قانون جدید چک؛ یک تغییر کوچک با تحولی بزرگ!

چک یکی از پرکاربردترین ابزارهای پرداخت وجه است که در معامله‌های متفاوتی از آن استفاده می‌شود. با استفاده از چک می‌توان تراکنش‌هایی با حجم بالا را انجام داد و میزان وجه مورد معامله را در زمان دیگری جابجا کرد. چک مانند یک سند است که به وسیله آن بعد از صدور، حتماً باید مبلغ آن در موعد مقرر به حساب تحویل گیرنده واریز شود. اگر شما در معاملات خود از چک استفاده می‌کنید، باید حتماً از قانون جدید چک آگاه باشید. عدم آگاهی از قوانین چک، باعث می‌شود با چالش‌هایی مواجه شوید و یا حتی از نظر قانونی دچار مشکل شوید. با ما همراه باشید تا در ادامه این مطلب به سوال‌های شما در رابطه با قانون جدید چک و قانون صدور چک پاسخ دهیم.

قانون چک صیادی 1400: از تصویب تا بررسی تغییرات

همانطور که اشاره کردیم، چک یک ابزار مهم برای جابجایی وجه در زمان مشخص است. استفاده از این ابزار، نیازمند یادگیری قوانین مربوط به آن است. در صورت عدم آشنایی با قانون جدید چک، قطعاً با مشکلاتی از جمله صدور چک‌های بی‌محل، معامله‌های غیر شفاف، کاهش اعتماد دیگران و … مواجه خواهید شد. در گذشته مشکلات بسیار زیادی که در زمینه قوانین مربوط به چک وجود داشت؛ بنابراین قانون‌گذاران به فکر افتادند که این قوانین را اصلاح کنند و قانون جدید چک را وضع نمایند؛ بنابراین در سال 1400 قانون چک صیادی وضع و اجرا شد. با وضع این قانون جدید تغییرات مهمی در استفاده از چک ایجاد شد؛ از جمله:

• ثبت چک در سامانه صیاد: با توجه به قانون جدید چک، نوشتن چک به صورت دستی جای خود را به ثبت آن در سامانه صیاد ( سامانه صدور یکپارچه دسته‌چک) داد. به این صورت چک برای افراد بد حساب یا کسانی که سابقه خوبی در استفاده از آن ندارند، صادر نمی‌شود. لازم به ذکر است استفاده از سامانه صیاد برای صدور چک، اجباری است.
• امکان استعلام وضعیت چک: با امکان دسترسی به سوابق صادرکننده چک، گیرنده چک می‌تواند اعتبار صادرکننده چک را بررسی کند و سپس تصمیم به قبول چک بگیرد.
• ایجاد محدودیت بعد از صدور چک بی‌محل: در صورتی که چک برگشت بخورد از اعتبار صادر کننده آن کم می‌شود. به این صورت این شخص با محدودیت‌های عملیات بانکی مواجه می‌شود و ممکن است تا افزایش اعتبار، چکی برای او صادر نشود.
• الزام ثبت اطلاعات: بنا بر قانون جدید چک تمامی اطلاعات چک باید به صورت کاملاً دقیق وارد و ثبت شود.

سامانه صیاد چیست؟

با توجه به قانون جدید چک، صدور چک و استعلام آن از طریق سامانه صدور یکپارچه دسته‌چک یا همان صیاد امکان‌پذیر است. افراد و شرکت‌ها در این سامانه اعتبارسنجی می‌شوند و ممنوعیت آن‌ها برای صدور دسته چک از لحاظ قانونی مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ بنابراین امکان صدور دسته چک برای افرادی که چک برگشتی دارند یا اعتبار آن‌ها کم است وجود ندارد؛ زیرا در این سامانه کلیه سوابق مالی افراد وجود دارد. همچنین بعد از صدور چک در سامانه صیاد، یک کد منحصر به فرد به نام کد یکتا برای هر برگ چک در نظر گرفته شده است. این کد منجر به افزایش اعتبار و اطمینان از صدور آن می‌شود.

قانون چک برگشتی 1402: سخت‌گیری بیشتر، شفافیت بالاتر!

در سال‌های اخیر یکی از بزرگ‌ترین معضل‌ها در زمینه صدور چک، اصطلاح چک برگشتی است. خیلی از افراد بدون اعتبارسنجی خاصی، اقدام به صدور چک‌هایی بی‌محل می‌کردند که در نهایت منجر به مشکلات حقوقی و مالی فراوانی می‌شد. قانون‌گذاران با تصویب قانون چک برگشتی صیادی، این مشکلات را تا حدود زیادی برطرف کردند. قانون‌گذاران با وضع قوانین سخت‌گیرانه برای صادرکنندگان چک، باعث شدند تا در صورت نبودن اعتبار کافی از صدور چک خودداری شود؛ بنابراین اگر شخصی چک برگشتی داشته باشد و اعتبار آن در سامانه صیاد بسیار کم باشد تا زمانی که اعتبار خود را بالا نبرد به هیچ وجه اجازه صدور چک ندارد. همچنین قانون جدید چک برگشتی ۱۴۰۲ و اجبار به ثبت اطلاعات در سامانه صیاد باعث شده است میزان جرائم مربوط به چک و سرقت آن کاهش چشمگیری داشته باشد. در ادامه این مبحث به این سوال پاسخ می‌دهیم که چک برگشتی چیست و چه زمانی چک برگشت می‌خورد. با ما همراه باشید.

چک برگشتی چیست؟

هنگامی که چک شخص صادر کننده در موعد مقرر به شعبه برود ولی حساب او خالی باشد و چک نقد نشود، اصطلاح چک برگشتی یا همان چک بی محل رخ داده است. این مسئله باعث می‌شود دارنده چک به دردسر بیفتد. زیرا در این حالت باید برای نقد کردن آن، مسیر قانونی و حقوقی خاص و زمان‌بری را طی کند. صدور چک برگشتی جرم است و شخصی که مرتکب آن شده است، مجرم شناخته می‌شود.

هدف از قانون چک برگشتی 1402 چیست؟

سامانه صیاد، این امکان را می‌دهد تا بتوان به راحتی سابقه‌ی چک‌های شخص صادر کننده را استعلام کرد. به این صورت تعداد چک‌های وصول شده و چک‌های برگشتی شخص مورد نظر مشخص می‌شود.اهداف قانون جدید چک برگشتی به اختصار به صورت زیر است:

• جلوگیری از صادر شدن چک‌های بی‌محل ( محدودیت بانکی): یکی از مهمترین اهدافی که قانون جدید چک دنبال می‌کند، این است که با اعتبار سنجی افراد از صدور چک‌هایی که احتمال برگشت آن‌ها وجود دارد، جلوگیری شود.
• کاهش چشمگیر پرونده‌های حقوقی مرتبط با چک: به دنبال صادر نشدن چک‌هایی که از اعتبار پایینی برخوردار هستند، پرونده‌های حقوقی مرتبط با آن نیز به طرز چشمگیری کم خواهد شد.
• افزایش سطح اعتماد به چک: در حالت کلی به دلیل وضوح سوابق از طریق استعلام برای شخص دریافت کننده چک، سطح اعتماد کلی به این فرایند بالا می‌رود.

تغییرات کلیدی قانون چک برگشتی 1402

قانون جدید چک، در مورد چک‌های برگشتی نیز تغییرات بسیار مهم و کلیدی ایجاد کرده است. در ادامه به برخی از تغییرات قانون در این زمینه می‌پردازیم:

محدودیت در صدور چک جدید برای صادرکنندگان چک‌های برگشتی

اشخاص صادر کننده چک برگشتی؛ یعنی افرادی که وجه چک را پرداخت نکرده اند و چک آن‌ها برگشت خورده است. مطابق با قانون جدید چک، این افراد اگر اقدامی برای رفع سوءاثر آن انجام ندهند و آن وجه را پرداخت نکنند، دیگر دسته‌چک جدیدی برای آن‌ها صادر نخواهد شد. این محدودیت برای آن‌ها تا زمان رفع سوءاثر چک، باقی خواهد ماند.

مسدود شدن حساب بانکی به میزان مبلغ چک برگشتی 

طبق قانون جدید چک برگشتی به بانک‌ها اجازه داده شده است که حساب‌های صادرکننده چک برگشتی را مسدود کنند. طبق این قانون تمام حساب‌های بانکی شخص بررسی خواهد شد و به میزان مبلغ چک برگشتی، حساب‌های فرد مسدود می‌شود. این محدودیت بانکی تا زمانی که وجه چک پرداخت شود باقی خواهد ماند.

مالیات چک صیادی: نکته‌ای که نباید از دست داد!

یکی از مباحث بسیار مهم در قانون جدید چک، مربوط به مالیات چک صیادی است. اکثر کسانی که در معاملات خود از چک استفاده می‌کنند از این موضوع بی‌خبرند که چک صیادی نیز مشمول مالیات می‌شود. در واقع در حالت کلی، چک‌هایی که صادر می‌شود مشمول مالیات نیستند؛ ولی می‌توانند باعث شناسایی موارد مالیاتی برای سازمان امور مالیاتی کشور باشند. همچنین صدور چک در برخی موارد خاص مشمول پرداخت مالیات است که در زیر به آن اشاره شده است:

• چک در معاملات تجاری کسب و کارها: اگر مبلغ چکی که در معاملات تجاری استفاده می‌شود از حدی بالاتر رود، مشمول پرداخت مالیات خواهد شد.
• چک‌های صادر شده از حساب‌های تجاری: اگر چک از حساب تجاری صادر شود، در بررسی‌های مالیاتی ممکن است مشمول مالیات شود.
• چک‌هایی که برای فرار مالیاتی صادر می‌شوند: برخی افراد هنگام معاملات خود، برای جابجایی وجه به جای عملیات‌های بانکی مرسوم، اقدام به صدور چک می‌کنند؛ زیرا تصور می‌کنند که مالیات فقط به تراکنش‌های بانکی تعلق می‌گیرد و مشمول چک نمی‌شود. این افراد نیز مشمول پرداخت مالیات چک خواهند شد. 

توجه داشته باشید طبق قانون جدید چک، تمامی چک‌هایی که صادر می‌شوند، چون باید در سامانه صیاد ثبت شوند از این طریق توسط سازمان امور مالیاتی کشور مورد بررسی قرار می‌گیرند. مبحث مالیات چک صیادی، مبحث پیچیده و مفصلی است. برای آشنایی بیشتر با این موضوع و فراگرفتن اطلاعات جامع‌تر می‌توانید روی مالیات چک صیادی کلیک کنید و اطلاعات دقیق‌تری در این خصوص دریافت کنید.

بهترین راهکار مدیریت چک برای جلوگیری از مشکلات!

با توجه به این‌که چک یکی از پرکاربردترین ابزارهای انتقال وجه است، آگاهی از قانون جدید چک بسیار ضرورت دارد. آشنایی با قوانین مربوط به چک به شما کمک می‌کند تا با اطمینان خاطر به وسیله چک به معاملات خود بپردازید. عدم آگاهی از این قوانین می‌تواند باعث ضررهای جبران‌ناپذیری برای شما شود. اگر سوال یا ابهامی در مورد این قوانین دارید و یا نیاز به راهنمایی‌های بیشتری در این زمینه حس می‌کنید، راوی حساب در خدمت شماست. با کلیک بر روی مشاور مالیاتی چک می‌توانید در هر زمانی با مشاوران ما ارتباط برقرار کنید. مشاوران ما کنار شما هستند تا بتوانید با آگاهی از قانون چک جدید ، معاملات امنی پیش رو داشته باشید.