آئین‌نامه اجرایی فهرست تلفیقی کسور بیمه و مالیات حقوق و دستمزد

شماره: 46408/ت63970هـ
تاریخ: 1404/03/17

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی - وزارت امور اقتصادی و دارایی
وزارت صنعت، معدن و تجارت - سازمان برنامه و بودجه کشور

هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۴/۳/۱۱ به پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی و مراجع و هیئتهای امنای ذی صلاح) و به استناد بند (ت) ماده (۴) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ و اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین نامه اجرایی بند مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:
 

ماده ۱- در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
۱ - وزارت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
۲ سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور.
۳- سازمان بیمه گر سازمان و صندوقهای فعال در قلمرو بیمه های اجتماعی قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۸۳ که نسبت به دریافت حق بیمه از واحدهای کسب و کار مطابق با قوانین و مقررات مربوط اقدام مینمایند.
۴- سامانه: درگاه مشترک بیمه و مالیات، موضوع بند (ت) ماده (۴) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب.
۵- حق بیمه: وجوهی که به موجب تکالیف قانونی و تحت عناوینی نظیر حق بیمه یا کسور بازنشستگی توسط کارفرمای ذی ربط به سازمانهای بیمه گر مربوط، جهت بهره مندی کارکنان بیمه شده از مزایای قانونی پرداخت میگردد.
۶ - مالیات: مالیات بر درآمد حقوق، موضوع فصل سوم از باب سوم قانون مالیاتهای مستقیم ۱۳۶۶ با اصلاحات بعدی.
۷- کارفرما: اشخاص حقیقی یا حقوقی دارای واحدهای کسب و کار که مکلف به کسر و پرداخت مالیات کارکنان خود به سازمان و حق بیمه واحد مربوط به سازمان بیمه‌گر ذی‌زبط می‌باشند.
8- کسب و کار: فعالیت‌های انتفاعی یا غیر انتفاعی اشخاص حقیق یا حقوقی 5 از طریق اشتغال نیروی کار محقق میشود.
۹- فهرست تلفیقی: فهرستی واحد که حاصل تلفیق فهرست موضوع ماده (۸۶) قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۶۶ با اصلاحات بعدی و صورت مزد و حقوق سازمان بیمه گر بوده و شامل عناوین و اقلام اطلاعاتی مورد نیاز سازمان و سازمان بیمه گر، بابت تعیین و وصول مالیات و حق بیمه میباشد. فهرست تلفیقی توسط سازمان در سامانه بارگذاری میشود.

ماده ۲- اعلام فهرست سازمان‌های بیمه گر و عناوین و اقلام اطلاعاتی مورد نیاز برای محاسبه حق بیمه برعهده وزارت با همکاری سازمان میباشد.
تبصره ۱- سازمان بیمه گر مکلف است ضمن ارسال اطلاعات بیمه شدگان توسط هر کارفرما در مرحله اول، تغییرات بیمه شدگان هر کارفرما را نیز به صورت برخط برای سامانه ارسال نماید به نحوی که کارفرما فقط با تکمیل اقلام متغیر ماه بتواند لیست حق بیمه و مالیات کارکنان خود را مشاهده و پس از تأیید پرداخت نماید.
تبصره ۲- در صورت وجود ابهام در تشخیص مصادیق و اقلام اطلاعاتی سازمان بیمه گر ذی ربط و یا واحدهای کسب و کار، موضوع در کارگروهی متشکل از نمایندگان وزارت (رئیس کارگروه)، سازمان و سازمان برنامه و بودجه کشور، بررسی و در چارچوب قوانین و مقررات، اتخاذ تصمیم خواهد شد.

ماده ۳- سازمان مکلف است براساس اقلام و عناوین اعلامی توسط وزارت، نسبت به طراحی و تهیه فهرست تلفیقی و درج آن در سامانه اقدام و دسترسی لازم را برای واحدهای کسب و کار فراهم نماید.
تبصره ۱- در صورت عدم ارسال اقلام اطلاعاتی مذکور توسط سازمان بیمه گر ذی ربط در مهلت ،یادشده فهرست تلفیقی تهیه شده توسط وزارت و سازمان مبنای اخذ اطلاعات از کارفرما می باشد.
تبصره 2- هرگونه تغییر در اقلام و عناوین مذکور، توسط سازمان بیمه گر ذی ربط جهت ثبت در سامانه از طریق وزارت به سازمان اعلام و برای فهرست تلفیقی دو ماه بعد ملاک عمل خواهد بود. تغییرات اقلام و عناوین یادشده توسط مراجع قضایی، تابع مفاد احکام قطعی صادره قضایی است.
تبصره 3- هرگونه تغییرات احتمالی که در فرایند تعیین مالیات مطالبه و وصول مالیات توسط سازمان شناسایی شود در سامانه ثبت میگردد.

ماده ۴- سامانه باید با رعایت موارد زیر توسط سازمان، با همکاری وزارت طراحی و اجرا گردد:
۱- فهرست تلفیقی را پس از دریافت از کارفرما جهت انجام محاسبات حق بیمه، به صورت برخط به سازمان بیمه گر ذی ربط ارسال و یا امکان دسترسی به آن را برای سازمان بیمه گر فراهم نماید.
۲- امکان واریز مستقیم حق بیمه توسط کارفرما به حساب بانکی سازمان بیمه گر ذی ربط (از طریق درگاه پرداخت سازمان بیمه گر مربوط) را داشته باشد.
3- در صورت ارسال فهرست تلفیقی اصلاحی از سوی کارفرما به سامانه (در مواعد قانونی)، مراتب را به صورت برخط به سازمان بیمه گر مربوط برای بررسی و اقدام قانونی لازم، ارسال نماید.

ماده ۵- کارفرما مکلف است پس از راه اندازی سامانه، نسبت به ارسال فهرست تلفیقی موضوع این آیین نامه از طریق سامانه اقدام نماید.
تبصره ۱- کارفرمایان فاقد سابقه در سازمان یا سازمان بیمه گر، برای دسترسی به سامانه مکلفند نسبت به ثبت نام در پنجره واحد خدمات مالیاتی به نشانی (my.tax.gov.ir) یا ثبت نام در سازمان بیمه گر حسب مورد مطابق قوانین و مقررات مربوط اقدام نمایند. این حکم در خصوص اشخاص موضوع ماده (۸) این آیین نامه جاری نمیباشد.
تبصره ۲- سازمان و سازمان بیمه گر ذی ربط مکلفند اطلاع رسانی لازم را به نحو مقتضی بـ ذی نفعان مرتبط به عمل آورند.

ماده ۶- سازمان بیمه گر ذی ربط مکلف است پس از دریافت فهرست تلفیقی از سامانه، حق بیمه سهم بیمه شده و کارفرما را به صورت برخط محاسبه و در سامانه به کارفرما جهت پرداخت وجه اعلام نماید.

ماده ۷- چنانچه پس از بررسی سازمان و یا سازمان بیمه گر ذی ربط و یا براساس احکام قطعی مراجع قضایی یا قانونی ذی صلاح، هرگونه مغایرتی در فهرست تلفیقی ارسالی توسط کارفرما با میزان مزد و حقوق واقعی پرداخت شده به کارکنان محرز گردد، سازمان بیمه گر ذی ربط و یا سازمان مکلفند اقدامات قانونی لازم را برای اعمال حساب و یا وصول کسری حق بیمه یا مالیات (حسب مورد) بعمل آورند.
تبصره - سازمان (با رعایت مفاد ماده (۲۳۲) قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۶۶ با اصلاحات بعدی) پس از قطعیت رسیدگی و سازمان بیمه گر مکلفند، تغییرات فهرست تلفیقی را به درگاه منعکس نمایند.

ماده ۸- وصول حق بیمه در خصوص اشخاص فاقد کارفرما، نظیر فعالیتهای خویش فرمایی و بیمه شدگان اختیاری و کارفرمایان غیر مشمول فصل مالیات بر درآمد حقوق، از شمول احکام این آیین نامه خارج بوده و تابع ضوابط حاکم بر سازمان بیمه گر ذی ربط میباشند.
تبصره - پرداخت حق بیمه اختیاری موضوع بند (ج) ماده (۲۸) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ و بند (۴) ماده (۲) قانون تأمین اجتماعی ۱۳۵۴ با اصلاحات بعدی توسط کارفرمایان به سازمان تأمین اجتماعی، براساس فهرست مصوب تلفیقی امکان پذیر میباشد

ماده ۹- در اجرای تبصره بند (ت) ماده (۴) قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ و ماده (۳۸) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ با اصلاحات بعدی، در مواردی که انجام کار به صورت مقاطعه (پیمانکاری) به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار میشود، اقدامات زیر انجام خواهد شد:
۱- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است حداکثر در پایان سال اول برنامه نسبت به دریافت الکترونیکی اسناد قراردادهای پیمان، ثبت اطلاعات، قرارداد الحاقات، اصلاحات، فسخ، ابطال، خاتمه و صورت وضعیتها از طرفین قرارداد و دستگاههای اجرایی ذیربط اقدام نماید.
سازمان مذکور مکلف است همزمان با ثبت اطلاعات قرارداد و همچنین در موارد تغییرات آتی قرارداد، نسبت به اعلام نرخ و مبلغ حق بیمه براساس تعهدات طرفین و همچنین صدور مفاصاحساب نهایی در سامانه، اقدام لازم را به عمل آورد.

2-به منظور تسهیل و تسریع در امر انعقاد قراردادهای مذکور و اجرای قوانین و مقررات، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان برنامه و بودجه کشور و سایر دستگاههای اجرایی ذی ربط مکلفند در چارچوب قانون مدیریت داده و اطلاعات ملی مصوب ۱۴۰۱، امکان ارسال الکترونیک دادهها از سامانه مؤدیان مالیاتی، سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد) و پایگاه اطلاعات قراردادهای کشور را به سامانه موضوع این آیین نامه فراهم نمایند.
تبصره ۱- مرکز توسعه تجارت الکترونیک مکلف است قبل از انعقاد قراردادهای پیمانکاری یادشده توسط اشخاص مشمول سامانه تدارکات الکترونیک دولت، اقلام اطلاعاتی موردنیاز جهت تعیین ضریب حق بیمه پیمان را به سامانه سازمان تأمین اجتماعی جهت تعیین نرخ حق بیمه مربوط ارسال نماید.
تبصره ۲- در صورتی که قرارداد توسط واحد متولی در هر دستگاه اجرایی ذیربط و با رعایت قوانین و مقررات مربوط محرمانه تشخیص داده شود، اطلاعات مورد نیاز قرارداد جهت تعیین ضریب پیمان نظیر نوع قرارداد تاریخ شروع، تاریخ پایان و مبلغ قرارداد، توسط واحد متولی به سازمان تأمین اجتماعی ارائه میگردد.
۳- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است ظرف پنج روز کاری پس از دریافت اسناد قرارداد، نسبت به صدور ردیف پیمان و تعیین نرخ حق بیمه از طریق سامانه اقدام و به کارفرما ابلاغ نماید.

۴- دستگاههای اجرایی و نهادهای عمومی غیر دولتی موضوع بندهای (پ) و (ت) ماده (۱) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ و شرکتها و مؤسسات تابعه و وابسته به آنها مکلفند نسبت به کسر حق بیمه از هر صورت وضعیت (متناسب با ضریب پیمان) و واریز آن به حساب سازمان تأمین اجتماعی اقدام نمایند.
در این صورت کارفرما نمی تواند پنج درصد (۵%) مبلغ بهای کل کار را با رعایت مفاد ماده (۳۸) قانون تأمین اجتماعی ۱۳۵۴ با اصلاحات بعدی نگه دارد.

۵ در صورت درخواست کارفرما یا مقاطعه کار مبنی بر دریافت گواهی دوره ای، سازمان تأمین اجتماعی مکلف است نسبت به صدور گواهی الکترونیک براساس میزان کارکرد اعلام شده اقدام نماید.

۶- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است با اتمام دوره قرارداد و پس از دریافت حق بیمه کامل، نسبت به صدور مفاصاحساب الکترونیکی اقدام نماید.

۷- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه نسبت به تدوین جدول ضرایب مقطوع حق بیمه قراردادهای پیمان، متناسب با نوع و مشخصات آنها و اعمال آن در محاسبات مربوط پس از تصویب در مراجع قانونی ذی ربط اقدام نماید.

ماده ۱۰- سازمان مکلف است با رعایت ماده (۲۳۲) قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۶۶ با اصلاحات بعدی و قانون مدیریت دادهها و اطلاعات ملی مصوب ۱۴۰۱، اطلاعات سامانه در حوزه بیمه ای را به صورت برخط در اختیار پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان قرار دهد.

ماده ۱۱- وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی (سازمان امور مالیاتی کشور) و تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان تأمین اجتماعی) مکلفند گزارش عملکرد این آیین نامه را در مقاطع زمانی سه ماهه به کمیسیونهای برنامه و بودجه و محاسبات، اقتصادی و اجتماعی مجلس و دفتر هیئت دولت ارسال نمایند.

محمدرضا عارف
معاون اول رئیس جمهور