اصلاح آیین نامه اجرایی تبصره (2) ماده (169) اصلاحی قانون مالیات های مستقیم موضوع تصویب نامه شماره 46906/ت53401هـ مورخ 1396/04/24

• 46906-ت53401هـ

شماره: 46906/ت53401هـ تاریخ: 1396/04/24 تصویب نامه هیأت وزیران بسمه تعالی "باصلوات بر محمد و آل محمد" وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ـ اتاق اصناف ایران هیأت وزیران در جلسه 1396/04/18 به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف ایران و به استناد تبصره (2) ماده (169) اصلاحی قانون مالیات­های مستقیم ـ مصوب1394ـ آیین ­نامه اجرایی تبصره یادشده را به شرح زیرتصویب کرد: آیین­ نامه اجرایی تبصره (2) ماده (169) اصلاحی قانون مالیات­های مستقیم ماده 1ـ در این آیین­ نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می­ روند: الف ـ قانون: قانون مالیات ­­های مستقیم ـ مصوب 1366 ـ و اصلاحیه­ های بعدی آن. ب ـ سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور. پ ـ اتاق: اتاق اصناف ایران. ت ـ سامانه صندوق فروش: سامانه‌ای اعم از صندوق فروش یا رایانه یا پایانه پرداخت متصل به شبکه پرداخت بانکی یا نرم افزار کاربردی که به اختصار "تجهیزات مشابه" نامیده می شوند‌، شامل سخت افزار و نرم افزار با امکان اتصال به سامانه سازمان که حداقل قابلیت لازم برای ثبت اطلاعات فروش کالا و خدمات واحد کسب و کار را دارد [1]. این سامانه براساس استانداردهای نرم­ افزاری و سخت­ افزاری که توسط سازمان و با همکاری وزارتخانه ‌­های ارتباطات و فناوری اطلاعات و صنعت، معدن و تجارت تعیین می­ شود طراحی و مدیریت می ­گردد. این استانداردها شامل ضمیمه­ هایی است که پیاده ­سازی اطلاعات را در محیط ‌ های سیستم عامل ‌ های مختلف فراهم می­ نماید. ث ـ شماره شناسه: شماره منحصر به فردی که توسط سازمان برای هر سامانه صندوق فروش اختصاص می­یابد. در مواردی که حسب درخواست مودی، واحد کسب و کار با توجه به حجم فعالیت به بیش از یک سامانه صندوق فروش نیاز داشته باشد در صورت تأیید سازمان برای هر سامانه مذکور شماره مجزا اختصاص می­ یابد. ج ـ حافظه­ مالیاتی: حافظه الکترونیکی که برای ثبت مستمر اطلاعات سامانه صندوق فروش استفاده می‌گردد و حذف و تغییر اطلاعات در آن امکان­ پذیر نمی­ باشد. حافظه مالیاتی می تواند به شکل سخت افزار یا نرم افزار (سامانه ابری یا کارساز (سرور)) متصل به سامانه صندوق فروش استفاده شود[2]. چ ـ فایل الکترونیکی: قالب و اقلام اطلاعات الکترونیکی سامانه صندوق فروش که مشخصات آن بر اساس بسته ­­های تبادل اطلاعات توسط سازمان طراحی، تعریف و اعلام می­ شود. ح ـ اشخاص مشمول: اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع قانون که متناسب با حجم و نوع فعالیت، حسب اولویت­بندی، تعیین و اعلام شده یا می­ شوند. ماده 2ـ حذف شد[3]. ماده 3ـ سازمان مکلف است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتاق به تدریج و براساس اولویت، اشخاص مشمول را تعیین و مراتب را حداکثر تا پایان شهریورماه هر سال از طریق درج در یکی از روزنامه­­های کثیرالانتشار و روزنامه رسمی کشور اعلام نماید. تبصره 1 - در مواردی که صاحبان مشاغل موضوع این آیین ‌نامه مشمول قانون نظام صنفی کشور - مصوب 1382 - و اصلاحات بعدی آن نیستند، سازمان مکلف است فراخوان آنها را با همکاری وزارتخانه ذی‌ صلاح و حسب مورد تشکل حرفه‌ ای ذی ربط اعلام کند. تبصره 2 - سازمان موظف است با توجه به فراخوان های مشمولین قبلی نصب و استفاده از سامانه صندوق فروش، ظرف یک ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این تصویب نامه، فهرست کامل مشمولین نصب و استفاده از سامانه صندوق فروش را به روش پیش بینی ‌شده در قانون اعلام کند[4]. ماده 4ـ اشخاص مشمول مکلفند پس از انتشار آگهی فراخوان، حداکثر تا پایان دی ماه همان سال نسبت به نصب سامانه صندوق فروش و ثبت درخواست تخصیص شماره شناسه در درگاه عملیات الکترونیکی سازمان با ذکر ویژگی و مشخصات سامانه صندوق فروش اقدام نمایند. تبصره - صاحبان مشاغلی که پس از انتشار آگهی فراخوان در هر سال، تأسیس یا ایجاد می شوند، مکلفند ظرف چهار ماه از شروع فعالیت، نسبت به نصب سامانه صندوق فروش و ثبت درخواست تخصیص شماره در درگاه عملیات الکترونیکی سازمان با ذکر ویژگی و مشخصات سامانه صندوق فروش اقدام کنند.[5] ماده 5 ـ سازمان مکلف است ظرف دو ماه پس از ثبت درخواست اشخاص مشمول و بررسی موضوع، در صورت تطابق مشخصات فنی سامانه صندوق فروش با ویژگی­های اعلام شده نسبت به تخصیص شماره شناسه برای هر سامانه صندوق فروش اقدام نماید. ماده 6 - اشخاص مشمول مکلفند از ابتدای اولین ماه بعد از تاریخ اخذ شماره شناسه موضوع ماده (5) این آیین نامه، نسبت به راه اندازی و بهره برداری از سامانه صندوق فروش و ثبت معاملات خود در آن و صدور صورتحساب فروش کالا و خدمات یا حسب مورد رسید خرید صادر شده از پایانه پرداخت متصل به شبکه پرداخت بانکی، اقدام کنند. تبصره - در مورد اشخاص مشمول که نرم افزار سامانه صندوق فروش آنها دارای قابلیت ثبت عملیات خرید و فروش (کالا و خدمات)، هزینه و نگهداری حساب موجودی کالا باشد، اطلاعات خروجی سامانه مزبور حسب مورد جایگزین دفاتر، اسناد و مدارک موضوع آیین نامه ماده (95) قانون خواهد بود.[6] ماده 7ـ به منظور ایجاد تناظر بین معاملات ثبت شده در سامانه صندوق فروش و پرداخت های انجام شده در شبکه پرداخت بانکی، اشخاص مشمول مکلفند شماره حساب یا حساب های بانکی مورد استفاده برای فعالیت شغلی خود و شناسه یکتای پایانه پرداخت متصل به شبکه پرداخت بانکی مورد استفاده در واحد شغلی خود را از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان اعلام کنند. تبصره - اشخاص مشمول مکلفند در موارد استفاده از حساب بانکی جدید یا پایانه پرداخت متصل به شبکه پرداخت بانکی جدید، مراتب استفاده را ظرف ده روز از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان اعلام نمایند.[7] ماده 8 ـ اشخاصی که از سامانه صندوق فروش استفاده می‌نمایند مکلفند در هنگام رسیدگی، حسب درخواست کتبی مأموران مالیاتی ذی ­ ربط (با رعایت آیین­ نامه ماده (219) قانون)، ضمن ارایه دستورالعمل نحوه کار با سامانه یادشده، امکان دسترسی لازم به اطلاعات آن سامانه را فراهم ­نمایند. ماده 9ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است با همکاری سازمان ظرف یک سال از تاریخ لازم الاجرا شدن این تصویب نامه، پایانه های پرداخت اعم از پایانه های پرداخت کارتخوان و پایانه های پرداخت مجازی مانند درگاه پرداخت اینترنتی را ساماندهی کند و با ایجاد تناظر بین آنها با مجوز فعالیت و شماره اقتصادی بنگاه های اقتصادی، به هر یک از پایانه های پرداخت، شناسه یکتا اختصاص دهد. پس از گذشت زمان مذکور، ارایه خدمت به پایانه های پرداخت فاقد شماره یکتا متوقف خواهد شد. تبصره - بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است اطلاعات مربوط به تراکنش های شبکه پرداخت بانکی (شاپرک) و شبکه شتاب را به ترتیبی که سازمان درخواست می کند، در اختیار آن قرار دهد.[8] ماده 10ـ در مواردی که اشخاص مشمول به هر دلیل تصمیم به کاهش تعداد سامانه صندوق ­ های فروش داشته باشند مکلفند درخواست خود را ظرف (10) روز از روز توقف بهره ­برداری از سامانه صندوق فروش از طریق ثبت در درگاه عملیات الکترونیکی سازمان به اداره امور مالیاتی مربوط ­اعلام­ نمایند. ماده 11ـ اشخاص مشمول مکلفند مراتب تعطیلی، توقف دایم یا موقت فعالیت بیش از یک ماه خود را حداکثر تا یک ماه از تاریخ تعطیلی یا توقف از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان یا به صورت مکتوب به سازمان اعلام یا مراتب را از طریق پست سفارشی به سازمان ارسال کنند. تبصره 1 - در مواردی که توقف فعالیت واحد کسبی به حکم مراجع ذی صلاح قانونی باشد یا در موارد وقوع حوادث غیرمترقبه، اشخاص مشمول مکلفند ظرف سه ماه از توقف فعالیت واحد کسبی، مراتب را از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان یا به صورت مکتوب به سازمان اعلام یا مراتب را از طریق پست سفارشی به سازمان ارسال کنند. تبصره 2 - اشخاص مشمولی که فعالیت شغلی آنها تغییر می کند، مکلفند ظرف دو هفته تغییرات انجام شده را از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان یا به صورت مکتوب به سازمان اعلام یا مراتب را از طریق پست سفارشی به سازمان ارسال کنند. تبصره 3 - اشخاص حقوقی مشمول و همچنین صاحبان مشاغل مشمول که از مصادیق تبصره‌ های (1) و (3) ماده (3) آیین نامه اجرایی موضوع تبصره (3) ماده (169) اصلاحی قانون مالیات های مستقیم موضوع نامه شماره 46378 /3949 /200 مورخ 1395/03/18 وزارت امور اقتصادی و دارایی هستند، مکلفند تغییر نشانی محل فعالیت، افزودن محل جدید فعالیت یا کاهش محل فعالیت خود را حداکثر تا یک ماه پس از وقوع از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان یا به صورت مکتوب به سازمان اعلام یا مراتب را از طریق پست سفارشی به سازمان ارسال کنند.[9] ماده 12ـ صورتحساب فروش و رسید خرید صادر شده از پایانه پرداخت متصل به شبکه پرداخت بانکی باید حداقل دارای اطلاعات زیر باشد: الف- صورتحساب فروش: 1- شماره مالیاتی. 2- شماره اقتصادی فروشنده (کد/ شناسه ملی). 3- اطلاعات هویتی فروشنده. 4- نشانی و کد پستی فروشنده. 5- تاریخ صدور صورتحساب. 6- مشخصات کالا یا خدمت ارایه شده و مقدار و مبلغ آن. 7- تخفیفات حسب مورد. 8- میزان مالیات و عوارض ارزش افزوده هر قلم کالا یا خدمت حسب مورد. 9- جمع مبلغ فروش یا ارایه خدمت و جمع مالیات و عوارض ارزش افزوده آن حسب مورد. ب - رسید خرید صادر شده از پایانه پرداخت متصل به شبکه پرداخت بانکی: 1- شماره مالیاتی. 2- شماره اقتصادی فروشنده (کد/ شناسه ملی). 3- اطلاعات هویتی فروشنده. 4- نشانی و کد پستی فروشنده. 5- تاریخ صدور رسید خرید. 6- جمع مبلغ فروش کالا یا ارایه خدمت[10]. ماده 13ـ سازمان موظف است ظرف (18) ماه از تاریخ لازم ‌الاجرا شدن این تصویب نامه، شبکه صندوق فروش و کلیه سامانه های مرتبط با آن را به منظور واپایش (کنترل) و نظارت بر حسن استفاده از سامانه صندوق فروش، آماده بهره برداری کند.[11] ماده 14ـ معادل ده درصد از مالیات ابرازی عملکرد اشخاص مشمول که توسط سازمان ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش شده­ اند مشروط به رعایت مفاد این آیین­ نامه برای مدت دو سال­ اول ­بخشوده­ خواهد شد. ماده 15ـ عدم نصب یا عدم استفاده از سامانه صندوق فروش فروشگاهی یا عدم ثبت صورتحساب خرید و فروش[12] ، موجب تعلق جریمه ­ای معادل دو درصد فروش خواهد بود. مأخذ محاسبه جریمه، آن بخش از فروشی خواهد بود که عملیات آن در سامانه صندوق فروش ثبت نشده و یا اطلاعات آن ­در اختیار سازمان­ قرار­ نگرفته ­است. تبصره ـ چنانچه مودی اقدامات لازم را بر اساس ماده (4) این آیین­ نامه انجام داده­ است اما به هر دلیلی شماره شناسه سامانه صندوق فروش توسط سازمان صادر نشده است تا (15) روز پس از اخذ شماره شناسه مشمول جریمه‌های مقرر در این ماده نخواهد شد. ماده 16ـ معادل هزینه ­ های انجام شده بابت خرید، نصب و راه اندازی سامانه صندوق فروش برای اولین بار اعم از سخت ­ افزار و نرم­افزار متناسب با نیاز واحد شغلی که به تشخیص سازمان خریداری می‌شود با ارایه اسناد و مدارک مثبته از مالیات بر درآمد (عملکرد) قطعی شده اشخاص مشمول در اولین سال استفاده و یا سال ­ های بعد با رعایت مفاد این آیین­ نامه قابل کسر خواهد بود. ماده 17 - سازمان جهت استقرار شبکه صندوق فروش و اجرای این آیین نامه از قبیل ایجاد زیرساخت‌ های ارتباطی و ارایه گزارش از کیفیت انجام تکالیف اشخاص مشمول و ارسال صحیح اطلاعات صورتحساب ها، می تواند در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط از خدمات شرکت های ارایه کننده خدمات مالیاتی استفاده کند[13]. ماده 18ـ سازمان جهت امور ممیزی اجزای شبکه صندوق فروش و بازرسی آنها، می تواند از خدمات اشخاص ذی صلاح در چهارچوب قوانین و مقررات استفاده کند[14]. ماده 19 - این آیین­ نامه از تاریخ 1396/01/01 لازم­ الاجرا است. اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور 1.به موجب بند 1 تصویب نامه شماره 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18 ، بند (ت) ماده (1) اصلاح شد. متن بند ت ماده 1 قبل از اصلاح: ت- سامانه صندوق فروش: سامانه‌ای اعم از صندوق فروش یا رایانه یا نرم ­افزار کاربردی ‌، شامل سخت ­افزار و نرم ­افزار با امکان اتصال به سامانه سازمان که قابلیت لازم برای ثبت اطلاعات خرید و فروش کالا و خدمات واحد کسب و کار را دارد. این سامانه براساس استانداردهای نرم­افزاری و سخت­افزاری که توسط سازمان و با همکاری وزارتخانه ‌­های ارتباطات و فناوری اطلاعات و صنعت، معدن و تجارت تعیین می­شود طراحی و مدیریت می­گردد. این استانداردها شامل ضمیمه­ هایی است که پیاده­ سازی اطلاعات را در محیط ‌ های سیستم عامل ‌ های مختلف فراهم می­ نماید. 2. به به موجب بند 2 تصویب نامه شماره 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18 ، بند (ج) ماده (1) اصلاح شد و یک متن به انتهای این بند الحاق گردید. متن بند ج ماده 1 قبل از اصلاح: ج ـ حافظه­ مالیاتی: حافظه جانبی الکترونیکی که برای ثبت مستمر اطلاعات سامانه صندوق فروش نصب می‌گردد و حذف و تغییر اطلاعات در آن امکان­پذیر نمی­ باشد. 3. به موجب بند 3 تصویب نامه 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18، ماده 2 حذف شد. متن ماده 2 قبل از حذف: مشخصات سخت ­افزاری و ویژگی ­ های نرم­ افزاری سامانه صندوق فروش به شرح زیر تعیین می­ شود: الف ـ مشخصات سخت‌افزاری سامانه صندوق‌ فروش: 1ـ مجهز به حافظه مالیاتی، صفحه نمایشگر کاربر و مشتری، صفحه کلید و فیش چاپگر. 2ـ داشتن قابلیت اتصال به سایر تجهیزات جانبی مانند بارکدخوان و چاپگر معمولی. 3ـ داشتن قابلیت نصب و اجرای نرم‌افزارهای موضوع این آیین­ نامه. 4ـ سازگاری با استانداردهای موضوع بند (ت) ماده (1) این آیین­ نامه. 5 ـ داشتن امکانات استفاده در سیستم‌های شبکه‌ای به عنوان یک ایستگاه کاری. 6 ـ داشتن قابلیت اتصال به درگاه ‌ های الکترونیکی بانکی به ­ منظور فروش با استفاده از کارت ­ های الکترونیکی بانکی. 7 ـ داشتن قابلیت اتصال از طریق درگاه­های ارتباطی با استانداردهای الکترونیکی. ب ـ نرم افزار سامانه صندوق فروش باید دارای ویژگی­های زیر باشد: 1ـ صدور صورتحساب مطابق مفاد ماده (12) این آیین­ نامه. 2ـ ثبت و ذخیره اطلاعات صورتحساب خرید و فروش کالا/خدمت. 3ـ محاسبه مالیات و عوارض طبق قوانین موضوعه. 4ـ ثبت اطلاعات موضوع بند (ت) ماده (1) این آیین­ نامه بر روی حافظه مالیاتی. 5ـ ارسال اخطار مناسب به کاربر درخصوص قطع حافظه مالیاتی. 6 ـ عدم صدور صورتحساب فروش در صورت قطع ارتباط سامانه صندوق فروش با حافظه مالیاتی. 7 ـ امکان تهیه گزارش ­ های آنی و دوره ­ ای در مقاطع مختلف زمانی که حداقل شامل اطلاعات فروش کالا و خدمت و میزان مالیات و عوارض دریافتی باشد. 4 . به موجب بند 4 تصویب نامه 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18، تبصره 1 و 2 به ماده 3 الحاق گردید. 5 . به موجب بند 5 تصویب نامه 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18، عبارت «نصب سامانه صندوق فروش و » به متن ماده (4) اضافه شد.همچنین تبصره فوق به ماده مذکور الحاق گردید. 6 . به موجب بند 6 تصویب نامه 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18، ماده (6) اصلاح شد. متن ماده (6) قبل از اصلاح: ماده 6-اشخاص مشمول مکلفند پس از اخذ شماره شناسه موضوع ماده (5) این آیین­ نامه نسبت به نصب و راه ­اندازی سامانه صندوق فروش اقدام و از ابتدای فروردین ماه سال بعد از سامانه صندوق فروش استفاده نمایند. در صورتی که شناسه سامانه مذکور تا پایان سال ثبت درخواست صادر نشود مودی مکلف است (15) روز پس از اخذ شناسه سامانه نسبت به نصب و استفاده از سامانه یادشده اقدام کند. در این صورت مودی موظف است سر جمع اطلاعات موضوع بند (ت) ماده (1) این آیین­ نامه را از ابتدای سال تا آن تاریخ در سامانه ثبت نماید. 7 . به موجب بند 7 تصویب نامه 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18، ماده (7) اصلاح شد. متن ماده (7) قبل از اصلاح: ماده 7- اشخاص مشمول نصب و استفاده از سامانه صندوق فروش مکلفند از سامانه یادشده به منظور صدور صورتحساب فروش کالا و خدمات و همچنین ذخیره‌سازی اطلاعات استفاده نمایند. تبصره ـ اشخاص مشمول که نرم افزار سامانه صندوق فروش آنها دارای قابلیت ثبت عملیات خرید و فروش (کالا و خدمات)، هزینه و نگهداری حساب موجودی کالا باشد اطلاعات خروجی سامانه مزبور جایگزین دفاتر، اسناد و مدارک موضوع آیین­ نامه ماده (95) قانون حسب مورد خواهد بود. 8 . به موجب بند 8 تصویب نامه 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18، ماده (9) اصلاح شد. متن ماده (9) قبل از اصلاح: ماده 9- اشخاص مشمول مکلفند تا زمانی که سامانه ماشینی (سیستم مکانیزه) برخط طراحی و راه­ اندازی نشده است، اطلاعات عملیات خرید و فروش کالا و خدمات خود را در بازه­ های زمانی مشخص شده و بر اساس روش­هایی که توسط سازمان تعیین می­شود در اختیار سازمان قرار دهند. 9. به موجب بند 9 تصویب نامه 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18، ماده (11) اصلاح شد. متن ماده 11 قبل از اصلاح: ماده 11- اشخاص مشمول مکلفند در موارد توقف دایم وتوقف بیش از یک ماه فعالیت شغلی خود، مراتب را ظرف یک ماه پس از تاریخ توقف فعالیت از طریق درگاه عملیات الکترونیکی سازمان اعلام نمایند. تبصره 1ـ در مواردی که توقف فعالیت واحد کسبی به حکم مراجع ذی­صلاح قانونی باشد و یا در موارد وقوع حوادث غیر مترقبه، اشخاص مشمول مکلفند ظرف سه ماه پس از توقف فعالیت واحد کسبی، مراتب را ازطریق درگاه الکترونیکی سازمان اعلام نمایند. تبصره 2ـ اشخاص مشمولی که نسبت به تغییر شغل یا محل فعالیت اقدام می­نمایند مکلفند ظرف دو هفته تغییرات انجام شده را در درگاه عملیات الکترونیکی سازمان ثبت نمایند. 10 . به موجب بند 10 تصویب نامه 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18، ماده (12) اصلاح شد. متن ماده (12) قبل از اصلاح: ماده 12- صورتحساب صادره توسط سامانه صندوق فروش باید دارای شماره سریال ماشینی، تاریخ و حداقل دربرگیرنده اطلاعات هویتی شامل نام، نام خانوادگی (شهرت کسبی)، نام شخص حقوقی، شماره اقتصادی، نشانی کامل و کد پستی فروشنده و مشخصات کالا یا خدمات ارایه شده،مقدار و مبلغ­آن­باشد. تبصره ـ در صورت درخواست خریدار به منظور بهره­مندی از اعتبار مالیات ارزش افزوده پرداختی، فروشنده موظف است علاوه بر صدور صورتحساب موضوع این ماده نسبت به صدور صورتحسابی که علاوه بر اطلاعات مندرج در متن ماده، اطلاعات هویتی خریدار شامل نام، نام خانوادگی، نام شخص حقوقی، شماره اقتصادی، نشانی کامل و کدپستی خریدار می­باشد اقدام نماید. 11. به موجب بند 11 تصویب نامه 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18، ماده (13) اصلاح شد. متن ماده (13) قبل از اصلاح: ماده 13- سازمان موظف است ظرف دو سال از تاریخ لازم­ الاجرا شدن این آیین­ نامه، سیستم کنترل مرکزی هوشمند شبکه­ای را به­ منظور کنترل و نظارت بر حسن استفاده از سامانه صندوق فروش را به نحوی­ که ضمن­ حصول اطمینان از اتصال برخط سامانه­ های صندوق فروش به شبکه و در صورت آماده بودن بستر شبکه ملی اطلاعات و مرکز ملی تبادل اطلاعات ( NIX ) و دریافت اطلاعات، امکان کنترل تصادفی (موردی) عملیات آنها به صورت بر خط وجود داشته باشد، طراحی واجرا نماید. 12 . به موجب تصویب نامه شماره 75757/ت 54655هـ مورخ 1396/06/21 در ماده 15 آئین نامه اجرایی تبصره (2) ماده (169) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم عبارت "در صورت عدم نصب یا عدم استفاده از سامانه صندوق فروش فروشگاهی یا عدم ثبت صورتحساب خرید و فروش یا عدم ارسال اطلاعات صورتحساب ‌ های خرید و فروش به سازمان امور مالیاتی " به عبارت " عدم نصب یا عدم استفاده از سامانه صندوق فروش فروشگاهی یا عدم ثبت صورتحساب خرید و فروش" اصلاح شده است. 13 . به موجب بند 12 تصویب نامه 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18، ماده (17) اصلاح شد. متن ماده (17) قبل از اصلاح: ماده 17ـ اشخاصی که مطابق ماده (121) قانون برنامه پنجم توسعه و با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتاق اصناف ایران و بر اساس اولویت‌های تعیین شده سازمان برای نصب و استفاده از سامانه صندوق فروش در سال­های 1392، 1393 و 1394 فراخوان شده ­اند همچنان ملزم به استفاده از سامانه یادشده می‌باشند. همچنین اشخاص مذکور مکلفند تا پایان دی­ماه سال 1396 مطابق ماده (4) این آیین­ نامه نسبت به ثبت درخواست تخصیص شناسه سامانه صندوق فروش در درگاه عملیات الکترونیکی سازمان اقدام نمایند و از ابتدای سال 1397 مشمول مقررات این آیین­ نامه خواهند بود. 14 . به موجب بند 13 تصویب نامه 170070/ت 55754هـ مورخ 1397/12/18، ماده (18) اصلاح شد. متن ماده (18) قبل از اصلاح: ماده 18- اشخاص مشمول تبصره ماده (100) قانون مالیات ‌­های مستقیم از شمول اجرای این آیین­ نامه مستثنی می‌باشند

• 200-3949-46378

شماره: 200/3949/46378 تاریخ:1395/03/18 وزیر امور اقتصادی و دارایی به پیشنهاد شماره 200/3193 مورخ 1395/03/01 سازمان امور مالیاتی کشور و به استناد تبصره (3) ماده 169 قانون مالیات­های مستقیم اصلاحی مصوب 1394/04/31 آئین نامه اجرایی این ماده را به شرح زیر تصویب نمود: آئین نامه اجرائی موضوع تبصره(3) ماده 169 قانون مالیات های مستقیم اصلاحی مصوب 1394/04/31 فصل اول : تعاریف ماده 1) در این آئین­نامه، اصطلاحات در معانی مشروح زیر به کار می روند: الف) سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور. ب) قانون: قانون مالیات­های مستقیم مصوب سال 1366 و اصلاحیه های بعدی آن. ج) اشخاص حقوقی:کلیه اشخاصی که به موجب قوانین و مقررات مربوط به عنوان شخص حقوقی شناخته می شوند.دستگاه های اجرایی موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری از نظر مقررات این آیین نامه شخص حقوقی محسوب می شوند. د) صاحبان مشاغل: کلیه اشخاص حقیقی مشمول فصل چهارم باب سوم قانون. ه) شماره اقتصادی: شماره منحصر به فردی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور، حسب مورد به اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل اختصاص داده می شود. و) سامانه ثبت­نام: سامانه الکترونیکی است که برای ثبت نام مودیان مالیاتی توسط سازمان ایجاد می شود. ز) سامانه معاملات : سامانه الکترونیکی است که به منظور انجام تکالیف مقرر توسط اشخاص مشمول برای ارسال فهرست معاملات در اجرای این آیین نامه توسط سازمان ایجاد می شود. ح) معاملات: هر گونه فعالیت اعم از تجاری و غیر تجاری است که منجر به خرید کالا و خدمات و دارایی یا تحصیل درآمد در ازای فروش کالا و دارایی یا ارائه خدمت برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع قانون می شود. ط) فهرست معاملات: گزارشی است حاوی اقلام اطلاعات مربوط به خرید و فروش کالا و خدمت. ی) صورتحساب: مطابق فرم­های تعریف شده در آئین نامه اجرائی ماده 95 قانون می باشد. ک) ثبت نام: ثبت اطلاعات هویتی، مکانی و مجوز های فعالیت مودیان در سامانه به منظور صدور شماره اقتصادی. ل) مصرف کننده نهائی: شخص حقیقی است که کالا و خدمات را متناسب با نیاز خود برای مصارف شخصی خریداری کند و از آن برای عرضه کالاها و خدمات به دیگران استفاده ننماید. م) شناسه مشارکت مدنی: شماره شناسایی است که توسط سازمان برای صاحبان مشاغل ( اشخاص حقیقی ) که به صورت مشارکت مدنی اداره می­شوند، تخصیص داده می­شود. ن) کارت اقتصادی: کارتی است حداقل شامل نام مودی و شماره اقتصادی وی که از طرف سازمان صادر و حسب مورد در اختیار اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل قرار داده می شود. س) شماره اختصاصی اشخاص خارجی: شماره منحصر به فردی است که طبق مقررات موضوعه به اتباع خارجی تخصیص داده می شود. فصل دوم: ثبت نام در نظام مالیاتی [1] ماده 2) اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع قانون مکلفند با رعایت ضوابط و مقررات این آیین نامه و به ترتیبی که سازمان اعلام می نماید، نسبت به ثبت نام در نظام مالیاتی کشور اقدام نمایند. تبصره 1- فراخوان های قبلی ثبت نام سازمان که تا پایان سال 1394 انجام شده است، کماکان معتبر می باشد. تبصره 2- در موارد ثبت شخص حقوقی و یا ایجاد یک نوع فعالیت توسط شخص حقیقی با صدور مجوز فعالیت از سوی مرجع ذی ربط، سازمان موظف است، در اجرای مقررات ماده 169 مکرر قانون مالیات های مستقیم با دریافت اطلاعات لازم از مرجع ثبت یا صدور مجوز فعالیت حسب مورد( به صورت برخط یا غیر برخط) نسبت به ثبت نام مودی در نظام مالیاتی اقدام و نتیجه را به نحو مقتضی( از جمله مکاتبه، ارسال پیامک یا از طریق کارپوشه سامانه مودیان حسب مورد) به مودی اعلام نماید. در این گونه موارد در صورت نیاز به ثبت اطلاعات تکمیلی، مودی مکلف است با اعلام سازمان، با مراجعه به سامانه ثبت نام مودیان، نسبت به تکمیل اطلاعات ثبت نام اقدام نماید. ماده 3) صاحبان مشاغل برای هر واحد شغلی یا برای هر محل، به صورت جداگانه در نظام مالیاتی ثبت نام می شوند. تبصره 1- چنانچه صاحبان مشاغل موضوع این آیین نامه بر اساس مجوز صادره از طرف مراجع ذی صلاح، بیش از یک محل فعالیت برای همان مجوز داشته باشند، برای تمامی این محل ها فقط یک ثبت نام صورت خواهد گرفت و بنابر اعلام مودی( ضمن اعلام مشخصات کامل تمام محل های فعالیت) یکی از این محل ها، به عنوان محل اصلی فعالیت مشخص و سایر محل ها به عنوان شعبه منظور خواهد شد . در صورت عدم انتخاب مودی، تعیین محل اصلی فعالیت به تشخیص سازمان خواهد بود. تبصره 2- چنانچه صاحبان مشاغل موضوع این آیین نامه در یک محل بیش از یک فعالیت شغلی داشته باشند، مکلف به یک ثبت نام برای کلیه فعالیت های شغلی محل مذکور می باشند . تبصره 3- در مورد کارگاه ها و واحدهای تولیدی که نوع فعالیت آنان ایجاد دفتر یا فروشگاه در یک یا چند محل دیگر را اقتضا می نماید، مودی می تواند برای کلیه محل های مذکور یک ثبت نام به آن نشانی که به عنوان محل اصلی فعالیت اعلام می نماید، انجام و یک فقره اظهار نامه برای کلیه درآمدهای حاصل از فعالیت های خود تسلیم نماید. در این صورت برای مودی مزبور یک پرونده به همان نشانی که اعلام می نمایدف تشکیل می شود. ماده 4) مشاغلی که به صورت مشارکت مدنی اعم از قهری یا اختیاری اداره می شوند، به عنوان یک مودی در نظام مالیاتی ثبت نام خواهند شد. صاحبان مشاغل مذکور مکلفند در زمان ثبت نام یا تکمیل اطلاعات ثبت نام، اطلاعات مورد نیاز کلیه شرکاء و نسبت سهم هر شریک را اعلام نمایند. ماده 5) مشمولین ثبت نام مکلفند هرگونه تغییرات از جمله، انحلال، تعطیلی فعالیت {( دائم یا موقت (تعلیق)} تغییرنام، تغییرشغل، تغییر نشانی، تبدیل فعالیت انفرادی به مشارکتی و یا بالعکس، تغییر شرکا ( اختیار یا قهری) و یا سایر موارد را حداکثر ظرف مدت دو ماه از تاریخ انجام یا وقوع تغییرات به سازمان اعلام نمایند. ماده 6) در مورد اشخاص حقوقی( به استثنای اشخاص موضوع ماده 2 قانون) شناسه ملی بعنوان شماره اقتصادی آنها محسوب می شود. برای اشخاص موضوع ماده 2 قانون و صاحبان مشاغل، سازمان موظف است پس از ثبت نام برای آنها شماره اقتصادی بر مبنای شناسه یا شماره ملی آنها صادر و ابلاغ نماید. ماده 7) مادامی که برای اشخاص موضوع ماده 2 قانون و صاحبان مشاغل شماره اقتصادی جدید صادر نشده است، حسب مورد از شناسه ملی، شماره ملی، شناسه مشارکت مدنی و شماره اختصاصی اشخاص خارجی استفاده نمایند. فصل سوم: نحوه صدور صورتحساب و استفاده از شماره اقتصادی ماده 8) اشخاص حقوقی­و صاحبان مشاغل موضوع قانون مکلفند برای فروش کالا و عرضه خدمات خود صورتحساب صادر و شماره اقتصادی خود و خریدار را بر روی صورتحساب ها، قراردادها و سایر اسناد مشابه درج نمایند. تبصره 1– چنانچه خریدار کالا، خدمت و یا دارایی مکلف به ثبت­نام در نظام مالیاتی نباشد و یا از جمله اشخاص حقیقی مصرف کننده نهایی و یا اشخاص حقیقی موضوع ماده 81 قانون (فعالیت‌های کشاورزی‌، دامپروری‌، دامداری‌، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری‌، نوغان داری‌، احیای مراتع و جنگل­ها، باغات ‌اشجار از هر قبیل و نخیلات) باشد، الزامی به درج شماره اقتصادی خریدار در صورتحساب صادره نخواهد بود. تبصره 2- مودیانی که از صورتحساب نوع اول، دوم و سوم موضوع ماده (8) آیین­نامه شماره 230761 مورخ 1394/12/04 و اصلاحی شماره 50967/م مورخ 1396/02/12 ماده (95) قانون برای فروش کالا یا ارائه خدمات خود به مصرف­کننده نهایی استفاده می­نمایند، می­توانند اطلاعات این قبیل صورتحساب­ها را به صورت مجموع ارسال نمایند.[2] فصل چهارم: تکالیف مودیان در خصوص ارسال فهرست معاملات ماده 9) اشخاص زیر مشمول ارسال فهرست معاملات می باشند: الف) کلیه اشخاص حقوقی; ب) صاحبان مشاغلی که حسب نوع و یا حجم فعالیت جزو گروه اول موضوع ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 95 قانون محسوب می شوند; ج) صاحبان مشاغل مشمول اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده; تبصره – اشخاص موضوع این ماده با پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی قابل تغییر خواهند بود. ماده 10) اشخاص مشمول ماده 9 این آیین­نامه مکلفند فهرست معاملات خود را مطابق اقلام اطلاعاتی مندرج در سامانه معاملات تهیه و ارسال نمایند. فهرست معاملات حداکثر در مقاطع سه ماهه ( فصلی ) تهیه و تا یک ماه و نیم پس از پایان هر فصل به صورت الکترونیکی از طریق درگاه اینترنتی سازمان برای سامانه معاملات ارسال و یا به صورت لوح فشرده در قالب اطلاعات درخواستی سازمان به اداره امور مالیاتی ارائه شود. چنانچه انتهای سال مالی اشخاص حقوقی در خلال یکی از فصول سال شمسی باشد، این اشخاص مکلفند برای آن فصل دو فهرست معامله تنظیم و ارسال نمایند. به نحوی که از ابتدای فصل تا پایان سال مالی خود یک فهرست معامله و همچنین از ابتدای سال مالی تا پایان آن فصل نیز یک فهرست معاملات دیگر ارسال نمایند. تبصره 1- سازمان می­تواند تمام یا برخی از اشخاص مشمول را مکلف نمایند که فهرست معاملات خود را به تفکیک هر صورتحساب، از طریق درگاه اینترنتی سازمان برای سامانه معاملات ارسال نمایند. تبصره 2- چنانچه معاملات انجام شده به صورت ارزی صورت پذیرفته باشد، باید مبالغ ارزی، نوع ارز، نرخ برابری ارز ( نرخ ارز مورد معامله) و معادل ریالی معامله انجام شده در صورتحساب­ها و اسناد درآمدی صادره و همچنین در فهرست معاملات ارسالی، قید شود. تبصره 3- سازمان می تواند حسب ضرورت جهت تسهیل در ارسال فهرست معاملات و مطابق با ماهیت اطلاعات، با موافقت وزیر امور اقتصادی و دارایی بازه زمانی دریافت اطلاعات را افزایش و یا روش دریافت اطلاعات را تغییر دهد. ماده11- مشمولین ارسال فهرست معاملات در موارد خرید کالا، خدمت و یا دارایی از اشخاص حقیقی موضوع ماده 81 قانون (فعالیت‌های کشاورزی‌، دامپروری‌، دامداری‌، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری‌، نوغان داری‌، احیای مراتع و جنگلها، باغات ‌اشجار از هر قبیل و نخیلات) و یا از اشخاصی که مکلف به ثبت نام در نظام مالیاتی نیستند، الزامی به درج شماره اقتصادی فروشنده در فهرست معاملات ارسالی نخواهند داشت و می توانند این گونه خریدها را به صورت مجموع اعلام نمایند. ماده 12 – ارسال اطلاعات واردات و صادرات کالا و خدمات می باید با درج شماره کوتاژ اظهارنامه گمرکی و کد گمرک ترخیص کننده و شماره اختصاصی اشخاص خارجی حسب مورد صورت پذیرد. فصل پنجم: موارد عدم شمول ارسال فهرست معاملات ماده 13 - موارد زیر مشمول ارسال فهرست معاملات نمی­ باشند: · خرید و فروش و سود و کارمزد اوراق بهادار ; · خرید و فروش سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام یا سهم الشرکه ; · سود و کارمزد و جریمه­های بانک­ها، صندوق تعاون، صندوق­های حمایت از توسعه بخش کشاورزی، موسسات اعتباری غیربانکی مجاز و صندوق­های قرض ­الحسنه; · سود سهام و سهم الشرکه; · حـق عـضویت اعضاء مجامع حرفه­ای، احزاب و انجـمن­ها وتشکـل­های غـیردولتی دارای مـجوز از مـراجـع ذی صلاح; · کمک­ها، جوائز و هدایای بلاعوض; · مبالغی که تحت عناوین جریمه یا خسارت، انواع عوارض و مالیات (به استثناء مالیات و عوارض قانون مالیات بر ارزش افزوده) حق ثبت، حق تمبر، حقوق گمرکی و موارد مشابه، به دستگاه­های اجرائی پرداخت می­گردد; · حقوق و دستمزد پرداختی موضوع فصل سوم از باب سوم قانون مالیات­های مستقیم; · وجوه پرداختی بابت حق نگهداری (شارژ) ساختمان محل فعالیت و آبونمان­های پرداختی. فصل ششم - سایر مقررات ماده 14- درخصوص معاملاتی که (اعم از خرید یا فروش کالا یا خدمت) تا میزان 5% حد نصاب معاملات کوچک موضوع تبصره (1) ماده (3) قانون برگزاری مناقصات می­باشند، مشمولین ماده (9) می­توانند فهرست معاملات مذکور را به صورت مجموع ارسال نمایند.(3) ماده 15- فرآیند ارسال و دریافت اطلاعات معاملاتی که محرمانه می­باشد، متناسب با وضعیت ارسال کننده و ماهیت اطلاعات، با هماهنگی دستگاه اجرایی ذیربط و موافقت سازمان تعیین خواهد شد. ماده 16- اشخاصی که در چارچوب آئین­نامه موضوع تبصره (5) ماده 169 مکرر قانون نسبت به ارسال اطلاعات معاملات اقدام می­نمایند، ارسال مجدد همان اطلاعات در راستای مندرجات این آئین­نامه یا دستورالعمل­های مرتبط ضرورت ندارد. ماده 17- در موارد ذیل شماره اقتصادی باطل می گردد: · فوت اشخاص حقیقی; · اعلام اشخاص حقیقی مبنی بر خاتمه فعالیت اقتصادی; · انحلال اشخاص حقوقی ثبت شده پس از اتمام عملیات تصفیه و اعلام ختم تصفیه و سایر اشخاص حقوقی پس از لغو مجوز فعالیت; · صدور حکم مراجع قضایی مبنی بر ابطال شماره اقتصادی. ماده 18- عدم انجام تکالیف مقرر در این آئین نامه و دستورالعمل­های مرتبط مشمول جرائم مقرر در قانون می باشد. این حکم مانع اجرای دیگر قوانین موضوعه نخواهد بود. فصل هفتم : جرائم ماده 19- عدم انجام هر یک از تکالیف مقرر در ماده 169 قانون مشمول جریمه­های مقرر در ماده مذکور به شرح زیر می باشد. جرائم مذکور با رعایت مهلت مقرر در ماده (157) قانون قابل مطالبه خواهد بود. ردیف شرح تخلف نرخ جریمه مأخذ محاسبه جریمه 1 عدم صدور صورتحساب فروش کالا یا ارائه خدمت 2% مبلغ مورد معامله 2 عدم درج شماره اقتصادی خود 2% مبلغ مورد معامله 3 عدم درج شماره اقتصادی طرف معامله 2% مبلغ مورد معامله 4 استفاده از شماره اقتصادی خود برای معاملات دیگران 2% مبلغ مورد معامله 5 استفاده از شماره اقتصادی دیگران برای معاملات خود 2% مبلغ مورد معامله 6 عدم ارائه فهرست معاملات انجام شده به سازمان طبق روش­های تعیین شده 1% مبلغ معاملاتی که فهرست آنها ارائه نشده است تبصره - در صورت انجام تخلفات موضوع ردیف­های یک الی سه جدول فوق­الذکر در هر معامله، جریمه قابل محاسبه و مطالبه حداکثر معادل 2% مبلغ همان معامله خواهد بود. این آئین­ نامه در اجرای تبصره 3 ماده 169 قانون مالیات­های مستقیم مصوب 1394/04/31 به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور در هفت فصل و 19 ماده و 11 تبصره تصویب و مقررات آن از 1395/01/01 لازم الاجرا می­ باشد. نحوه ارسال فهرست معاملات توسط اشخاص موضوع این آیین ­نامه برای کلیه فصول سال 1395 کماکان مطابق مقررات و دستورالعمل­های قبلی صادره توسط سازمان امور مالیاتی کشور خواهدبود.[4] علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی 1. بر اساس اصلاحیه شماره 19487 مورخ 1399/02/20 که طی بخشنامه شماره 200/99/19 مورخ 1399/02/22 ابلاغ شده است، فصل دوم آیین نامه اجرایی موضوع تبصره 3 ماده 169 قانون مالیات های مستقیم(اصلاحی 1394/04/31) به شرح فوق اصلاح شد. 2. بر اساس پیشنهاد شماره 200/6484 مورخ 1396/05/01 سازمان امور مالیاتی کشور و موافقت وزیر محترم امور اقتصادی و دارائی طی نامه شماره 90810 مورخ 1396/05/11 تبصره ماده 8 به تبصره 1 تغییر و یک تبصره به ماده 8 آئین­نامه مذکور الحاق گردید که طی دستورالعمل شماره 200/96/513 مورخ 1396/05/11ابلاغ گردید. 3. بر اساس پیشنهاد شماره 200/6484 مورخ 1396/05/01 سازمان امور مالیاتی کشور و موافقت وزیر محترم امور اقتصادی و دارائی طی نامه شماره 90810 مورخ 1396/05/11 ،متن فوق جایگزین متن قبلی ماده 14 آئین نامه تبصره (3) ماده (169) شد که طی دستورالعمل شماره 200/96/513 مورخ 1396/05/11ابلاغ شد. 4.بر اساس پیشنهاد شماره 200/17710 مورخ 1395/11/04 سازمان امور مالیاتی کشور و موافقت وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی طی نامه شماره 213355 مورخ1395/11/11، قسمت اخیر آیین­نامه اجرایی موضوع تبصره (3) ماده (169) قانون مالیات­های مستقیم اصلاحی 1394/0431 به شرح فوق اصلاح شد که طی بخشنامه 200/95/86 مورخ 1395/11/13 ابلاغ گردید.