استانداردهای حسابداری ایران
رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه - تجدیدنظر شده 1384 (استاندارد 5)
آخرین اصلاحات: 1403/09/03
استاندارد حسابداری شماره ٥
رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه
(تجدیدنظر شده ١٣٨٤)
| ردیف | فهرست مندرجات | شماره بند |
|---|---|---|
| پیشگفتار | (٣) - (١) | |
| استاندارد حسابداری شماره ٥ ” رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه“ | ||
| 0 | هدف | ١ |
| 1 | دامنه کاربرد | ٢ |
| 2 | تعاریف | ٥ - ٣ |
| 3 | شناخت و اندازهگیری | ١١ - ٦ |
| 3-1 | رویدادهای تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه | ٩ - ٨ |
| 3-2 | سود سهام | ١١ - ١٠ |
| 4 | تداوم فعالیت | ١٣ - ١٢ |
| 5 | افشا | ١٩ - ١٤ |
| 5-1 | تاریخ تأیید صورتهای مالی | ١٥ - ١٤ |
| 5-2 | به روز کردن افشا درباره شرایط موجود در تاریخ ترازنامه | ١٧ - ١٦ |
| 5-3 | رویدادهای غیرتعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه | ١٩ - ١٨ |
| 6 | تاریخ اجرا | ٢٠ |
| 7 | مطابقت با استانداردهای بین‌المللی حسابداری | ٢١ |
| 8 | پیوست: مبانی نتیجه‌گیری |
پیشگفتار
(١) استاندارد حسابداری شماره ٥ با عنوان رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامـه که در تاریخ تیرماه١٣٨ توسط مجمع عمومی سازمان حسابرسی تصویب شـده اسـت جـایگزین اسـتاندارد حسابداری شماره ٥ باعنوان رویدادهای بعد از تـاریخ ترازنامـه مصـوب ١٣٧٩ مـی شـود و الزامات آن در مورد صورتهای مالی که دوره مـالی آنهـا از تـاریخ ١/١/١٣٨٥ و بعـد ازآن شروع می‌شود، لازم‌الاجراست.
دلیل تجدیدنظر در استاندارد
(٢) این تجدیدنظر با هدف هماهنگی بیشتر با استانداردهای بـین المللـی حسـابداری و بهبـود استاندارد قبلی، انجام شده است.
تغییر اصلی
(٣) تغییر اصلی نسبت به استاندارد قبلی، مربوط به سود سهام پیشنهادی است کـه در بنـدهای ١٠ و ١١ ارائه شده است. براساس الزامات مندرج در این بندها، سود سهام مصوب بعد از تاریخ ترازنامه یا سود سهام پیشنهادی، به‌عنوان بدهی در تاریخ ترازنامه شناسایی نمی‌شود.
هدف
١ . هدف این استاندارد تعیین الزامات زیر است:
الف. مواردی که صورتهای مالی بابت رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه تعدیل می‌شود، و
ب. افشای اطلاعات درباره رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه تا تاریخ تأیید صورتهای مالی.
همچنین طبق این استاندارد اگر رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه بیـانگر نامناسـب بـودن بکارگیری فرض تداوم فعالیت باشد، واحد تجاری نباید صورتهای مالی خـود را برمبنـای تداوم فعالیت تهیه کند.
دامنه کاربرد
٢ . این استاندارد باید براي گزارشگری مالی رویدادهاي بعد از تاریخ ترازنامه بکار گرفته شود.
تعاریف
٣ . اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص زیر بکار رفته است :
رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه : رویدادهاي مطلوب و نامطلوبی است که بین تاریخ ترازنامه و تاریخ تأیید صورتهای مالی رخ می‌دهد. این رویدادها را می‌توان به دو گروه طبقه‌بندي کرد :
الف. رویدادهای تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه : رویدادهایی که شـواهدي در مـورد شـرایط موجود در تاریخ ترازنامه فراهم می‌کند، و
ب. رویدادهاي غیرتعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه: رویدادهایی که بیانگر شرایط ایجـاد شـده بعد از تاریخ ترازنامه است.
تاریخ تأیید صورتهاي مالی: تاریخی است که مدیریت، صورتهاي مالی را به‌طـور رسـمی و بـراي آخرین بار به منظور انتشار، تأیید می کند. تاریخ تأیید صورتهای مالی تلفیقی، تـاریخی اسـت کـه صورتهای مالی یاد شده توسط مدیریت واحد تجاري اصلی به‌منظور انتشار تأیید می‌شود.
٤ . فرایند تأیید صورتهای مالی به منظور انتشار باتوجه به ساختار مدیریت، الزامات قـانونی و روشهای تهیه و نهایی‌کردن صورتهای مالی، متفاوت می‌باشد.
٥ . در اغلب موارد، واحدهای تجاری ملزمند صورتهای مالی خود را بعد از انتشار، به تصویب مجمع عمومی یا سایر ارکان صلاحیتدار برسانند. در چنین مواردی، تاریخ تأیید صورتهای مالی، تاریخ تأیید برای انتشار اولیه است، نه تاریخی که در آن صورتهای مالی توسط ارکان یاد شده تصویب شده است.
شناخت و اندازهگیری
رویدادهای تعدیلی بعد ازتاریخ ترازنامه
٦ . واحد تجاری باید به منظور انعکاس رویدادهای تعدیلی بعد از تـاریخ ترازنامـه، مبـالغ شناسـایی شده در صورتهای مالی خود را تعدیل کند.
٧ . موارد زیر نمونه‌هایی از رویدادهای تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه است که واحد تجاری را ملزم می کند تا مبالغ شناسایی شده در صورتهای مالی را تعدیل یا اقلامی را شناسایی کند که قبلا شناسایی نشده است :
الف. حل و فصل یک دعوای حقوقی بعد از تاریخ ترازنامه‌که وجود تعهد فعلـی واحـد تجاری در تاریخ ترازنامه را تأیید می کند. واحد تجاری هرنوع ذخیره شناسایی شده قبلی مربوط را طبق استاندارد حسابداری شماره ٤ باعنوان ذخایر، بدهیهاي احتمـالی و داراییهای احتمالی تعدیل می کند. واحد تجاری نباید تنها به افشـای بـدهی احتمـالی ناشی از حل و فصل دعوای حقوقی فوق اکتفا کند، زیرا حل و فصل دعـوای یـاد شده شواهد اضافی مبنی‌بر لزوم تعدیل ذخیره را در تاریخ ترازنامه تأیید می‌کند.
ب. اطلاعات دریافتی بعد از تاریخ ترازنامه بیانگر آن باشد که ارزش یـک دارایـی در تاریخ ترازنامه کاهش یافته یا مبلغ زیان‌کاهش ارزش شناسایی شده قبلی بـرای آن دارایی نیازمند تعدیل است، برای مثال :
-ورشکستگی یک مشتری که بعد از تاریخ ترازنامه رخ مـی‌دهـد، معمـولا مویـد وجود زیان درمورد یک حساب دریافتنی تجاری در تاریخ ترازنامه است و واحد تجاری لازم است مبلغ دفتری حسابهای دریافتنی تجاری را تعدیل کند، و
-فروش موجودی کالا بعد از تاریخ ترازنامه ممکن است شـواهدی دربـاره خـالص ارزش فروش آنها در تاریخ ترازنامه فراهم کند.
ﺝ. مشخص شدن بهای تمام شده داراییهای خریداری شده یا عواید حاصل از فـروش داراییها بعد از تاریخ ترازنامه، چنانچه معاملات قبل از تاریخ ترازنامه انجـام شـده باشد،
ﺩ. تعیین مبلغ پرداختهای مربوط به مشارکت در سود یا پاداش بعد از تاریخ ترازنامـه، در صورتی که واحد تجاری در تاریخ ترازنامه تعهد فعلی قانونی یـا عرفـی بـرای چنین پرداختهایی، درنتیجه رویدادهای قبل از تاریخ مذکور، داشته باشد،
ه. تصویب سود سهام توسط مجمع عمومی شرکتهای فرعی و وابسته بـرای دوره یـا دوره‌های قبل از تاریخ ترازنامه شرکت اصلی یا همزمان با آن،
و. دریافت وجه یا مشخص شـدن مبلـغ قابـل وصـول بابـت ادعاهـای خسـارت از شرکتهای بیمه که در تاریخ ترازنامه در مرحله مذاکره بوده است، و
ز . کشف موارد تقلب یا اشتباهی که حاکی از نادرست بودن صورتهای مالی است.
رویدادهای غیرتعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه
٨ . واحد تجاری نباید به منظور انعکاس رویدادهای غیرتعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه، مبالغ شناسایی شده در صورتهای مالی خود را تعدیل کند.
٩ . نمونه ای از رویداد غیرتعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه، کاهش ارزش بازار سـرمایه گـذاریها بین تاریخ ترازنامه و تاریخ تأیید صـورتهای مـالی اسـت‌کـاهش. ارزش بـازار معمـولاً به وضعیت سرمایه گذاریها در تاریخ ترازنامه مربوط نمی شود، بلکه منعکس کننده وضعیتهایی است که پس از تاریخ ترازنامه ایجاد شده است. بنابراین، واحد تجاری مبالغ شناسایی شـده از بابت سرمایه گذاریها را در صورتهای مالی خود تعدیل نمی کند. همچنین، واحد تجاری مبالغ افشا شده در مورد سرمایه گذاریها را در تاریخ ترازنامه به‌روز نمی کند، اگرچه ممکـن است براساس الزامات مندرج در بند ١٩ اطلاعات بیشتری افشا کند.
سود سهام
١٠ . واحد تجاری نباید سود سهام مصوب بعد از تاریخ ترازنامه یا سود سهام پیشنهادی را بـه عنـوان بدهی در تاریخ ترازنامه شناسایی کند.
١١ . با توجه به اینکه طبق اصلاحیه قانون تجارت تصـویب سـود سـهام از اختیـارات مجمـع عمومی صاحبان سهام است لذا پیشنهاد تقسیم سود توسط هیئت مدیره به عنوان بـدهی در تاریخ ترازنامه شناسایی نمی شود، زیرا با توجه به استاندارد حسابداری شماره ٤ با عنـوان ذخایر، بدهیهای احتمالی و داراییهای احتمالی در تاریخ ترازنامـه تعهـد فعلـی وجـود نـدارد. پیشنهاد هیئت مدیره در مورد تقسیم سود، در یادداشتهای توضیحی صورتهای مـالی افشـا می‌شود.
تداوم فعالیت
١٢ . چنانچه بعد از تاریخ ترازنامه، انحلال واحد تجاری یا توقف فعالیتهای آن توسط ارکان صـلاحیتدار اعلام شود، یااینکه واحد تجاری عملاً ناگزیر به انجام این امر گردد، صورتهای مالی نباید برمبنای تداوم فعالیت تهیه شود.
١٣ . روند نامطلوب نتایج عملیات و وضعیت مالی بعد از تاریخ ترازنامه ممکن است مبین لزوم بررسی درخصوص مناسب بودن کاربرد فرض تداوم فعالیت باشد. چنانچه فـرض تـداوم فعالیت مصداق نداشته باشد، آثار آن چنان فراگیر است که این استاندارد به جـای تعـدیل مبالغ شناسایی شده، تغییری اساسی در مبنای حسابداری مورد عمل را الزامی می‌کند.
افشا
تاریخ تأیید صورتهای مالی
١٤ . واحد تجاری باید تاریخ تأیید صورتهای مالی و اسامی تأییدکنندگان آن را افشا کند.
١٥ . آگاهی از تاریخ تأیید صورتهای مالی برای استفاده‌کنندگان اهمیـت دارد، زیـرا صـورتهای مالی رویدادهای بعد از آن تاریخ را منعکس نمی‌کند.
به روز کردن افشا درباره شرایط موجود در تاریخ ترازنامه
١٦ . چنانچه واحد تجاری بعد از تاریخ ترازنامه اطلاعاتی درباره شـرایط موجـود در تـاریخ ترازنامـه کسب کند، باید موارد افشای مربوط به این شرایط را باتوجه به اطلاعات جدید به روز کند.
١٧ . در برخی موارد ضرورت دارد که واحد تجاری براسـاس اطلاعـات دریـافتی بعـد از تـاریخ ترازنامه، موارد افشا در صورتهای مالی خود را به‌روز کند، حتی اگر اطلاعات مزبور بـر مبـالغ شناسایی شده در صورتهای مالی واحد تجاری تأثیر نداشته باشد. به‌عنوان مثال، چنانچه بعد از تاریخ ترازنامه شواهدی درخصوص بدهی احتمالی موجود در تاریخ ترازنامه فراهم شود، لازم است موارد افشا به روز شود. علاوه‌بر بررسی لزوم شناسایی یا تغییر ذخیره براساس اسـتاندارد حسابداری شماره ٤ با عنوان ذخایر، بدهیهای احتمالی و داراییهای احتمالی، واحـد تجـاری ملـزم است موارد افشا درباره بدهی احتمالی را باتوجه به شواهد مذکور، به‌روز کند.
رویدادهای غیرتعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه
١٨ . واحد تجاری باید اطلاعات زیر را براي هر گروه با اهمیت از رویدادهای غیرتعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه افشا کند :
الف. ماهیت رویداد، و
ب. براوردی از اثر مالی آن، یا بیان اینکه انجام چنین براوردی امکان پذیر نیست.
١٩ . چنانچه رویدادهای غیرتعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه با اهمیت باشـد، عـدم افشـای آنهـا می تواند برتصمیمات اقتصادی استفاده کنندگان که برمبنای صورتهای مالی اتخاذ می شـود، تأثیر بگذارد. موارد زیر نمونه هایی از رویدادهای غیرتعدیلی بعد از تاریخ ترازنامـه اسـت که‌عموماً منجر به افشا می‌شود :
الف. موارد عمده ترکیب تجاری بعد از تاریخ ترازنامه (استاندارد حسابداری شـماره ١٩ با عنوان ترکیبهای تجاری افشای موارد خاصـی را الزامـی مـی کنـد) یـا واگـذاری
یک واحد فرعی،
ب. اعلام برنامه‌ای برای توقف عملیات،
ج. موارد عمده خرید داراییهـا، طبقه بندی داراییها طبق استاندارد حسابداری شماره ٣١ با عنوان داراییهای غیرجاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده به عنوان
نگهداری شده برای فروش، و سایر موارد واگذاری داراییهـا یـا مصـادره داراییهـا توسط دولت،
د. وارد شدن خسارت به تأسیسات و تجهیزات اصلی تولید براثر آتش سـوزی بعـد از تاریخ ترازنامه،
ه. اعلام یا شروع اجرای تجدید ساختار عمـده (بـه اسـتاندارد حسـابداری شـماره ٤ با عنوان ذخایر، بدهیهای احتمالی و داراییهای احتمالی مراجعه شود)،
ﻭ. تغییرات عمده در سرمایه و ترکیب سهامداران واحد تجاری بعد از تاریخ ترازنامه،
ﺯ. تغییرات عمده غیرمتعارف در قیمت داراییها یا نرخ ارز بعد از تاریخ ترازنامه،
ح. تغییرات در نرخهای مالیاتی یا قوانین مالیاتی وضع شده یا اعلام شده بعد از تـاریخ ترازنامه، در صورتی که به دوره‌های مالی گذشته تسری نداشته باشد،
ط. ایجاد تعهدات یا بدهیهای احتمالی عمده، برای مثال از طریق صدور ضمانت‌نامه، و
ی. دعوای حقوقی عمده که‌صرفاً ناشی از رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه باشد.
تاریخ اجرا
٢٠ . الزامات این استاندارد درمورد صورتهای مالی که دوره مالی آنها از تاریخ ١/١/١٣٨٥ و بعـد از آن شروع می‌شود، لازمالاجرا ست.
مطابقت با استانداردهای بین‌المللی حسابداري
٢١ . با اجرای الزامات این استاندارد، مفاد استاندارد بین المللی حسابداری شماره ١٠ با عنـوان رویدادهاي بعد از تاریخ ترازنامه (٣١ مارس ٢٠٠٤) نیز رعایت می‌شود.
پیوست
مبانی نتیجه‌گیري
این پیوست بخشی از استاندارد حسابداري شماره ٥ محسوب نمی‌شود.
١ . براساس استاندارد حسابداری قبلی، شرکتها مجاز بودند سود سهام پیشنهادی را به عنـوان بدهی شناسایی کنند. در استاندارد جدید، شناسایی سود سهام پیشنهادی به عنوان بدهی در تاریخ ترازنامه منع شده است زیرا تصویب سود سهام از اختیارات مجمع عمومی صاحبان سهام است و درنتیجه در تاریخ ترازنامه ” تعهد فعلی“ و به تبع آن بـدهی وجـود نـدارد. ضمنا این روش هماهنگ با استانداردهای بین‌المللی حسابداری است.
٢ . تعدادی از اعضای کمیته اعتقاد دارند باتوجه به الزام اصلاحیه قانون تجارت مبنی بر تقسیم ١٠ درصد سود و همچنین سیاست گذشته شرکت در مورد تقسیم سود و مشـخص بـودن پیشنهاد هیئت مدیره در مورد تقسیم سود، می‌توان بدهی شرکت را از این بابـت بـه طـور برآوردی تعیین و شناسایی کرد.
٣ . در مرحله نظرخواهی پیش نویس استاندارد نیز در همین ارتباط نظراتی ارائـه شـده بـود و مجددا موضوع مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و نهایتـا اکثریـت اعضـای کمیتـه بـا شناسایی نکردن بدهی بابت سود سهام پیشنهادی موافقت کردند.
٤ . در این استاندارد تصویب سود سهام توسط مجمع عمومی شرکتهای فرعی و وابسته بـرای دوره یا دوره های قبل از تاریخ ترازنامه شرکت اصلی یا همزمان با آن، در شرکت اصـلی به عنوان رویداد تعدیلی تلقی می شود. دلایل اصلی ایـن روش، وجـود کنتـرل یـا نفـوذ قابل ملاحظه شرکت سرمایه گذار در تصمیم گیـری نسـبت بـه تخصـیص سـود شـرکت سرمایه پذیر (حتی در موارد موقتی بودن کنترل یا نفوذ قابل ملاحظه ) و نیز تأکید بر سـود شرکت اصلی طبق صورتهای مالی جداگانه در تصمیم گیری مربوط به تقسیم سود توسـط مجمع عمومی صاحبان سهام است. با این روش سود شرکت اصلی طبق صورتهای مـالی جداگانه به سود طبق صورتهای مالی تلفیقی نزدیکتر می‌شود.
اشتراک های پیشنهادی
1 ماهه
دسترسی به اطلاع رسانی بخشنامه
حقوق و دستمزد
استهلاک
اشتراک گزاری پیامک بخشنامه
دسترسی به تحلیل بخشنامه
دسترسی به علاقه مندی
مشاوره مالیاتی
درخواست بخشنامه
700,000تومان
1 ماهه
دسترسی به اطلاع رسانی بخشنامه
حقوق و دستمزد
استهلاک
اشتراک گزاری پیامک بخشنامه
دسترسی به تحلیل بخشنامه
دسترسی به علاقه مندی
مشاوره مالیاتی
درخواست بخشنامه
300,000تومان