شماره: دادنامه 424
تاریخ: 1383/09/01
کلاسه پرونده: 82/473
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: شرکت سرمایه گذاری
موضوع شکایت وخواسته: ابطال بخشنامه شماره 854-10448-4/30 مورخ 1381/01/17 سازمان امور مالیاتی کشور

مقدمه: شاکی شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، در رابطه با نحوه اجرای برخی از مواد قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند ماه 1366 و اصلاحیه مورخ1371/02/07 از جمله تبصره یک ماده 105و ماده 159 برای مأمورین و واحدهای مالیاتی ابهام و تردید وجود داشته است به همین دلیل بخشنامه شماره 42520 /7994-4/30 مورخ 1377/09/04 از طرف معاون وقت درآمدهای مالیاتی وزارت امور اقتصادی و دارایی صادر و در آن اعلام گردید که 10% مالیات شرکت سرمایه پذیر موضوع ماده 105 قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند ماه 1366 و اصلاحیه بعدی آن جزء مالیات های پرداختی شرکت سرمایه گذار محسوب شود و از مالیات متعلق به شرکت سرمایه گذار کسر گردد.
ضمنا مفاد این بخشنامه به تأیید هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی نیز رسیده است و طبق ماده 258 قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند 1366 واصلاحیه بعدی در موارد مشابه لازم الاتباع است و جزء به موجب نظر هیأت عمومی یا قانون قابل تغییر نخواهد بوددر رابطه با بخشنامه فوق الذکر مجددا بخشنامه دیگری به شماره 55364 مورخ 21/11/1377 از طرف معاونت درآمدهای مالیاتی صادر گردید که در آن تقاضای بررسی مجدد موضوع در هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی شده و تقاضا گردید اجالتا از اجرای آن خودداری گردد که با تقاضای ابطال بخشنامه اخیر، هیأت عمومی دیوان طی دادنامه شماره 35 مورخ 1381/02/01 این بخشنامه را به دلیل عدم رعایت ماده 255 قانون مالیات های مستقیم ابطال نموده است،
لیکن قبل از صدور دادنامه مزبور از طرف رئیس سازمان امور مالیاتی کشور بخشنامه دیگری در همین رابطه با شماره 854/10448-4/30 مورخ 1381/01/17 صادر گردیده که مفاد آن مـغایـر مـفاد دادنـامـه فـوق الـذکر مـی باشـد.
با توجـه به مراتب فـوق الـذکر و به دلایل ذیل تقاضای ابطال بخشنامه شماره 854/10448-4/30 مورخ 1381/01/17 رئیس سازمان امور مالیاتی کشور را دارد.
1- با توجه به ماده 47 اصلاح قانون مالیات های مستقیم مصوب 80 ماده 105 قانون قبلی اصلاح و 10% مالیات شرکت موضوع بند (د) ماده 105 حذف گردیده است.
لذا صدور بخشنامه جدید موضوعیت ندارد.
2- در مواردی که قبلا (اصلاحیه مصوب 1380/11/27) برای نحوه اجرای برخی از مواد قانون اسفند سال 1366 بخشنامه ای با توجه به مواد 255 و 258 صادر شده باشد بدون ذکر دلالیل و مستندات قانونی نمی توان مفاد آن را کان لم یکن تلقی نمود.
با عنایت به توضیحات فوق الذکر نظر به اینکه مفا د بخشنامه شماره 854/10448-4/30 مورخ 1381/01/17 رئیس سازمان امور مالیاتی مغایر با بخشنامه شماره 42520/7994-4/30 مورخ 1377/09/04 معاون درآمدهای مالیاتی ودر حقیقت مغایر دادنامه شماره 35 مورخ 1381/12/01 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری می باشد، لذا تقاضای ابطال بخشنامه مذکور رادارد.
سرپرست دفتر حقوقی سازمان امور مالیاتی کشور در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 7748-91 مورخ 1382/08/18 مبادرت به ارسال تصویر نامه شماره 5475-201 مورخ 1382/07/22 شورای عـالی مـالیـاتی نمـوده اند.
در نـامـه اخـیر الـذکر آمده است، برابر مقررات بند "د" ماده 105 قانون مالیات های مستقیم قبل از اصلاحیه مورخ 1380/11/27 از جمع درآمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی 10% به عنوان مالیات شرکت کسر ومازاد به عنوان سود شرکاء وسهامداران تلقی وهر سهامدار یا شریک نسبت به سهم خود از سود حاصله مشمول مالیات به نرخ های مقرر در ماده 131 قانون یاد شده می گردید.
بنابراین 10% مالیات شرکت موضوع بند (د) ماده 105، مالیات شخص حقوقی بوده وارتباطی به سهامداران یا شرکاء ندارد تا به عنوان مالیات علی الحساب سهامداران و شرکاء از جمع مالیات شرکت سرمایه گذار قابل کسر باشد، اما قبلا از سوی معاونت درآمدهای مالیاتی وزارت متبوع بخشنامه شماره 42520/7994 مورخ 1377/09/04 صادر شده که محتوای آن خلاف نظریه فوق بوده و در مدت کوتاهی بعد از آن طی بخشنامه دیگری به شماره 55364 مورخ 1377/11/21 دستور عدم اجرای آن بخشنامه صادر گردید.
سپس رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور جهت تثبیت موضوع دستورالعمل شماره 854/10448-4/30 مورخ 1381/01/17 صادر نموده است که موافق با قانون و مقررات موضوعه می باشد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت الاسلام و المسلمین رازینی و با حضور روسای شعب بدوی و روسا و مستشاران شعب تجدید نظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می نماید.
رأی هیأت عمومی با عنایت به صراحت حکم مقرر در ماده 255 قانون مالیات هایی مستقیم مصوب اسففند ماه 1366 در خصوص وظایف واختیارات شورای عالی مالیاتی در باب تهیه آئین نامه ها وبخشنامه های مربوط به اجرای قانون مزبور و همچنین لزوم جلب نظر آن شورا در مورد آئین نامه ها و بخشنامه هایی که توسط سایر مراجع ذیربط در امور مالیاتی تهیه می شود و تفویض مسئولیت اظهار نظر درباره ی شیوه های مطلوب اجرایی قانون ورفع ابهام در این زمینه، بخشنامه شماره 854/10448-4/30 مورخ 1381/01/17 که بدون رعایت شرایط و ضوابط قانونی مربوط تهیه و تنظیم شده است خارج از حدود اختیارات رئیس سازمان امور مالیاتی در وضع مقررات دولتی تشخیص داده می شود و بخشنامه مورد اعتراض به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می گردد.