود .