استانداردهای حسابداری بخش عمومی (دولتی)

صفحه اصلی

قوانین و استاندارد ها

استانداردهای حسابداری بخش عمومی (دولتی)

صورت‌های مالی جداگانه (استاندارد ۱۸)

صورت‌های مالی جداگانه (استاندارد ۱۸)

آخرین اصلاحات: 1403/09/03

 استاندارد حسابداری بخش‌ عمومی‌ ١٨ 

صورتهای مالی‌ جداگانه‌

ردیف فهرست مندرجات شماره بند
0    هدف‌   ١
1    دامنه‌ کاربرد  ٢
2    تعاریف‌     ٣ -٦
3   تهیه‌ صورت‌هاي مالی‌ جداگانه‌     ٩-٧
4 افشا   ١٢-١٠
5 تاریخ‌ اجرا       ١٣

هدف

١ . هدف‌ این‌ استاندارد، تجویز الزامـات‌ حسـابداری‌ و افشـا در ارتبـاط‌ بـا سـرمایه‌گـذاری‌ در واحـدهای‌ تحـت‌ کنتـرل‌، مشارکت‌های‌ خاص و واحدهای‌ وابسته‌، هنگام‌ تهیه‌ صورت‌های‌ مالی‌ جداگانه‌ توسط‌ واحد گزارشگر است‌.

دامنه‌ کاربرد

٢. این‌ استاندارد باید در مورد نحوه حسابداري سرمایه‌گذاري در واحدهاي تحت‌ کنترل، مشارکت‌ هاي خاص و واحـدهاي وابسته‌ در صورتهای مالی‌ جداگانه‌ بکار گرفته‌ شود.

تعاریف‌

٣. اصطلاحات ذیل‌ در این‌ استاندارد با معانی‌ مشخص‌ زیر بکار رفته‌ است‌:

صورتهای مالی‌ جداگانه‌: صورت های مالی‌ ارائه‌ شده توسط‌ واحد گزارشگر است‌ که‌ به‌ موجب‌ الزامات این‌ استاندارد،

واحد گزارشگر باید سرمایه‌ گذاری در واحدهای تحت‌ کنترل، واحدهای وابسته‌ و مشارکت‌ هاي خـاص را بـه‌ روشهـای مطرح شده در بند ٨ این‌ استاندارد گزارش کند.

صورت های مالی‌ مجموعه‌: صورت های مالی‌ سرمایه‌ گذار فاقد سرمایه‌ گـذاری در واحـدهاي تحـت‌ کنتـرل امـا دارای سرمایه‌گذاری در واحدهای وابسته‌ و مشارکت‌های خاص است‌.

اصطلاحات تعریف‌ شده در سایر استانداردهای حسابداری بخش‌ عمومی‌ در این‌ استاندارد نیز با معانی‌ مشـخص‌شـده بکار رفته‌اند. اصطلاحات زیر با همان معانی‌ که‌ در استاندارد حسابداری بخش‌ عمومی‌ ١٥ با عنـوان صـورت هـای مـالی‌ تلفیقی‌ و استاندارد حسابداری بخش‌ عمومی‌ ١٦ با عنوان سرمایه‌گذاري در واحـدهای وابسـته‌ و مشـارکت‌هـای خـاص تعریف‌ شده است‌، در این‌ استاندارد نیز بکار می‌رود:

واحد وابسته‌، کنترل، واحد تحت‌ کنترل، واحد کنترلکننده، گروه، صورت هاي مـالی‌ تلفیقـی‌، روش ارزش ویـژه، کنتـرل مشترك، مشارکت‌ خاص، شریک‌ خاص و نفوذ قابل‌ ملاحظه‌.

٤. صورت‌ های‌ مالی‌ جداگانه‌، افزون‌ بر صورت‌ های‌ مالی‌ تلفیقی‌ یا صورت‌ های‌ مالی‌ مجموعه‌ ارائه‌ می‌شود. در صورت‌ تهیـه‌ صورت‌ های‌ مالی‌ جداگانه‌ به‌ روش‌ ارزش‌ ویژه‌، صورت‌ های‌ مالی‌ مجموعه‌ تهیه‌ نمی‌شود. روش‌ حسابداری‌ مورد اسـتفاده‌ در خصوص صورتهای‌ مالی‌ مجموعه‌ در استاندارد حسابداری‌ بخش‌ عمومی‌ شـماره‌ ١٦ بـا عنـوان‌ سـرمایه‌گـذاری در واحدهای وابسته‌ و مشارکتهای خاص مشخص‌ شده‌ است‌.

٥. صورت‌ های‌ مالی‌ واحد گزارشگر فاقد واحد تحت‌ کنترل‌، واحد وابسته‌ یـا منـافع‌ شـریک‌ خـاص در مشـارکت‌ خـاص، صورت‌های‌ مالی‌ جداگانه‌ محسوب‌ نمی‌شود.

٦. یک‌ واحد گزارشگر که‌ طبق‌ بند ٥ استاندارد حسابداری‌ بخش‌ عمومی‌ ١٥ با عنوان‌ صورتهاي مالی‌ تلفیقی‌ از تلفیق‌ یا طبق‌ بند ١٩ استاندارد حسابداری‌ بخش‌ عمومی‌ ١٦ با عنوان‌ سـرمایه‌ گـذاري در واحـدهاي وابسـته‌ و مشـارکتهاي خـاص از بکارگیری‌ روش‌ ارزش‌ ویژه‌ معاف‌ شده‌ است‌، می‌تواند صورت‌های‌ مالی‌ جداگانه‌ را به‌ عنوان‌ تنها صورت‌های‌ مالی‌ خـود ارائه‌ کند.

تهیه‌ صورتهای مالی‌ جداگانه‌

٧.  صورت های مالی‌ جداگانه‌ باید با رعایت‌ استانداردهای حسابداری بخش‌ عمومی‌ مربوط و با در نظرگرفتن‌ موارد مندرج در بند ٨ تهیه‌ شود.
٨.  در صورتی‌ که‌ واحد گزارشگر صورت های مالی‌ جداگانه‌ تهیه‌ کنـد، بایـد سـرمایه‌گـذاری در واحـدهای تحـت‌ کنتـرل،مشارکت‌های خاص و واحدهاي وابسته‌ را به‌ یکی‌ از روشهای زیر به‌ حساب منظور کند:
    ١. بهای تمام شده پس‌ از کسر هر گونه‌ کاهش‌ ارزش انباشته‌ طبق‌ استاندارد حسابداری ١٥ بخش‌ تجاري با عنـوان ”حسابداری سرمایه‌گذاريها“،
    ٢.  تجدید ارزیابی‌ به‌ عنوان یک‌ نحوه عمل‌ مجاز جایگزین‌ طبق‌ استاندارد حسـابداری ١٥ بخـش‌ تجـاري بـا عنـوان ”حسابداری سرمایه‌گذاريها“، یا
    ٣.  ارزش ویژه طبق‌ استاندارد حسابداری بخش‌ عمومی‌ شماره ١٦ با عنوان ”سرمایه‌ گذاری در واحدهاي وابسـته‌ و مشارکتهاي خاص.“
٩. سود تقسیمی‌ یا توزیع‌های مشابه‌ توسط‌ واحد تحت‌ کنترل، مشارکت‌ خاص یا واحد وابسته‌ زمانی‌ در صورت هـای مـالی‌ جداگانه‌ شناسایی‌ می‌ شود که‌ حق‌ دریافت‌ آن احراز شود. سود تقسیمی‌ در مازاد یا کسری دوره شناسایی‌ می‌شود، مگر این‌ که‌ آن واحد از روش ارزش ویژه استفاده کند که‌ در این‌ صورت، سود تقسیمی‌ یا توزیع‌ های مشابه‌ به‌ عنوان کاهش‌ مبلغ‌ دفتری سرمایه‌گذاری شناسایی‌ می‌شود.

افشا    
١٠. واحد گزارشگر هنگام افشای اطلاعات در صورت هاي مالی‌ جداگانه‌، باید تمام استانداردهای حسابداری بخـش‌ عمـومی‌ مربوط، شامل‌ الزامات بندهای ١١ و ١٢ را بکار بگیرد.

١١. هنگامی‌ که‌ واحد کنترل کننده، طبق‌ بند ٥ استاندارد حسابداری بخش‌ عمومی‌ ١٥، تصمیم‌ بگیرد صورتهای مالی‌ تلفیقـی‌ تهیه‌ نکند و صورت های مالی‌ جداگانه‌ را به‌ عنوان تنها صورت های مالی‌ خود تهیه‌ نماید، موارد زیر را باید در صورت های  مالی‌ جداگانه‌ افشا کند:
    الف‌. این‌ که‌ صورت های مالی‌ تهیه‌شده، صورتهای مالی‌ جداگانه‌ است‌؛ از معافیت‌ از تلفیق‌ استفاده شـده اسـت‌؛ نـام واحد گزارشگری که‌ صورت های مالی‌ تلفیقی‌ آن، طبق‌ استاندارهای حسابداری بخش‌ عمومی‌ به‌ منظور اسـتفاده عموم تهیه‌ شده است‌؛ و آدرس دستیابی‌ به‌ صورتهای مالی‌ تلفیقی‌ مزبور.
    ب. فهرستی‌ از سرمایه‌گذاريهای بااهمیت‌ در واحدهای تحت‌ کنترل، مشارکت‌های خاص و واحدهاي وابسته‌، شامل‌:

      ١ . نام واحدهاي تحت‌ کنترل، مشارکت‌های خاص و واحدهای وابسته‌.

      ٢. محل‌ اصلی‌ فعالیت‌ واحدهای تحت‌ کنترل، مشارکت‌ های خاص و واحدهای وابسته‌ (در صورت متفاوت بـودن با محل‌ فعالیت‌ واحد کنترل کننده).

      ٣. نسبت‌ منافع‌ مالکیت‌ (و در صورت متفاوت بودن، درصد حق‌ رأی) در آن واحدها.

    پ .رویه‌ حسابداری مورد استفاده برای سرمایه‌گذاريهای موضوع بند (ب).

١٢. هنگامی‌ که‌ واحد کنترل کننده (به‌ غیر از واحد کنترل کننده موضوع بند ١١) یا سرمایه‌ گذار دارای کنترل مشترك یا نفـوذ قابل‌ ملاحظه‌ بر سرمایه‌ پذیر، صورت های مالی‌ جداگانه‌ تهیه‌ می‌کند، واحد کنترل کننده یا سرمایه‌ گـذار بایـد مشـخص‌ کند که‌ صورت های مالی‌ (تلفیقی‌ یا مجموعه‌ ) طبق‌ کدام یک‌ از استانداردهای حسابداری بخش‌ عمومی‌ ١٥ یا ١٦، حسـب‌ مورد، تهیه‌ شده است‌. واحد کنترل کننده یا سرمایه‌ گذار، همچنین‌ در صورت های مالی‌ جداگانه‌ خود باید موارد زیـر را افشا کند:

    الف‌. این‌ که‌ صورتهای مالی‌ تهیه‌شده، صورتهای مالی‌ جداگانه‌ است‌.

    ب. فهرستی‌ از سرمایه‌گذاريهای بااهمیت‌ در واحدهاي تحت‌ کنترل، مشارکت‌های خاص و واحدهای وابسته‌، شامل‌:

      ١ . نام واحدهای تحت‌ کنترل، مشارکت‌های خاص و واحدهای وابسته‌.

      ٢. محل‌ اصلی‌ فعالیت‌ واحدهای تحت‌ کنترل، مشارکت‌ های خاص و واحدهای وابسته‌ (در صورت متفاوت بـودن با محل‌ فعالیت‌ واحد کنترل کننده).

      ٣. نسبت‌ منافع‌ مالکیت‌ (و در صورت متفاوت بودن، درصد حق‌ رأی) در آن واحدها.

    پ. رویه‌ حسابداری مورد استفاده براي سرمایه‌گذاريهای موضوع بند (ب).

تاریخ‌ اجرا

١٣. الزامات این‌ استاندارد در مورد کلیه‌ صورتهای مالی‌ که‌ دوره مالی‌ آنها از اول فروردین‌ ١٤٠١ و پس‌ از آن شروع می‌شود، لازمالاجراست‌.