آیین‌نامه تعیین انواع تخلفات و جرایم مربوط به سیر و حرکت ناوگان در شبکه حمل و نقل ریلی و نحوه رسیدگی به آنها آیین‌نامه تعیین انواع تخلفات و جرایم مربوط به سیر و حرکت ناوگان در شبکه حمل و نقل ریلی و نحوه رسیدگی به آنها آیین‌نامه تعیین انواع تخلفات و جرایم مربوط به سیر و حرکت ناوگان در شبکه حمل و نقل ریلی و نحوه رسیدگی به آنها آیین نامه شبکه حمل و نقل ریلی

شماره: 242825/ت47938هـ
تاریخ: 1391/12/08
 

وزارت راه و شهرسازی

هیئت وزیران در جلسه مورخ 1391/11/01 بنا به پیشنهاد هیئت مدیره راه‌آهن و به ‌استناد تبصره (1) مـاده (2) قـانون دسترسی آزاد به شبکـه حمـل و نقل ریلـی ـ مصوب 1384ـ ، آیین‌نامه تعیین انواع تخلفات و جرایم مربوط به سیر و حرکت ناوگان در شبکه حمل و نقل ریلی و نحوه رسیدگی به آنها را به شرح زیر تصویب نمود:

آیین‌نامه تعیین انواع تخلفات و جرایم مربوط به سیر و حرکت ناوگان در شبکه حمل و نقل ریلی و نحوه رسیدگی به آنها

ماده1ـ در این آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
الف ـ راه‌آهن: شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران
ب ـ قطار:یک یا چند لکوموتیو متصل بهم و یا متصل به یک و یا چند واگن و مجهز به علایم و تجهیزات لازم طبق ضوابط و مقررات مربوط.
پ ـ بلاک: قطعه خط معینی بین دو نقطه که در یک زمان مشخص فقط یک وسیله نقلیه ریلی می‌تواند در آن وجود داشته باشد.
ت ـ پروانه راه آزاد یا میله راهنما یا چراغ سبز:مجوز ورود وسایط نقلیه ریلی به بلاک.
ث ـ اطاق رله: محل پلمپ شده‌ای که تجهیزات سخت‌افزاری مربوط به علایم الکتریکی در آن قرار داشته و ارتباط بین دستگاه‌های محوطه ایستگاه توسط تجهیزات موجود در آن برقرار می‌گردد.
ج ـ کالاهای خطرناک: مواد یا محمولات دارای امکان انفجار، آتش‌سوزی، خرابی تجهیزات فنی و سایر کالاها و نیز مرگ، مسمومیت، آسیب، سوختگی، تشعشع و یا بیماری انسان یا حیوان به هنگام جابجایی، عملیات بارگیری یا تخلیه و نگهداری.
چ ـ ماشین‌آلات مکانیزه: وسایط نقلیه خودکشش ریلی مورد استفاده برای امور تعمیر و نگهداری خطوط شبکه ریلی.
ح ـ لکومـوتیو سرد(خاموش): لکوموتیوی که نمی‌توان از نیروی کشش آن استفاده کرد.
خ ـ لکوموتیو گرم: لکوموتیوی که از نیروی کشش آن در حمل قطار استفاده می‌گردد.
د ـ خط قبولی: خطی که به منظور ورود وسایط نقلیه ریلی، قبولی توسط ایستگاه قبول‌کننده در اختیار ایستگاه اعزام‌کننده وسایط نقلیه قرار می‌گیرد.
ذ ـ حکم احتیاط: برگه‌ای که در آن موارد احتیاطی از قبیل تقلیل سرعت و تلاقی ثبت و به هنگام اعزام وسایط نقلیه ریلی به مأمورین موظف تحویل می‌گردد.
رـ گاباری:حد مجاز ابعاد فضایی که وسایط نقلیه ریلی می‌توانند از آن عبور نمایند.
زـ دگاژ: آخرین نقطه امن توقف وسایط نقلیه ریلی بین دوخط مجاور.
ژـ سیمافور: پایه‌ای فلزی به ارتفاع حدود شش (6) متر که در انتهای فوقانی آن بازوی متحرکی مجهز به دو چراغ به رنگ‌های قرمز و سبز که حالت‌های مختلف توقف و عبور آزاد را نمایش می‌دهد، وجود دارد.
س ـ ورقه سیر: برگه‌ای که مشخصات قطار از قبیل اسامی مأمورین، شماره لکوموتیو و واگن‌ها، زمان توقف، تلاقی، سبقت، تأخیرات، زمان رسیدن و وقوع هرگونه نقص و بی‌نظمی حین حرکت در آن ثبت می‌گردد.
ش ـ گروه حفاظت و ایمنی: گروهی متشکل از کارشناسان فنی راه‌آهن که به منظور پیشگیری از وقوع حوادث و اتخاذ تمهیدات مناسب در زمان وقوع حوادث و مدیریت آن از قبیل آزادسازی خطوط و رسیدگی سوانح و اجرای سیاست‌های ایمنی راه‌آهن تشکیل می‌شود.
ص ـ گواهینامه: مجوز صادره توسط واحد مربوط راه‌آهن متناسب با نوع وسیله نقلیه ریلی مطابق با ضوابط و مقررات مربوط.
ض ـ گزارش داخلی: گزارش ارایه شده پس از وقوع تخلف به مسئولین مربوط.
ط ـ خطوط علایمی ایستگاه: خطوط تحت پوشش سیستم علایم الکتریکی ایستگاه که وجود یا عدم وجود وسایط نقلیه ریلی در آن مشخص می‌گردد.
ظ ـ سیستم اینترلاکینگ: یک نوع سیستم علایم الکتریکی برای انجام عملیات قبول و اعزام وسایط نقلیه ریلی.
ع ـ پانل: دستگاهی برای انجام عملیات مربوط به ایستگاه‌های تحت فرمان.
ماده2- تخلفات مربوط به سیر و حرکت ناوگان در شبکه حمل و نقل ریلی به شرح زیر تعیین می‌شوند:
1- خروج از ایستگاه بدون دریافت پروانه راه آزاد یا میله راهنما یا چراغ سبز.
2-عبور از چراغ قرمز به منظور ورود به بلاک.
3- عدم رعایت مقررات کالاهای خطرناک و دستورالعمل‌های ایمنی مربوط به توقف واگن‌های حامل کالاهای خطرناک کلاس (1) (مواد منفجره و فرآورده‌های حاوی مواد منفجره) در ایستگاه‌ها و محل‌های تخلیه و بارگیری.
4- مانور واگن‌های حامل کالاهای خطرناک و مواد قابل انفجار تحت کلاس‌های(1)،(2)، (3)،(1-4)، (2-4)،(1- 5)،(2- 5)،(1-6)،(2-6)،(7)،(8) و (9) بدون رعایت هر یک از مفاد دستورالعمل‌های مربوط.
5- تنظیم و تشکیل قطارهای شامل واگن‌های حامل کالاهای خطرناک بدون رعایت مقررات کالاهای خطرناک و دستورالعمل‌های مربوط.
6- حمل مواد منفجره و خطرناک با قطارهای مسافری و باری حامل مواد نفتی بدون رعایت دستورالعمل مربوط.
7- بازکردن درب اطاق رله و تعمیر دستگاه علایم الکتریکی بدون مجوز مسئول وقت ایستگاه.
8- صدور مجوز ورود به اطاق رله و هرگونه اقدام آزمایشی و تعمیراتی بر روی دستگاه‌های علایم الکتریکی محوطه و روی پانل با وجود وسیله در بلاکهای طرفین.
9- عدم دقت در آزمایش ترمز قطار و صدور جواز ترمز به نحوی که احتمال بروز سانحه در آن به تشخیص کمیسیون جلوگیری از سوانح مربوط قابل توجه باشد.
10- اعزام قطار پس از تغییر در آرایش و تشکیلات آن بدون انجام آزمایش ترمز مجدد.
11- عدم آزمایش ترمز قطار پس از اتصال یا انفصال واگن یا لکوموتیو به قطار.
12- اشتغال به کار ماشین‌آلات مکانیزه تعمیرات خط در محدوده ایستگاه‌های علایمی بدون اطلاع مسئول وقت و مأمور علایم الکتریکی.
13- مسدود نکردن خط در هنگام خرابی وسایل نقلیه جاده‌ای بر روی گذرگاه.
14- حرکت لوکوموتیوران و رییس قطار با پروانه راه آ‌زاد، با مندرجات یا مسیر غلط که بی‌توجهی به آن به تشخیص کمیسیون جلوگیری از سوانح مربوط باعث احتمال بروز سانحه در حدقابل توجه باشد.
15- عدم مهار قطار در صورت توقف در طول مسیر و قرار ندادن کفش خط زیر چرخ آخرین واگن به سمت شیب یا برنداشتن کفش خط قبل از حرکت.
16- عدم توجه لکوموتیوران به صحت اتصال لکوموتیوهای سرد و گرم به همدیگر و اتصال لکوموتیو به قطار.
17- عدم رعایت مقررات و دستورالعمل‌های فنی در زمینه تنظیم و آرایش قطارهای حامل کالاهای خطرناک یا آهن‌آلات طویل ریل ـ تیرآهن ـ لوله.
18- اعلام مواد منفجره و خطرناک به عنوان مواد عادی.
19- متوقف نکردن قطار توسط لکوموتیوران در صورت مطلع شدن از فرمان ایست از هر شخص.
20- عدم اعلام ورود قطار به ایستگاه بدون علامت انتهایی به ایستگاه اعزام‌کننده قطار.
21- عدم اعلام فوری فرار قطار توسط مسئول وقت ایستگاهی که خبر آن را دریافت نموده به ایستگاه سمت فرار و کنترلر وقت و در صورت امکان به راهداران مسیر.
22- حرکت قطار در راه مانده که تقاضای لوکوموتیو امداد کرده است، بدون اجازه کنترل یا مرکز فرماندهی(c.t.c) و(rc) و ایستگاه‌های طرفین.
23- اعزام قطار با میله راهنمایی که مربوط به آن بلاک نباشد.
24- عبور از سیمافور بدون علامت سبز سوزنبان.
25- استفاده از میله راهنما در مدت تعمیر و خرابی دستگاه آن.
26- عدم مهار قطار با ترمزهای دستی موجود در صورت خاموشی لکوموتیو.
27- عدم مهار واگن‌های متوقف در ایستگاه به وسیله ترمز دستی و کفش خط.
28- نبستن ترمز دستی و قرار ندادن مناسب کفش خط در زیر واگن‌های تحت بارگیری و تخلیه برابر مقررات.
29- عدم توجه به داشتن خط آزاد در هنگام قبول قطار.
30- پذیرش قطار به خطی غیر از خط قبولی توسط سوزنبان بدون رعایت مقررات مربوط.
31- عدم دقت در بازدید کامل و دقیق قطار اعزامی.
32- عدم دقت در بارگیری و باربندی محصولات روی واگن و اعزام و یا واگذاری واگن‌های باردار به عنوان خالی و یا خالی به عنوان باردار.
33- رانندگی وسایل نقلیه ریلی بدون داشتن مجوز یا گواهینامه مربوط به آن وسیله.
34- نبستن به موقع گذرگاه (با مستحفظ) توسط راهدار.
35- عدم دقت در بازدید وضعیت قطار در مبداء حرکت بر طبق مقررات مربوط.
36- عدم توجه به صحت و مجاز بودن مشخصات قطار از قبیل وزن، طول، میزان ترمز، تعداد واگن و نحوه اتصال واگنها به قطار از نظر قلاب، باردار و خالی.
37- واگذاری رانندگی وسایل نقلیه ریلی به افراد غیرمجاز.
38- عدم رعایت دستور احتیاطی ثبت شده در احکام احتیاط.
39- عدم سیر با سرعت مطمئنه هنگامی که دید راهبر به هر علت محدود بوده یا سطح ریل پوشیده از برف و ماسه باشد.
40- عدم توقف با سرعت سرمانورچی در صورت ابلاغ مسئول وقت ایستگاه.
41- مانور بر روی سوزن‌های خطوط قبول و اعزام قطار بدون اجازه مسئول وقت ایستگاه.
42- خروج از حدود ایستگاه به منظور مانور بدون اطلاع متصدی ترافیک ایستگاه.
43- اتصال یا اعزام واگن‌های خارج شده از خط و سانحه دیده بدون اجازه کتبی بازدیدکننده آلات ناقله.
44- قبول قطار قبل از صدور دستور توقف مانور در ایستگاه.
45- دخالت دادن افراد غیرمجاز در قبول و اعزام وسایط نقلیه ریلی یا اعلام ورود قطار به ایستگاه.
46- قبول قطار برای سبقت بدون داشتن حداقل یک خط آزاد.
47- تسلیم پروانه راه آزاد یا میله راهنما قبل از اطمینان از صحت سوزن‌های مسیر.
48- عدم جلوگیری از دخالت مأمورین و افراد غیرمجاز در استفاده از دستگاه‌های علایم الکتریکی.
49- تقسیم قطار با کمتر از پنجاه درصد ترمزدستی در بلاک با شیب و فراز بیش از پانزده در هزار.
50- اعزام قطار با فشار ترمز کمتر از میزان مندرج در جدول نسبت به ترمز قطارها از ایستگاه‌های تشکیلاتی.
51- حرکت یا ادامه سیر با رنگ مشکوک علایم.
52- قفل نکردن سوزن‌های مسیر قبولی قطار.
53- قرار ندادن تیغه‌های سوزن در جهت صحیح در هنگام قبول قطار.
54- عدم توجه به آزاد نبودن ترمزدستی و ترمز هوای قطار و سلامت آن‌ها و همچنین نبود هوا در واگن انتهایی قطار در آغاز حرکت.
55- اعزام وسایل نقلیه ریلی و ماشین‌آلات خطی به محل عملیات بدون ایجاد دو ایستگاه موقت با تجهیزات ارتباطی لازم در طرفین محل عملیات.
56- بازنمودن پلمپ جعبه هندل بدون تلفنگرام در ایستگاه‌های علایمی.
57- تغییر مسیر سوزن بدون دستور مسئول وقت ایستگاه.
58- عدم استفاده از ترمز هوای واگن‌های مسافری یا رستوران یا توشه یا واگن‌های حامل مواد منفجره و محترقه در هنگام مانور.
59- استـفاده از ترمز هوا و ترمزدستی واگن‌های مسقف چوبی حامل کالاهای خطرناک.
60-عدم توجه به سلامت تلفن و راهبند گذرگاه در هنگام تحویل و تحول.
61- انفصال وسایل نقلیه ریلی در خطوط تأمین و قرار ایستگاه.
62- اتصال و اعزام واگن هایی که دارای بریدگی چرخ بیش از حد مجاز می باشند.
63- حرکت دادن لکوموتیو منفرد، قطار مسافری و باری بدون نوار سرعت نما.
64- عدم تسلیم حکم احتیاط (در صورت لزوم) یا عدم اخذ امضاء از رییس قطار و لکوموتیوران.
65 ـ انجام هرگونه عملیات که احتمال اختلال در سیستم علایم ایستگاه را داشته باشد (تعویض ریل و قطعات سوزنهای ایستگاه‌های علایمی) بدون اطلاع مسئول وقت ایستگاه و مأمورین علایم.
66- تعلل کنترلر وقت نسبت به صدور دستورات لازم در خصوص وسیله نقلیه فراری به ایستگاه‌های سمت فرار.
67 ـ تغییر مسیر سوزن قبل از عبور کامل وسایل نقلیه و دگاژشدن آن.
68 ـ عدم دقت در بازدید قطار وارده و انجام اقدامات لازم.
69 ـ عدم دقت و توجه مأمور فنی قطارهای مسافری به کارکرد صحیح قسمت‌های متحرک واگن‌های قطار و رفع نقص آنها.
70ـ اعزام لکوموتیوها، سالن‌های مسافری، رستوران، توشه، مولدبرق و استیم (مولدبخار) بدون کپسول آتش‌نشانی یا کپسول آتش‌نشانی که تاریخ شارژ آنها منقضی شده باشد.
71ـ عدم تشخیص نواقص و خرابی‌های خط و ادوات مربوط و عدم اقدام لازم در مورد رفع آنها طبق دستورالعمل‌های مربوط.
72ـ مسدود نکردن بلاک در صورت فقدان علامت انتهای قطار.
73ـ عدم اطلاع شرایط مخاطره‌آمیز موجود در بلاک به مسئول وقت ایستگاه بعدی قبل از ورود کامل قطار به ایستگاه.
74ـ عدم اعلام ورود کامل قطار به ایستگاه به مسئول وقت ایستگاه.
75ـ عدم توجه به دگاژ شدن وسایل نقلیه ریلی و واگن‌های متوقف در ایستگاه.
76ـ انفصال و توقف واگن در حدفاصل آخرین سوزن خروجی و علامت حدود ایستگاه.
77ـ عدم دقت و احتیاط لازم و کافی در مانور واگن‌هایی که دارای برچسب احتیاطی هستند.
78ـ اعزام قطار با طول بیش از طول مجاز تعیین شده بدون رعایت مقررات مربوط.
79ـ اتصال و اعزام واگنهایی که دارای اضافه بار یا بارگیری یک طرفه یا باربندی نامطمئن هستند.
80 ـ قبول تلاقی بدون داشتن حداقل دو خط آزاد.
81 ـ اعزام و قبول اولین وسیله نقلیه ریلی با سرعت عادی به بلاکی که در آن تامپون یا قطعاتی از واگنها افتاده باشد.
82 ـ عدم رعایت گاباری در بارگیری و اعزام وسایل نقلیه ریلی و حریم گاباری در موقع تخلیه.
83 ـ در اختیار گذاشتن رمز شخصی دستگاه توسط اپراتورهای (c.t.c) به سایر همکاران (c.t.c) .
84 ـ استفاده از بی‌سیم برای کارهای شخصی.
85 ـ واگذاری بی‌سیم به افراد غیرمجاز. 86 ـ بازکردن بی‌سیم توسط کاربران و افراد غیرمجاز.
87 ـ عدم پاسخگویی به بی‌سیم.
88 ـ استفاده کردن از بی‌سیم در زمان دشارژ بودن باطری.
89 ـ عدم استفاده از پارتی لاین در هنگام قبول و اعزام و ورود و خروج وسائط نقلیه ریلی.
90ـ قراردادن اطلاعات ضبط مکالمات پارتی‌لاین در اختیار افراد غیرمجاز و استفاده از آن به نفع دیگری.
91ـ حرکت دادن واگن دارای برچسب قرمز بدون اطلاع و موافقت متصدی بازدید.
92ـ عدم تعیین سرعت مطمئنه برای اعزام واگن‌های تعمیری.
93ـ عدم توجه به سلامت ترمزهای هوا و دستی و توزیع صحیح ترمز دستی در قطار و قرار ندادن دسته‌های ترمز واگنها در وضعیت مناسب در آرایش.
94ـ عدم توجه و عدم اعلام افتادن تامپون انتهایی قطار به مسئول وقت ایستگاه توسط سوزنبان.
95ـ قفل نکردن دربهای سالن مسافری در هنگام حرکت قطار از ایستگاه‌ها توسط مأمورین سالن (مهماندار).
96ـ عدم توجه به خارج از گاباری بودن محموله واگنها در انجام عملیات مانور.
97ـ ترک لکوموتیو توسط مأمورین موظف آن به طور همزمان.
98ـ اتصال یا اعزام واگن‌های دارای بارگیری خارج از گاباری بدون رعایت دستورالعمل.
99ـ قراردادن بوم جرثقیل در جهت حرکت قطار به استثنای جرثقیل کایرو.
100ـ عدم دگاژ وسایل نقلیه ریلی در ایستگاه.
101ـ انجام مانور در خطوط تعمیر بدون اطلاع و اجازه مسئولین ذی‌ربط.
102ـ عدم توجه و اطمینان از بارگیری حدمجاز واگن.
103ـ عدم تکافوی ترمز قطار هنگام عملیات مانور.
104ـ صدور فرمان حرکت قبل از تغییر کامل مسیر سوزن و چسبیدن تیغه به ریل پهلویی.
105ـ اعزام وسیله نقلیه مورد تلاقی قبل از اطمینان ورود کامل قطار اول.
106ـ مراجعت قطار از بلاک بدون رعایت مقررات مربوط.
107ـ نصب هرگونه تلفن یا وسایل ارتباطی بر روی سیستم تلفن بلاک.
108ـ اعزام همزمان دو قطار به دو جهت مخالف که مستلزم خروج همزمان دومیله راهنما باشد.
109ـ تحویل مستقیم میله راهنمای دریافتی از قطار وارده به قطار خروجی.
110ـ انجام هرگونه عملیات بر روی خطوط علایمی ایستگاه بدون مسدود کردن خط مورد نظر یا رعایت مقررات مربوط.
111ـ تعمیر دستگاه علایم الکتریکی بدون اطمینان کامل از عدم تغییر در رنگ علایم و اختلال در تردد وسایل نقلیه با خارج از سرویس نمودن دستگاه‌های علایم تا خاتمه عملیات.
112ـ حرکت لکوموتیوران پس از رویت چراغ زرد ثابت یا چشمک زن، بدون مسدود کردن خط مورد نظر وفق مقررات مربوط.
113ـ صدور فرمان حرکت قبل از حصول اطمینان از بازشدن ترمزدستی و برداشت کفش‌های خط.
114ـ انفصال و یا قراردادن یک یا چند واگن روی خطوط ایستگاه دارای شیب و فراز بدون رعایت ضوابط اعلام شده.
115ـ عدم اعزام به موقع سوزنبان به سرسوزن ورودی برای قبول وسایط نقلیه ریلی.
116ـ حمل واگن بدون بارنامه یا صدور بارنامه مخدوش و ناقص برای واگن.
117ـ عدم جلوگیری لکوموتیوران از سوار شدن افراد غیرمجاز به لکوموتیو یدک.
118ـ حرکت قطار بدون حضور کلیه مأمورین ذی‌ربط قطار.
119ـ حرکت لکوموتیوران مانور بدون دستور شخص سرمانورچی یا رییس قطار.
120ـ قراردادن و اعزام واگن‌های دارای برچسب تعمیری در قطار بدون اخذ مجوز.
121ـ اتصال واگن‌های با اختلاف مرکز تامپون بیش از حد مجاز.
122ـ اعزام قطار قبل از تحقق پنج شرط در سیستم جواز راه آزاد.
123ـ وارد نمودن همزمان دو وسیله نقلیه ریلی از طرفین ایستگاه، بدون داشتن خط تأمین در طرفین آن.
124ـ ورود به ایستگاه‌ها و توقفگاه‌های موقت در خطوط جدید که تحت بهره‌برداری نیستند بدون توقف قبل از سوزن ورودی و اطمینان از سلامت و صحت مسیر.
125ـ سوارکردن افراد در واگنت متصل به درزین.
126ـ عدم اجرا یا تأخیر در اجرای فرمان حرکت پس از صدور دستور حرکت.
127ـ عدم رعایت سرعت مجاز در طول خط و هنگام عملیات مانور.
128ـ عدم گزارش فوری خرابی و عیب و نقص سوزنها.
129ـ عدم اعزام بازدیدکننده برای بازدید قطار ورودی.
130ـ عدم ثبت معایب واگن‌های قطار وارده در دفتر بازدید.
131ـ عدم ثبت واگن‌های تعمیری باقیمانده از کشیک قبل در دفتر گزارش روزانه بازدید.
132ـ متوقف نمودن قطار در محلهای خارج از برنامه بدون اخذ مجوز کنترل.
133ـ بارگیری واگن‌هایی که موعد تعمیرات مقرره آنها فرارسیده است.
134- عدم تشخیص و اقدام لازم در مورد اشکالات و خرابی‌های ترانشه‌ها و آبروها طبق دستورالعمل‌های مربوط.
135ـ سوار و پیاده کردن مسافر در خارج از ایستگاه‌های تعیین شده.
136ـ به همراه نداشتن وسایل و تجهیزات تعیین شده در برابر مقررات.
137ـ ترک محل خدمت توسط مأمورین.
138ـ بازبودن دربها و محکم نبودن لبه‌های واگنها در هنگام مانور.
139ـ عدم ثبت یا اعلام به موقع رفع سریع خرابی دستگاه‌های علایم الکتریکی و تجهیزات مربوط.
140ـ عدم نصب تابلو ایست در طرفین واگنهای تعمیری هنگام تعمیر.
141ـ بازکردن درب سالن مسافری قبل از توقف کامل توسط مأمور سالن (مهماندار) و مأمور پذیرایی.
142ـ سوارکردن مسافر و افراد متفرقه به قطار باری.
143ـ عدم استفاده لکوموتیوران قطار مسافری و کمک آنها و لکوموتیوران و رییس قطار باری از عینک در صورت ضعف بینایی و نیاز به عینک طبق تجویز پزشک و عکس الصاق شده به گواهینامه.
144ـ عدم گزارش تخلفات انجام گرفته به مسئولین مربوط.
145ـ عدم ثبت شماره واگن‌های متوقف در ایستگاه که ترمزدستی آنها بسته شده است.
146ـ عدم تکمیل و تحویل ورقه سیر به مسئول وقت ایستگاه توسط رییس قطار.
147ـ عدم جلوگیری لکوموتیوران از سوارشدن افراد غیرمجاز به لکوموتیو.
148- نپوشیدن لباس و کفش (یونیفورم سازمانی) تعیین شده برابر مقررات.
ماده3ـ مأمورین و مسئولین ذی‌ربط موظفند به محض مشاهده تخلف مراتب را به مدیرکل یا معاون فنی اداره کل مربوط گزارش و رونوشت آن را به گروه حفاظت و ایمنی به طور همزمان ارسال نمایند.
تبصره ـ دستورالعمل چگونگی تهیه و تنظیم گزارش تخلفات و گزارش داخلی آنها حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه به تصویب هیئت مدیره راه‌آهن می‌رسد.
ماده4ـ پس از اخذ گزارش بلافاصله اقدامات زیر به منظور تعیین متخلف و اعمال جریمه صورت می‌گیرد.
1-در صورتی که محل وقوع تخلف و محل تشخیص آن در یک اداره کل باشد، رییس گروه حفاظت و ایمنی مربوط پس از ارجاع موضوع توسط مدیرکل یا معاون فنی نسبت به بررسی و تهیه گزارش اقدام و مراتب را به کمیسیون جلوگیری از سوانح مربوط جهت تصمیم‌گیری درخصوص تعیین نوع تخلف و میزان جریمه در چارچوب ماده (7) اعلام می‌نماید.
2- در صورتی که محل وقوع تخلف و محل تشخیص آن در دو اداره کل باشد، در این صورت معاون فنی محل تشخیص تخلف، مراتب را به اداره کل محل وقوع تخلف جهت ارسال موضوع به کمیسیون جلوگیری از سوانح مربوط جهت تصمیم‌گیری درخصوص تعیین نوع تخلف و میزان جریمه در چارچوب ماده (7) اعلام می‌نماید.
ماده5 ـ چنانچه وقوع تخلف ناشی از فعل یا ترک فعل بیش از یک شخص باشد، جریمه متعلقه براساس مقررات عمومی سیر و حرکت و دستورالعمل‌های فنی راه‌آهن به نسبت میزان مسئولیت هر یک از اشخاص متخلف تعیین می‌گردد.
ماده6 ـ در صورت ارتکاب چند تخلف، مبلغ جریمه به میزان مقرر در ماده (?) برای هر تخلف به طور جداگانه تعیین و اعمال می‌گردد.
ماده7ـ جریمه هر یک از تخلفات مندرج در ماده (?) به شرح زیر می‌باشد:
الف ـ بندهای (1) تا (11) مبلغ ده‌میلیون (10،000،000) ریال
ب ـ بندهای (12)تا (25) مبلغ هشت‌میلیون (8،000،000) ریال
پ ـ بندهای (26) تا(40) مبلغ هفت‌میلیون (7،000،000) ریال
ت ـ بندهای (41) تا (54) مبلغ شش‌میلیون (6،000،000) ریال
ث ـ بندهای (55) تا(64) مبلغ پنج‌میلیون وپانصدهزار (5،500،000) ریال
ج ـ بندهای (65) تا (77) مبلغ پنج‌میلیون (5000000) ریال
چ ـ بندهای (78) تا (92) مبلغ چهارمیلیون و پانصدهزار (4،500،000) ریال
ح ـ بندهای (93) تا (102) مبلغ چهارمیلیون (4،000،000) ریال
خ ـ بندهای (103) تا (115) مبلغ سه‌میلیون وپانصدهزار (3،500،000) ریال
دـ بندهای (116) تا (130) مبلغ سه‌میلیون (3،000،000) ریال
ذـ بندهای (131) تا (135) مبلغ دومیلیون (2،000،000) ریال
رـ بندهای (136) تا (148) مبلغ یک‌میلیون (1،000،000) ریال
ماده8 ـ وجوه حاصل از جرایم به عنوان درآمد عمومی کشور نزد خزانه‌داری کل کشور واریز می‌گردد.
ماده9ـ جریمه‌های تعیین شده برای هر تخلف تا سقف ده‌میلیون (10،000،000) ریال قطعی و از ده‌میلیون (10،000،000) ریال تا بیست‌میلیون (20،000،000) ریال قابل تجدیدنظر در کمیسیون عالی رسیدگی به سوانح راه‌آهن می‌باشد.
ماده10ـ تخلف و جریمه تعیین شده در موارد قابل تجدیدنظر حداکثر ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ به متخلف قابل اعتراض می‌باشد.
تبصره1ـ آرای کمیسیون عالی رسیدگی به سوانح راه‌آهن به صورت الکترونیکی (به آدرس الکترونیکی) و پستی (به آخرین اقامتگاه شرکت) قابل ابلاغ خواهد بود.
تبصره2ـ در صورت عدم اعتراض متخلف و پس از انقضای مهلت مقرر جریمه تعیین شده قطعی خواهد شد.
ماده11ـ متقاضی تجدیدنظر باید درخواست اعتراض را به صورت کتبی به اداره کل مربوط تحویل و رسید دریافت نماید.
ماده12ـ اداره کل مربوط پس از وصول درخواست اعتراض باید بلافاصله آن را ثبت و به دبیرخانه کمیسیون عالی رسیدگی به سوانح راه‌آهن ارسال نماید. در این صورت موضوع حداکثر ظرف یک ماه توسط کمیسیون یادشده رسیدگی و اتخاذ تصمیم می‌گردد. نظر کمیسیون مذکور قطعی می‌باشد.
تبصره ـ در صورت ضرورت از فرد یا افراد متخلف و همچنین نماینده شرکت متبوع آنها جهت حضور در جلسه رسیدگی دعوت به عمل می‌آید.
ماده13ـ متخلف موظف است حداکثر ظرف سی (30) روز از تاریخ ابلاغ جریمه قطعی، نسبت به پرداخت آن اقدام نماید، در غیر این صورت راه‌آهن می‌تواند بدون رعایت هرگونه تشریفات قضایی یا اداری جریمه مذکور را به حساب شرکت متبوع متخلف منظور و از محل مطالبات آن شرکت برداشت نماید.
ماده14ـ در صورت تکرار تخلفات بندهای (1) تا (122) ماده (2) برای یک بار و بندهای (123) تا (148) ماده یاد شده برای دو بار در مدت کمتر از یک سال، مرتکب به‌مبلغی بیش از جریمه‌های قبلی و تا سقف بیست‌میلیون (20،000،000) ریال محکوم خواهد شد.
ماده15ـ چنانچه تخلف انجام شده منجر به بروز سانحه و یا ورود خسارت اعم از مالی یا جانی گردد در این صورت مطابق تبصره (2) ماده (2) قانون دسترسی آزاد به شبکه حمل و نقل ریلی ـ مصوب1384ـ ، میزان مسئولیت‌های کیفری و مدنی متخلفین توسط کمیسیون‌های جلوگیری از سوانح راه‌آهن تعیین می‌گردد.
ماده16ـ در صورت بروز هرگونه اختلاف بین ادارات کل در رابطه با نحوه اجرا و رسیدگی به تخلفات و جرائم این آیین‌نامه، موضوع توسط رییس کمیسیون عالی سوانح راه‌آهن بررسی و اتخاذ تصمیم می‌گردد.
ماده17ـ در صورت ارتکاب هر یک از تخلفات موضوع این آیین‌نامه توسط کارکنان راه‌آهن، مراتب به هیئت‌های رسیدگی به تخلفات اداری ارجاع می‌شود.

محمدرضا رحیمی
معاون اول رئیس جمهور