راهنمای کامل الگوی دوم (فروش ارز) صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان برای صرافی‌ها

با اجرایی شدن قانون پایانه‌های فروشگاهی، سامانه مودیان به ابزار اصلی شفافیت مالیاتی در کشور تبدیل شده است. این سامانه با دسته‌بندی صورتحساب‌ها بر اساس الگوهای مختلف، تلاش دارد تا فرآیندهای مالیاتی را استاندارد کند. در این میان یکی از تخصصی‌ترین الگوها، الگوی دوم صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان است که برای فروش ارز طراحی شده. برای صرافی‌ها و فعالان این حوزه، درک دقیق اینکه چه کسانی باید از الگوی دوم استفاده کنند و مراحل صدور صورت حساب الگوی فروش ارز چگونه است؛ نه یک انتخاب بلکه یک ضرورت قانونی محسوب می‌شود.

این مقاله از راوی حساب به عنوان مرجع مالیاتی ایران، یک راهنمای جامع برای شماست. در ادامه به صورت دقیق، شفاف و کاربردی بررسی می‌کنیم که الگوی دوم چیست، چه کسب‌وکارهایی ملزم به استفاده از آن هستند و چگونه باید صورتحساب مربوط به آن را صادر کرد.

الگوی دوم صورتحساب الکترونیکی دقیقا چیست و چه کاربردی دارد؟

باید گفت الگوی دوم صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان که با عنوان الگوی فروش ارز نیز شناخته می‌شود، یک فرمت استاندارد و مشخص برای ثبت معاملات فروش ارز است. سازمان امور مالیاتی با هدف شفاف‌سازی مبادلات ارزی و محاسبه دقیق مالیات بر ارزش افزوده حاصل از آن، این الگوی مجزا را طراحی کرده است. اهمیت این الگو در چارچوب قانون پایانه‌های فروشگاهی تعریف می‌شود که به دنبال ایجاد یکپارچگی در داده‌های مالیاتی کشور است.

به بیان ساده زمانی که یک صرافی مجاز اقدام به فروش ارز (اعم از اسکناس یا حواله) به یک مشتری می‌کند، موظف است این معامله را تحت الگوی دوم صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان ثبت و به سامانه ارسال نماید. برای مثال اگر شخصی برای سفر خارجی خود ۱۰۰۰ دلار از یک صرافی خریداری کند، صرافی باید جزئیات این فروش را در قالب همین الگو به سازمان امور مالیاتی گزارش دهد. آشنایی کامل با این فرآیندها برای جلوگیری از جرائم مالیاتی ضروری است و می‌توانید اطلاعات تکمیلی را در دوره صفر تا صد سامانه مودیان ۱۴۰۴ بیاموزید. جزئیات کامل این قانون در سند قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان قابل مطالعه است.

برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به مقاله انواع الگو صورت حساب الکترونیکی سامانه مودیان مراجعه کنید.

کدام کسب‌وکارها ملزم به استفاده از الگوی فروش ارز هستند؟

پاسخ به این سوال بسیار روشن و مشخص است. طبق دستورالعمل‌های رسمی سازمان امور مالیاتی، تکلیف استفاده از الگوی دوم صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان (فروش ارز) به طور انحصاری بر عهده گروه‌های زیر است:

• صرافی‌ها: تمامی صرافی‌هایی که دارای مجوز رسمی از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هستند، در صدر لیست مشمولین قرار دارند.
• سایر اشخاص مجاز: هر شخص حقیقی یا حقوقی دیگری که به صورت قانونی مجوز انجام معاملات و فروش ارز را از بانک مرکزی دریافت کرده باشد نیز ملزم به رعایت این قانون است.

ارتباط میان صرافی ها و سامانه مودیان از آن جهت اهمیت دارد که ماهیت فعالیت آن‌ها نیازمند نظارت دقیق برای جلوگیری از تخلفات و تضمین شفافیت اقتصادی است. بنابراین، ارسال صورتحساب به سامانه مودیان از طریق این الگو برای کسب‌وکارهای مذکور یک الزام قانونی قطعی است. پاسخ به این سوال که چه کسانی باید از الگوی دوم صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان استفاده کنند؛ به روشنی نشان می‌دهد که این الگو کاملاً تخصصی بوده و برای عموم کسب‌وکارها کاربرد ندارد. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به دوره آموزش سامانه مودیان مراجعه کنید یا اطلاعیه‌های رسمی سازمان امور مالیاتی را مطالعه فرمایید.

بررسی مشخصات اصلی و فیلدهای فنی الگوی دوم

برای درک بهتر مشخصات الگوی فروش ارز، باید بدانیم که این الگو از دو بخش اصلی تشکیل شده است: اطلاعات هویتی طرفین معامله و جزئیات فنی مربوط به فروش ارز. آشنایی با این فیلدها برای صدور صحیح الگوی دوم صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان ضروری است و در ادامه هر بخش را به تفکیک بررسی می‌کنیم.

فیلدهای کلیدی مربوط به اطلاعات هویتی خریدار

از آنجا که الگوی فروش ارز زیرمجموعه صورتحساب‌های نوع اول محسوب می‌شود، ثبت اطلاعات هویتی خریدار در آن الزامی است. این بخش ضامن شفافیت معامله و اعتبار آن نزد سازمان امور مالیاتی است. مهم‌ترین فیلد در این قسمت، شماره منحصر به فرد مالیاتی خریدار است که باید به همراه اطلاعاتی مانند شناسه یا کد ملی به دقت ثبت شود. تکمیل صحیح این اطلاعات برای تایید نهایی صورتحساب ضروری است.

جزئیات فنی مربوط به اطلاعات فروش ارز

در الگوی دوم صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان، این بخش ماهیت تخصصی معامله را مشخص می‌کند و شامل فیلدهایی مانند نوع ارز فروخته شده، مقدار آن، نرخ برابری ارز با ریال و مبلغ کل معادل ریالی است. نکته بسیار مهم در این الگو، نحوه محاسبه اعتبار مالیات بر ارزش افزوده است. این مالیات بر اساس کارمزد معامله یا تفاوت نرخ خرید و فروش ارز محاسبه می‌شود نه بر اساس کل مبلغ معامله. ثبت دقیق این جزئیات، اساس گزارش‌دهی صحیح به سامانه مودیان است.

الگوی اول و دوم صورتحساب الکترونیکی چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟

یکی از سوالات متداول برای حسابداران و مدیران مالی، تفاوت میان انواع صورتحساب الکترونیکی در سامانه مودیان به خصوص الگوهای نوع اول و دوم است. اگرچه هر دو از الگوهای صورتحساب الکترونیکی نوع اول هستند (یعنی به اطلاعات خریدار نیاز دارند) اما تفاوت‌های کلیدی آن‌ها در کاربرد و ساختار است:

• موضوع معامله: الگوی اول برای فروش عمومی کالاها و خدمات طراحی شده، در حالی که الگوی دوم صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان منحصراً برای فروش ارز کاربرد دارد.
• فیلدهای تخصصی: الگوی فروش ارز دارای فیلدهای ویژه‌ای مانند نرخ برابری ارز و شناسه خدمت فروش ارز است که طبیعتاً در الگوی عمومی وجود ندارد.
• اساس محاسبه مالیات: در الگوی اول، مالیات بر ارزش افزوده بر مبنای قیمت کل کالا یا خدمت محاسبه می‌شود. اما در الگوی دوم، این مالیات تنها بر روی کارمزد یا مابه‌التفاوت نرخ خرید و فروش اعمال می‌گردد که این مهم‌ترین تفاوت فنی این دو به شمار می‌رود.

راهنمای کلی برای صدور صورتحساب الگوی دوم (فروش ارز)

فرآیند و مراحل صدور الگوی دوم صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان (الگوی فروش ارز) شاید در نگاه اول پیچیده به نظر برسد اما با دنبال کردن یک رویه مشخص، می‌توان آن را به سادگی انجام داد. در ادامه یک راهنمای گام‌به‌گام و خلاصه ارائه شده است:

1. جمع‌آوری اطلاعات خریدار: اولین قدم دریافت اطلاعات هویتی کامل خریدار به خصوص شماره منحصر به فرد مالیاتی اوست.
2. ثبت اطلاعات معامله ارزی: در این مرحله باید جزئیات فنی معامله، شامل نوع ارز، مقدار، نرخ تبدیل به ریال بر اساس نرخ اعلامی بانک مرکزی و مبلغ کارمزد را ثبت کنید.
3. انتخاب شناسه کالا/خدمت: شناسه خدمت مربوط به فروش ارز (مانند فروش اسکناس یا حواله) را از سامانه شناسه‌های وزارت صمت (stuffid) انتخاب کنید.
4. محاسبه و درج مالیات: مالیات بر ارزش افزوده را بر اساس کارمزد یا تفاوت نرخ محاسبه و در فیلد مربوطه وارد نمایید.
5. ارسال به سامانه مودیان: پس از بازبینی و اطمینان از صحت اطلاعات، صورتحساب را از طریق نرم‌افزار حسابداری خود به سامانه ارسال کنید تا شماره منحصر به فرد مالیاتی صورتحساب را دریافت نمایید.

فرآیندهای مالیاتی پیچیده و حساس هستند و صدور الگوی دوم صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان نیز از این قاعده مستثنی نیست. کوچکترین خطا می‌تواند منجر به جرائم سنگین شود.
برای دریافت مشاوره مالیاتی تخصصی در زمینه سامانه مودیان و اطمینان از صحت فرآیندهای مالیاتی خود، همین امروز با کارشناسان راوی حساب تماس بگیرید.