استانداردهای حسابداری ایران
گزارشگری مالی واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهرهبرداری (استاندارد 24)
آخرین اصلاحات: 1403/09/03
استاندارد حسابداری شماره ٢٤
گزارشگری مالی واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره برداری
ردیف | فهرست مندرجات | شماره بند |
---|---|---|
0 | مقدمه | ١ |
1 | دامنه کاربرد | ٢ |
2 | تعریف | ٤ - ٣ |
3 | مخارج | ٧ - ٥ |
4 | درآمدها | ٩ - ٨ |
5 | افشا | ١٣ - ١٠ |
6 | تاریخ اجرا | ١٤ |
7 | مطابقت با استانداردهای بینالمللی حسابداری | ١٥ |
این استاندارد باید با توجه به ” مقدمهای بر استانداردهای حسابداری“مطالعه و بکار گرفته شود.
مقدمـه
١ . هدف این استاندارد، تشخیص واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهـره بـرداری و تجـویز گزارشگری مالی پاره ای اطلاعات خاص درباره آنها در مرحله قبل از بهره بـرداری اسـت . توضیح اینکه معیارهای شناخت و اندازهگیری معاملات و سـایر رویـدادهای مـالی و نیـز بخش عمده گزارشگری مالی واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره برداری و واحـدهای تجاری در حال بهرهبرداری مشابه است.
دامنه کاربرد
٢ . این استاندارد در مورد صورتهاي مالی واحدهاي تجاري در مرحلـه قبـل از بهـره بـرداري بکـار میرود.
تعریف
٣ . در این استاندارد اصطلاح واحد تجاري در مرحله قبل از بهرهبرداري با معنی مشخص زیـر بکـار رفته است:
• واحد تجاری در مرحله قبل از بهره بـرداري : یـک واحـد تجـاری اسـت کـه بخـش عمـده کوشش های خود را براي ایجاد یک فعالیت جدید بکار برد و یکی از شـرایط زیـر در مـورد آن صدق کند:
الف. عملیات اصلی برنامهریزی شده، شروع نشده باشد، یا
ب . عملیات اصلی برنامه ریزي شده ، شروع شده ولی درآمد عملیاتی قابل تـوجهی از آن حاصل نشده باشد.
٤ . واحد تجاری در مرحله قبل از بهـره بـرداری،عمـدتا کوشش های خـود را بـراي امـوری ماننـد برنامه ریزي مالی ، تأمین سرمایه ، اکتشاف و گسترش منابع طبیعی ، تحقیـق و توسـعه ، شناسـایی منابع تامین مواد اولیه ، تحصیل دارایی های ثابت مشهود یا سایر دارایی های عملیاتی مانند حقامتیـاز بهره برداري از معادن و نیز استخدام و آموزش کارکنان، بازاریابی و راه اندازی عملیـات تولیـدی صرف می کند. از نظر مقاصد این استاندارد، براي ایجاد یکنواختی فرض بر این است هـر واحـد تجاري که درآمد عملیاتی آن کمتراز حدود ٢٠% درآمد عملیاتی برنامه ریزي شده باشد، واحـد تجاری در مرحله قبل از بهرهبرداری تلقی میشود.
مخارج
٥ . مخارج واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره برداری ، براساس استانداردهای حسابداری که در واحدهای تجاری در حال بهرهبرداری استفاده میشود، شناسایی میگردد.
٦ . مخارج واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره برداری را مـی تـوان بـه سـه گـروه زیـر طبقهبندی کرد:
الف . مخارجی که به منظـور تحصـیل داراییهـای ثابـت مشـهود، داراییهـای نامشـهود و موجودی مواد و کالا تحمل می گردد. این مخارج بـا رعایـت معیارهـای شـناخت منــدرج در اســتانداردهای حســابداری شــماره ٨ ، ١١ ، ١٣ و ١٧ در دوره وقــوع به عنوان دارایی شناسایی می شود. مخارج مزبور، حسب مورد، در بر گیرنده مخارج سربار اداری و عمومی است که بتوان آن را به طور مشخص با تحصیل دارایـی یـا رساندن آن به وضعیت قابل بهره برداری ارتباط داد و لذا این گونه هزینه ها براساس مبانی منطقی بین داراییهای مربوط تسهیم می شود. علاوه بر ایـن ، مـواردی از قبیـل پیش پرداخت بیمه یا حقوق و دستمزد، در صورت انطبـاق بـا معیارهـای شـناخت دارایی در مفاهیم نظری گزارشگری مالی، به عنوان دارایی شناسایی میشود.
ب . مخارجی که هر چند ممکن است به جریان منافع اقتصادی آتی کمک کند، اما به عنوان یک دارایی جداگانه قابل تشخیص نیست و لذا حائز معیارهای شناخت به عنوان دارایی نمیباشد. این گونه مخارج در دوره وقوع به عنوان هزینه شناسایی میشود.
ج . مخارجی که هیچ گونه منافع اقتصادی آتی ندارد و لذا در دوره وقـوع بـه عنـوان هزینـه شناسایی می شود. مخارج دوران توقف غیر عـادی در فعالیتهـای قبـل از بهـره بـرداری، خسارات وارده به داراییها، مخارج دوباره کاری و مخارج نیروی کار مازاد، نمونههـایی از این گونه مخارج است.
٧ . مخارجی که در دوران قبل از بهره برداری واقع می شود، تنها در صورت انطباق با مصادیق بند ٦ (الف )، قابل انتساب به داراییهای مربوط است . بـدین ترتیـب احتسـاب هـر گونـه مخارجی تحت سرفصل ” مخارج قبل از بهره برداری“ بهعنوان یـک دارایـی جداگانـه در صورتهای مالی ، با توجه به اینکه سرفصل یاد شده فاقـد معیارهـای شـناخت بـه عنـوان یک دارایی جداگانه است، صحیح نیست.
درآمدها
٨. درآمد در واحدهاي تجاري در مرحله قبل از بهرهبرداری براساس استانداردهای حسابداری که در واحدهای تجاری در حال بهره برداری استفاده میشود، شناسایی میگردد.
٩. درآمدهایی که به طور مشخص بیانگر بازیافت بخشی از مخارج (اعـم از دارایـی و هزینـه) است، از مخارج مربوط کسر می شود. سود حاصل از سرمایهگذاری موقت تسـهیلات مـالی دریافتی، فروش ضایعات و فروش تولیدات آزمایشی، نمونههایی از این گونه درآمدهاست.
افشا
١٠ . واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهرهبرداری باید صورتهای مالی خود را مشابه با صورتهای مالی واحدهای تجاری در حال بهرهبرداری ارائه کنند زیرا ترازنامه، صورتهای سود و زیان، سود و زیـان جامع و جریان وجوه نقد و یادداشتهای توضیحی واحدهای تجاری در حال بهرهبرداری برای ارائـه اطلاعات مفید در مورد واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهرهبرداری به اندازه کافی مناسب است. ارائه صورتهای مالی خاص برای واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهرهبرداری ممکن است به این تصور منجر شود که ماهیت و نتایج معاملات این واحدهای تجاری نیز خاص است در حـالی کـه واحدهای تجاری در حال بهره برداری هم معاملات مشابهی دارند. علاوه بر این ، صـورتهای مـالی خاص به آسانی با صورتهای مالی دورههای بعد از مرحله بهرهبرداری قابل مقایسه نخواهد بود.
١١ . صورت های مالی واحد تجاری در مرحله قبل از بهره برداری باید شامل اطلاعات اضافی زیر باشد:
الف . درج عبارت ” قبل از مرحله بهره برداری“ در کلیه صفحات صورت های مالی،
ب . انعکاس مبالغ انباشته جریانهای ورودی و خروجی نقدی از ابتـدای شـروع فعالیـت واحـد تجاری در مرحله قبل از بهره برداری در صورت جریان وجوه نقد،
ج . ارائه اطلاعات در مورد نوع ، ماهیت و مراحـل فعالیتهـای انجـام شـده (از جملـه درصـد پیشرفت پروژه)،
د . ارائه جدول زمانبندی اجرای پروژه و دلایل تأخیر در اجرا در صورت وجود،
ه. ارائه جدول مقایسهاي عملکرد پروژه با برآوردهای اولیه (اعم از ریالی و ارزیی)، و
و . ارائه اطلاعات مربوط به مبالغ انباشته درآمد و هزینـه از ابتـدای فعالیـت واحـد تجـاری در مرحله قبل از بهره برداری به تفکیک اقلام عمده .
١٢ . واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهرهبرداریمعمولا مخارج عمدهای بـرای فعالیتهـای قبـل از بهرهبرداری تحمل میکنند و طی این دوره، درآمد قابل توجهی تحصیل نمیکنند. فعالیتهای قبل از بهره برداری احتمالا در دو یا چند دوره گزارشگری مالی انجام میشود. به منظور انعکاس اهمیت فعالیتهای دوره های قبل از بهره برداری، دامنه صورتهای مالی ارائه شده توسط واحدهای تجـاری در مرحله قبل از بهرهبرداری باید آنچنان گسترش یابد که اطلاعات انباشـته را از ابتـدای مرحلـه قبل از بهرهبرداری همراه اطلاعات جاری فراهم کند.
١٣ . در صورتهای مالی اولین دوره مالی پس از شروع بهره برداری باید افشا شود که واحد تجاری در دوره مالی گذشته ، در مرحلـه قبـل از بهـره بـرداری بـوده اسـت و چنانچـه صـورتهای مـالی سال( هاي ) گذشته که واحد تجاری در مرحله قبل از بهره برداری بوده برای اهداف مقایسـه ای ارائه میشود، افشای اطلاعات اضافی طبق بند ١١ ضرورت ندارد.
تاریخ اجرا
١٤ . الزامات این استاندارد در مورد کلیه صـورتهاي مـالی کـه دوره مـالی آنهـا از تـاریخ ١/١/١٣٨١ و بعد از آن شروع میشود، لازمالاجراست.
مطابقت با استانداردهای بینالمللی حسابداری
١٥ . استاندارد بینالمللی حسابداری جداگانهای در رابطه با ” گزارشگری مالی واحدهای تجـاری در مرحله قبل از بهرهبرداری“ وجود ندارد.